دانلود مقاله تشیع عبدالله ‌بن ‌عباس از منظر مناظرات او با word دارای 28 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله تشیع عبدالله ‌بن ‌عباس از منظر مناظرات او با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله تشیع عبدالله ‌بن ‌عباس از منظر مناظرات او با word

چکیده    
مقدمه    
مناظره و جایگاه آن در اسلام    
زیست‌نامه و شخصیت ابن‌عباس    
گرایش مذهبی ابن‌عباس    
روش‌های ابن‌عباس در  مناظره    
1 مناظره با عمر    
1ـ1 استناد به قرآن کریم    
1ـ2 جواب نقضی    
1ـ3 سکوت یا پاسخ اجمالی    
1ـ 4 سؤال از طرف مقابل    
1 ـ 5 تظاهر به بی‌اطلاعی    
1ـ6 جواب حلی    
2-مناظرات با خوارج    
2ـ1 استناد به قرآن کریم    
2ـ2 بیان سنت    
-3 مناظره با عایشه    
گفت‌وگو از طریق توبیخ    
منابع    

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله تشیع عبدالله ‌بن ‌عباس از منظر مناظرات او با word

ـ قرآن کریم، ترجمه مجتبوی

ـ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمدابوالفضل ابراهیم، بیروت، داراحیاء الکتب العلمیه

ـ ابن اعثم کوفی، احمدبن أعثم، الفتوح، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالأضواء، 1411ق / 1991 م

ـ ابن جوزی، أبوالفرج عبدالرحمن‌بن علی‌بن محمدبن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1412 ق / 1992 م

ـ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، تحقیق شیخ عادل احمد عبدالموجود، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1415

ـ ابن حجر عسقلانی، فتح الباری شرح صحیح بخاری، بیروت، دارالمعرفه، ]بی‌تا[، چاپ دوم

ـ ابن حمدون، محمدبن حسن، التذکره الحمدونیه، بیروت، دار صادر، 1417 ق‏

ـ ابن شهر‌آشوب، محمدبن علی، مناقب آل ابی‌طالب، تحقیق گروهی از اساتید نجف اشرف، نجف، مطبعه الحیدریه، ]بی‌تا[

ـ ابن عبد ربه، العقد الفرید، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1404

ـ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، بیروت، دار الفکر، 1415ق

ـ ابن قتیبه دینوری، عبدالله‌بن مسلم، الامامه والسیاسه، تحقیق علی شیری، قم، شریف رضی، 1413 ق

ـ ابن کرامه، شرف‌الاسلام بن سعید المحسنی، تنبیه الغافلین عن فضائل الطالبیین، تحقیق تحسین آل‌شبیب، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، 1420

ـ ابن منظور، محمدبن مکرم(قرن هفتم)، لسان العرب، بیروت، دار صادر، 1414 ق‏، چاپ سوم

ـ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، دار صادر، ]بی‌تا[

ـ احمدی میانجی، علی، مواقف الشیعه، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، 1416

ـ اربلی، علی‌بن عیسی، کشف الغمه فی معرفه الائمه، بیروت، دارالأضواء، 1405، چاپ دوم

ـ ازدی نیسابوری، فضل‌بن شاذان، الایضاح، تحقیق سید جلال الدین حسینی ارموی، ]بی‌جا، بی‌تا[

ـ امینی، عبدالحسین، الغدیر فی الکتاب والسنه، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1379 ق

ـ بحرانی، هاشم، حلیه الابرار فی احوال محمد و آله الأطهار، تحقیق شیخ غلام رضا مولانا بحرانی، مؤسسه المعارف الاسلامیه، 1411

ـ بلاذری، احمدبن یحیی‌بن جابر، انساب الاشراف، تحقیق شیخ محمدباقر محمودی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، 1394

ـ بیهقی، احمدبن حسین‌بن علی، السنن الکبری، بیروت، دارالفکر، ]بی‌تا[

ـ تستری، نورالله، الصوارم المهرقه فی نقد الصواعق المحرقه، تحقیق سیدجلال‌الدین محدث، ]بی‌جا[، نهضت، 1367

ـ جوهری، السقیفه و فدک، تحقیق محمدهادی امینی، بیروت، شرکه الکتبی، 1413

ـ حاکم نیسابوری، حافظ، أبی عبدالله، المستدرک، تحقیق یوسف مرعشی، بیروت، دارالمعرفه، 1406

ـ حلی، کشف الیقین، تحقیق حسین درگاهی، 1411

‌ـ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1417

ـ خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث،  لجنه التحقیق، 1413، چاپ پنجم

ـ راوندی، قطب‌الدین، سعیدبن هبه الله، الخرائج و الجرائح، قم، مدرسهالامام المهدی

ـ سبط‌بن جوزی، تذکره الخواص، قم، انتشارات شریف رضی، 1418

ـ سیدبن طاووس، علی‌بن موسی‌بن طاووس حلی، الطرائف فی معرفه مذاهب الطوائف، قم، خیام، 1371

ـ شریف مرتضی، رسائل المرتضی، تحقیق سیداحمد حسینی، قم، انتشارات خیام

ـ شیخ طوسی، محمدبن حسن، اختیار معرفه الرجال، تحقیق میرداماد و محمدباقر حسینی و سیدمهدی رجایی، قم، مؤسسه آل‌البیت(ع)، 1404

ـ صنعانی، عبدالرزاق، المصنف، تحقیق حبیب الرحمن اعظمی، چاپ مجلس العلمی

ـ ضبی اسدی، سیف‌بن عمر، الفتنه و وقعه الجمل، تحقیق احمد راتب عرموش، بیروت، دارالنفائس، 1391 ق

ـ طبرانی، سلیمان‌بن احمدبن ایوب، المعجم الکبیر، تحقیق حمدی عبدالمجید سلفی، قاهره، مکتبه ابن التیمیه، ]بی‌تا[، چاپ دوم

ـ طبرسی، احمدبن علی، الاحتجاج، تحقیق سید محمدباقر، نجف، دارالنعمان، ]بی‌تا[

ـ طبری، محمدبن جریر بن رستم ، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق گروهی از علما، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ]بی‌تا[

ـ طبری، محمدبن جریر بن رستم، تاریخ طبری، ترجمه ابو القاسم پاینده، تهران، اساطیر، 1375، چاپ پنجم

ـ ــــــــــــــــــ ، دلائل الامامه، قسم الدراسات مؤسسه البعثه، قم، 1413

ـ ــــــــــــــــــ ، المسترشد فی امامه امیرالمؤمنین، تحقیق شیخ احمد محمودی، قم، مؤسسه الثقافه الاسلامیه لکوشانبور، ]بی‌تا[

ـ طوسی، محمدبن حسن، الأمالی، دارالثقافه، 1414

ـ عبدالوهاب، حسین بن عبدالوهاب، عیون المعجزات، نجف، حیدریه، 1369ق

ـ عسکری، مرتضی، احادیث ام المؤمنین عایشه (ادوار من حیاتها)، توحید، 1414، چاپ پنجم

ـ فتال نیسابوری، روضهالواعظین، تحقیق سیدمحمدمهدی سیدحسن الخرسان، قم، رضی، ]بی‌تا[

ـ فرات کوفی، فرات‌بن ابراهیم، تفسیر فرات کوفی، تحقیق محمدکاظم، انتشارات التابعه لوزاره الثقافه و الارشاد الاسلامی، 1410

ـ قاضی نعمان، نعمان بن محمد، شرح الاخبار، تحقیق سیدمحمد حسینی‌جلالی، قم، نشر اسلامی

ـ قاضی، داوود بن سلیمان، مسند الرضا(ع)، تحقیق محمدجواد حسینی جلالی، مرکز النشر لمکتب الاعلام الاسلامی

ـ کحلانی، محمدبن اسماعیل، سبل السلام، مصر، شرکه مکتبه و مطبعه مصطفی البابی، 1379ق، چاپ چهارم

ـ کلینی، محمدبن‌یعقوب، الاصول من الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1388ق، چاپ سوم

ـ کوفی، محمدبن سلیمان، مناقب امیرالمؤمنین، تحقیق محمدباقر محمودی، مجمع إحیاءالثقافه الاسلامیه،1412

ـ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403، چاپ دوم

ـ محقق داماد، محمدباقر، شارع النجاه و عیون المسائل(اثنا عشر رساله)، ]بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا[

ـ مسعودی، أبوالحسن علی‌بن حسین‌بن علی، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق اسعد داغر، قم، دارالهجره، 1409 ق، چاپ دوم

ـ مفید، محمدبن نعمان، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، تحقیق مؤسسه آل‌البیت لتحقیق التراث، دارالمفید

ـ مفید، محمدبن نعمان، اوائل المقالات، تحقیق ابراهیم انصاری، بیروت، دارالمفید، 1414

ـ مقریزی، احمدبن علی، النزاع و التخاصم، تحقیق سیدعلی عاشور، ]بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا[

ـ مقریزی، تقی‌الدین أحمدبن علی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفده و المتاع، تحقیق محمد عبد الحمید نمیسی، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1420 ق / 1999م

ـ نسائی، احمدبن  شعیب، فضائل الصحابه، بیروت، دارالکتب العلمیه، ]بی‌تا[

ـ نسائی، احمدبن‌شعیب، السنن الکبری، تحقیق عبدالغفارسلیمان، بنداری، سیدحسن کسروی، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1411

ـ نویسنده نامعلوم، اخبارالدوله العباسیه، تحقیق عبدالعزیز دوری و عبدالجبار مطلبی، بیروت، دارالطلیعه

ـ هلالی، سلیم‌بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، تحقیق شیخ محمدباقر انصاری زنجانی، ]بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا[

ـ هندی، علی متقی‌بن حسام‌الدین، کنزالعمال فی سنن و الأقوال و الأفعال، تحقیق شیخ صفوه سقا، بیروت، مؤسسه الرساله

ـ یعقوبی، احمدبن أبی یعقوب‌بن جعفربن وهب، تاریخ الیعقوبی، بیروت ، دار صادر، ]بی‌تا[

چکیده

با گذشت زمانی طولانی از عمر اسلام، هنوز هم شاهد اختلاف بین فرقه‌های اسلامی هستیم. ریشه این اختلافات را که بیشتر بین شیعه و اهل سنت است، باید بعد از زمان پیامبر جست‌وجو کرد. بنابر اعتقاد شیعیان، برخی صحابه از وصایت منصوص پیامبرگرامی(ص) در مورد حضرت علی(ع) پیروی نکردند. در این میان، برخی از پیروان و دوست‌داران اهل‌بیت(ع)، از جمله ابن‌عباس از امیرمؤمنان علی(ع) دفاع نمودند. این نوشتار در پی تبیین و تحلیل مواضع ابن‌عباس با دیگران در زمان‌های مختلف و افراد متعدد است که با روش‌های متفاوت با آنها گفت‌وگو می‌کرد. چنین مناظره‌هایی نشان از تشیع اعتقادی وی به اهل‌بیت(ع) و حضور تشیع در نیمه اول قرن اول هجری است. این مقاله در دو بخش ارائه می‌شود که بخش اول آن در این شماره، و ادامه آن در شماره بعدی ارائه خواهد شد

واژگان کلیدی: حضرت علی(ع)، ابن‌عباس، تشیع، عمر، خوارج، عایشه، معاویه، عمروعاص، عبدالله‌بن زبیر.

مقدمه

گسترش اسلام مرهون تلاش افرادی است که در رکاب پیامبر(ص) تربیت شده بودند، به ویژه شخصیتی هم‌چون حضرت علی(ع) که اولین مسلمان نیز بود.[1] تاریخ، گویای تلاش‌ها و خطرهایی است که بسیاری از صحابه، به‌خصوص حضرت علی(ع) برای پیش‌برد اهداف عالی پیامبر کشیدند. البته شکی نیست که تثبیت ارزش‌ها و حاکمیت اسلام از سویی و تداوم آن در طول حیات بشر از سوی دیگر، نیازمند رهبرانی هم‌تراز شخص رسول‌خدا(ص) بود، از این‌رو پیامبر طبق دستور وحی، از میان صحابه، برترین آنان از نظر علم، تقوا، شجاعت، سیاست، تدبیر و لیاقت، یعنی امیرمؤمنان علی(ع) را برای رهبری جامعه اسلامی پس از خود برگزید و بارها و بارها به مردم معرفی کرد و در یوم‌الدار ایشان را وصی خود قرار داد.[2] پیامبر آن‌قدر در مورد جانشینی حضرت علی‌(ع) سفارش کرد و در این زمینه دغدغه داشت که حتی در آخرین لحظات عمر خود به صورت مکتوب می‌خواست بر آن تأکید کند، از این‌رو فرمود: «قلم و دواتی بیاورید مطلبی را بنویسم تا هیچ موقع گمراه نشوید». اما چون عمر منظور پیامبر را می‌دانست و از آنجا که نمی‌خواست توصیه پیامبر را بپذیرد، در پاسخ به تقاضای ایشان گفت: «ان هذا الرجل لیهجر»[3] و به این وسیله، پیامبر(ص) را به جنون و هذیان‌گویی متهم کرد تا اعتبار کلام پیامبر را در آن لحظات خدشه‌دار کند

به رغم سفارش‌های مکرر و اکید پیامبر در مورد جانشینی حضرت علی(ع)، بعد از رحلت پیامبر عظیم‌الشأن(ص) ابوبکر به خلافت رسید‌‌ و سفارش پیامبر در حق امیرمؤمنان علی(ع) اجرا نشد. در عین حال در میان اصحاب کم نبودند افرادی که با انتخاب ابوبکر مخالف بودند و با استناد به سخنان رسول خدا(ص) از حقانیت علی(ع) در امر خلافت دفاع می‌کردند، از جمله آنها عبدالله‌بن عباس است

در این نوشتار تلاش بر این است تا شخصیت مذهبی ابن‌عباس از رهگذر بررسی و تحلیل مناظره‌های او که در جهت حمایت از اهل‌بیت، به ویژه خلافت منصوص حضرت علی(ع) صورت گرفته، معرفی شود. بدیهی است این موضوع علاوه بر اینکه نشانه تشیع اعتقادی اوست، حاکی از حضور تشیع بلافاصله پس از رحلت رسول خدا(ص) نیز می‌باشد. بنابراین این نوشته نیز در صدد اثبات مواضع مثبت و حمایت‌های وی از اهل‌بیت(ع) و امامت منصوص امیرمؤمنان علی(ع) ‌می‌باشد

این حمایت‌ها ارتباطی به تبلیغات عباسیان ندارد؛ یعنی این‌گونه نیست که عباسیان برای تثبیت جایگاه خود، این گونه گزارش‌ها را جعل کرده باشند، چون گزارش‌هایی که درباره حمایت‌های ابن‌عباس رسیده نه تنها نمی‌توانست برای تثبیت موقعیت آنها کمک کند، بلکه نتیجه عکس آن را در پی داشت

مناظره و جایگاه آن در اسلام

آن‌چه در مناظره اهمیت دارد، دعوت فرد مقابل به حق است و اگر بر خلاف این مسئله باشد، از دیدگاه یک فرد معتقد مورد پذیرش نیست، از این‌رو خداوند متعال به پیامبرش سفارش فرموده که برای دعوت به حق از روش مناسب استفاده کند و به بهترین شیوه دعوت به حق نماید، به گونه‌ای که طرف مقابل از اعماق جان و دل، حق را بپذیرد

مردم را با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت بخوان و با بهترین شیوه با آنان مجادله کن، زیرا پروردگار تو به کسانی که از راه او منحرف شده‏اند آگاه‏تر است و هدایت‏یافتگان را بهتر می‏شناسد.[4]

با دقت در برخی از آیات قرآن می‌توان به مواردی از مناظره دست یافت، از جمله پاسخ خداوند متعال به کافران که می‌گفتند: چه کسی استخوان‌های پوسیده را زنده می‌کند

کسی آنها را زنده می‏کند که در آغاز آفریده است، و او به هر آفرینشی داناست.[5]

بنابراین، مجادله و مناظره از بحث‌های مهم بوده که خداوند متعال هم به آن اشاره کرده است؛ البته نکته مهمی که برای خداوند متعال از اهمیت والایی برخوردار است، این است که دعوت به حق و مناظره به گونه‌‌ای باشد که طرف مقابل پاره‌ای جز پذیرش حق نداشته باشد، همانند مناظره‌ای که حضرت ابراهیم انجام دادند؛ و در سه مرحله خدایی ستاره و ماه و خورشید را باطل نمودند.[6]

در تاریخ اسلام از مناظره‌های بسیاری یاد شده است که برای نمونه به مواردی از آن اشاره می‌شود: امیرمؤمنان(ع) در احتجاج خود نسبت به عدم بیعتش با ابوبکر چنین فرمودند

من سزاوراتر هستم به این امر از شما، من با شما بیعت نمی‌کنم، چون شما خلافت را از انصار گرفتید و بر آنها به واسطه قرابت به پیامبر احتجاج کردید، و این امر را با غصب می‌گیرید، مگر شما با انصار احتجاج نکردید که به خاطر قرابت به رسول‌الله سزوار خلافت هستید، .. من هم با شما احتجاج می‌کنم به مثل احتجاجی که با انصار داشتید.[7]

 دانلود تحقیق ساخت و اعتباریابی مقیاس رضامندی زناشویی اسلامی با word دارای 37 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود تحقیق ساخت و اعتباریابی مقیاس رضامندی زناشویی اسلامی با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود تحقیق ساخت و اعتباریابی مقیاس رضامندی زناشویی اسلامی با word

چکیده  
مقدمه  
جامعه آماری  
حجم نمونه  
روش نمونه‌گیری  
روش جمع‌آوری داده‌ها  
ابزار پژوهش  
پرسش‌نامه رضا‌مندی زناشویی (اسلامی)  
روش ساخت  
مؤلفه‌های آزمون  
اعتبار  
روایی  
شیوه نمره‌گذاری  
روش تجزیه و تحلیل داده  
یافته‌ها  
نتیجه‌گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود تحقیق ساخت و اعتباریابی مقیاس رضامندی زناشویی اسلامی با word

ـ حسام‌الدین متقی هندی، کنز العمال، ج 15، ص835 بیروت، مؤسسه الرساله، 1409 ق

ـ احمدی، خدابخش و دیگران «بررسی وضعیت ازدواج و سازگاری زناشویی در بین کارکنان سپاه»، طب نظامی‌، ش 7، 1384، ص152-141

ـ احمدی، خدابش، و دیگران، «بررسی رابطه بین تغییرات مذهبی و سازگاری زناشویی»، خانواده پژوهشی، ش 5، 1385، ص67-

ـ اسماعیلی‌نسب، مریم، بررسی اثربخشی تکنیکهای شناختی- رفتاری در درمان زنان مبتلا به فوبیای جنسی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انیستیتو روانپزشکی، 1376

ـ امام خمینی‌قدس‌سره، تحریر‌الوسیله، ترجمه علی اسلامی، قم، دفتر انتشارات اسلامی‌، 1374

ـ براتی، طاهره، «تأثیر تعارضات زناشویی بر روابط متقابل زن و شوهر»، پایان‌نامه کارشناسی ارشدروان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد رودهن، 1375

ـ تامیلسون، باربارارا، راهنمای سنجش خانواده، ترجمه فرشاد بهاری و سیداسماعیل مهدوی‌هرسینی. تهران، تزکیه، 1383

ـ ترکان، هاجر و دیگران، «بررسی اثر‌بخش گروه درمانی به شیوه تحلیل تبادلی بر رضایت زناشویی»، خانواده پژوهی، ش 8، 1385، ص403-

ـ تمیمی‌آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم و دررالکلم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1366

ـ توماس، میشل، کلام مسیحی، ترجمه حسین توفیقی، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، 1377

ـ ثنایی،باقر، مقیاسهای سنجش خانواده و ازدواج، تهران، بعثت، 1379

ـ حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت‌علیهم‌السلام، 1409

ـ حمید، نجمه، «بررسی و مقایسه اثرات فنون روان‌درمانی شناختی – رفتاری و مذهب درمانی بر رضایت‌مندی زناشویی زنان متقاضی طلاق و بررسی وضعیت روانی و سازگاری رفتاری فرزندان آنها»، چکیده مقالات همایش تقویت نظام خانواده و آسیب‌شناسی آن، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1384

ـ حیدری، مجتبی، «بررسی رابطه جهت‌گیری مذهبی و رضایت از زندگی زناشویی»، پایان نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی‌قدس‌سره، 1382

ـ دیلمی،حسن بن ابی الحسن، ارشاد القلوب، قم، شریف رضی، 1412

ـ ساپینگتون، اندرو، بهداشت روانی، ترجمه حمیدرضا حسین شاهی برواتی، تهران، روان،(تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی1989)، 1379

ـ سلیمانیان، علی‌اکبر، «بررسی تأثیرات تفکرات غیر منطقی بر نارضایتی زناشویی». پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم، تهران،1373

ـ سهرابی، نادری و سیامک سامانی، «بررسی میزان تأثیر نگرش مذهبی بر بهداشت روانی نوجوانان»، چکیده مقالات اولین همایش بین‌المللی نقش دین در بهداشت روان،کمیته برگزار کننده، 1380

ـ صدوق،محمدبن علی، من لا یحضره الفقیه.قم، جامعه مدرسین، 1413

ـ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه موسوی‌همدانی، قم،‌جامعه مدرسین، 1377

ـ طبرسی، رضی الدین حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، قم، شریف رضی، 1412

ـ عامری، فریده و دیگران، «بررسی تأثیر مداخلات خانواده درمانی راهبردی در اختلافات زناشویی»، روان‌شناسی، ش 27، 1382، ص218 تا 232

ـ فتحی آشتیانی، علی و خدابخش احمدی، «بررسی ازدواج‌ها موفق و ناموفق در بین دانشجویان، دانشور رفتار، ش7،1383، ص16-

ـ کلینی، محمد بن یعقوب،‌ اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365

ـ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1404

ـ محقق اردبیلی، احمد، مجمع الفائده، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه، 1403

ـ محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمه، بیروت،‌داراحیاء التراث العربیه، 1422

ـ نوری، میرزاحسین، مستدرک الوسایل، قم، مؤسسه آل‌البیت‌علیهم‌السلام، 1408

ـ هومن، حیدرعلی، اندازه‌گیری روانی و تربیتی و فن تهیه تست، تهران، پارسا، 1374

-Aluja.A.Barrio,D,V. and Garcia,F.L, Personality, social values, and marital saticfa as predictors of clinical and health psychology, 2007, P.737-725.. 7(3)

-Benneer,D.G and Hill,P.C, baker encyclopedia of peychology and counseling. Michigan:baker books, 1999, P

-Bradbery,N.T, Fincham, D.F, & Beach, R. S, Research on the nature and, 2000. and determinants of marital satisfaction:A decade in review.Journal of marriage and family.62,964-

-Dadley, Margaretg, Kosinski, Frederick, religiosity and marital satisfaction: a resarch note. Review of religious research Vol.32, No.1, Sep, 1990, P.78-

-Brant, R. Burleson; Wayne,H.Denton, the relationship between communication skill and marital satis taction. Journal of marriage and the family, 1999, Vol.50, No.4, Nov, 1999, P.884-

-Christopher,F, Scott; Sprecher, Susan, Sexuality in marriage, dating and other relationships abecade review. Journal of marriage and the family, Vol,62, No.4, Nov, 2000, P.999-

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی مقیاس رضامندی زناشویی (براساس معیارهای دینی) انجام شده است. با توجه به نبود آزمونی معتبر برای رضامندی زناشویی از دیدگاه دینی ـ که بتوان با آن کنش یک خانواده مسلمان را سنجید، محقق بر آن شد تا برای ساخت و اعتباریابی مقیاس رضامندی‌ زناشویی براساس معیارهای دینی اقدام کند

با توجه به هدف پژوهش، 110 نفر از دانش‌پژوهان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی‌(ره) با استفاده از روش تصادفی خوشه‌ای برگزیده شدند و دو پرسش‌نامه رضامندی زناشویی اسلامی و تست رضامندی‌ زناشویی انریچ ـ برای به دست آوردن روایی مقیاس رضامندی زناشویی اسلامی ـ در میان آنان توزیع شد. نتایج به کمک روش‌های آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، انحراف‌استاندارد) و آمار استنباطی (آلفای کرونباخ، دونیمه‌سازی، آزمون معناداری ضریب همبستگی) بررسی شد

استفاده از روش‌های محاسبه اعتبار و روایی پرسش‌نامه، نشان داد که مقیاس رضامندی‌ زناشویی ‌اسلامی اعتبار و روایی بالایی دارد

کلید واژه‌ها: اعتبار، روایی، مقیاس، رضامندی زناشویی، اسلام

مقدمه

ازدواج و تشکیل خانواده یک سنت فطری و الهی است،1 که در همه ادیان تقدس خاصی دارد.2 ازدواج، اساس ارتباط انسانی را تشکیل می‌دهد. در ازدواج مرد و زن از طریق یک نیروی رمزی ناشی از غرایز، آیین، شعائر و عشق، به هم جذب شده و به طور آزادانه و کامل تسلیم (متعهد) یکدیگر می‌شوند تا واحدی پویا به‌نام خانواده‌ تشکیل دهند

روابط زن و شوهر به منزله هسته اصلی خانواده، بر بسیاری از ابعاد حیات انسانی تأثیر دارد. چگونگی زندگی زناشویی می‌تواند بر رضایت یا نارضایتی فرد از زندگی، رضا‌مندی یا نارضایتی شغلی، نحوه تربیت فرزندان و میزان موفقیت در امور مختلف زندگی تأثیر بگذارد.4 زن و شوهر انتظار دارند ‌زندگی‌شان با خوشبختی، سعادت و رضایت همراه باشد و از هر لحظه زندگی خود لذت ببرند. از‌این‌روی، مهم‌تر از خود ازدواج، موفقیت در ازدواج یا رضا‌مندی در بین زوجین است

رضامندی زناشویی وضعیتی است که در آن زن و شوهر از ازدواج با یکدیگر و با هم بودن احساس شادمانی و رضایت دارند.6 بنر و هیل7 (1990) رضا‌مندی زناشویی را پیامد توافق زناشویی8 می‌دانند که رابطه مناسب بین زن و شوهر را توصیف می‌کند.‌ ایشان می‌نویسد: «هنگامی‌که زن و شوهر به میزان قابل توجهی از برآورده شدن نیازها و انتظارات‌شان در رابطه‌ زناشویی رضایت داشته باشند، رضا‌مندی زناشویی را گزارش خواهند کرد». آلوجا و باریو و گارسیا9 (2007) به نقل از هاولت (1969) می‌نویسند: «رضا‌مندی زناشویی عبارت است از برونداد ناشی از مجموعه‌ای از عوامل نظیر حل تعارض موفقیت‌آمیز، یا موفقیت در فعالیت‌های مرتبط با شادکامی‌در فرآیند ازدواج»

در سال‌های اخیر، در بیشتر کشور‌های جهان و از جمله ایران، ساختار خانواده‌ها تغییر کرده و همین امر روابط موجود میان اعضای خانواده را دچار دگرگونی ساخته است. درپی ‌این دگرگونی، هنوز هنجار‌ها به مثابه قواعد رفتاری که مورد پذیرش همگانی باشند، به صحنه اجتماعی نیامده‌اند. به همین علت، رفتار در محیط خانوادگی دارای پراکندگی است. در نتیجه، قوی‌ترین پیوند‌های انسانی در مستحکم‌ترین قرار‌گاه‌ آن، یعنی نظام ریشه‌دار خانواده، در معرض تهدید جدی قرار می‌گیرد. روزبه‌روز کارایی خانواده در تحقق وظایفش کم‌رنگ‌تر می‌شود و‌ این، سلامت جامعه را تهدید می‌کند؛ زیرا اختلال در کارآیی خانواده، مشکلاتی را در منظومه خانواده ‌ایجاد می‌کند و در صورت تشدید مشکلات، خانواده را به سمت فروپاشی سوق می‌دهد. طلاق و یا اختلاف شدید خانوادگی، ضمن بر هم زدن تعادل روانی ـ عاطفی افراد خانواده، به بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی نیز منجر می‌گردد

آمار طلاق که معتبرترین شاخص آشفتگی زناشویی است، نشان‌ می‌دهد آن است رضایت زناشویی11 به آسانی قابل دستیابی نیست.12 افزون براین، بسیاری از زوج‌ها در خانواده‌ای زندگی می‌کنند که طلاق روانی در آن حکم‌فرماست؛ بدین معنا که هیچ‌گونه رابطه عاطفی و جسمانی بین زن و شوهر وجود ندارد و زندگی به صورت اجباری و با کمترین تعامل به پیش می‌رود

با توجه به اینکه نارضا‌مندی زناشویی و طلاق موجب بروز اختلال‌های جسمانی و روانی زوجین شده13 و می‌تواند موجبات بزهکاری فرزندان را فراهم آورد و در نهایت، از جانب خانواده‌های ناسالم، جامعه نیز آسیب خواهد دید، همه ‌این امور متخصصان را به چاره‌جویی وا داشته است، تا در پی کشف، سنجش و درمان مشکلات بین همسران باشند

سنجش برای تعیین نقاط قوت و ضعف خانواده انجام می‌شود تا به دغدغه‌های خانوادگی رسیدگی شود. معنابخشی به اطلاعات خام از طریق سنجش سه خاصیت دارد: 1 درک و شناخت مسایل خانواده؛ 2 برنامه‌ریزی برای مداخلات؛ 3 شناسایی پشتوانه‌ها و منابعی که خانواده به آن نیاز دارد

به طور کلی، متخصصان در فرایند جمع‌آوری اطلاعات، از رویکردهای مستقیم یا غیرمستقیم استفاده می‌کنند. رویکردهای مستقیم عبارت‌اند از: مصاحبه، استفاده از قالب‌های استاندارد و غیراستاندارد، روش‌های نموداری و ترسیمی و مشاهدات رفتاری از طریق تجربه و تعیین تکالیفی که به متخصص مجال مشاهده تعامل خانوادگی را در نگاه اول می‌دهد. رویکردهای غیرمستقیم اطلاعات را از سوابق، گزارش‌های مربوط به درمان یا ارائه خدمات، پرسش‌نامه‌ها، مقیاس‌های خودسنجی و ابزارهای اندازه‌گیری، اهداف خانوادگی، یادداشت‌های روزانه و امور روزمره در اختیار می‌گذارند

دیدگاه‌های سیستمی ناتان آکرمن16 در حوزه خانواده که بر ساختار، کارآیی و الگوهای تعاملی اعضای خانواده و در نهایت رضایت‌مندی از زندگی زناشویی تکیه دارد، زمینه‌ای را فراهم کرد تا برخی محققان برای ساخت و طراحی ابزارهای سنجش عملکرد و رضایت‌مندی زناشویی در خانواده اقدام کنند. برای نمونه، تولیاتوس17پرل موتلر18 و استراوس19 در سال 1990 کتابی را منتشر کردند که در آن حدود 1000 ابزار معرفی شده است و اکنون در ارزیابی خانواده و رضامندی زناشویی به کار گرفته می‌شوند.20 مقیاس‌هایی چون «ابزار سنجش خانواده(FAD)»، «پرسشنامه رضامندی زناشویی(ENRICH)»، «آزمون سازگاری زناشویی لاک ـ‌ والاس(LWMAT)» از این جمله‌اند

در سال‌های اخیر، به مذهب و آموزه‌های مذهبی به مثابه یکی از متغیر‌های مؤثر رفتار و حالات روانی، بسیار توجه می‌کنند؛ تا جایی که برخی دین را عامل اساسی بهداشت فردی و اجتماعی معرفی کرده‌اند.22 پژوهش‌های متعددی نیز نشانگر اثر‌بخشی روان‌درمانی مذهبی بر مشکلات روان‌شناختی می‌باشد.23 بررسی‌های متعدد انجام شده درباره مذهب و رضا‌مندی زناشویی نیز بیانگر وجود رابطه مثبت بین ‌این دو مؤلفه است

بنابراین، می‌توان دریافت که گرایش‌ها و مداخله‌های مذهبی، یکی از مؤثر‌ترین روش‌ها برای بهبود شرایط خانواده است. برای مثال، حمید (1384) در بررسی و مقایسه آثار فنون روان‌شناختی ـ رفتاری و مذهب‌درمانی بر رضایت‌مندی زناشویی، دریافت گروهی که افزون بر فنون شناختی ـ رفتاری، روان‌درمانی مذهبی نیز دریافت کرده‌اند، از میانگین بالاتری در رضایت‌مندی زناشویی درمقایسه با دیگر گروه‌ها (گواه و گروه ‌روان‌درمانی شناختی – رفتاری) برخوردارند

با‌ این توصیف، کشف مؤلفه‌های رضا‌مندی از متون دینی و تهیه آزمونی بر همان اساس، می‌تواند زمینه را برای مداخله‌های هدف‌مند آماده سازد. ‌این باور که ممکن است شاخص‌های تهیه‌شده برای سنجش عملکرد خانواده بر اساس مؤلفه‌های مذهبی و دینی که الهام گرفته از وحی الهی هستند، بتواند کنش یک خانواده (به‌ویژه خانواده‌های مسلمان) را دقیق‌تر ارزیابی کند، ضرورت ‌این پژوهش را برجسته می‌سازد

برخی از پژوهشگران ایرانی همچون سلیمانیان (1373)، براتی(1375) و اسماعیلی‌نسب (1376) تلاش‌هایی به‌منظور ساخت ابزاری برای مسائل زناشویی داشته‌اند؛ اما تاکنون مقیاسی برای رضامندی زناشویی که برگرفته از آموزه‌های دینی باشد، ساخته نشده است. تنها در یک مورد صفورایی (1388) برای ساخت و اعتباریابی پرسش‌نامه سنجش کارآمدی خانواده از دیدگاه اسلام اقدام کرده است

نتایج پژوهش حاضر، کشف و بررسی مؤلفه‌هایی برای رضامندی زناشویی از متون دینی و ساخت و اعتباریابی مقیاس آن است. از متون دینی، مؤلفه‌هایی چون ارتباط، پایبندی‌های مذهبی زوجین، حل اختلاف و تعارض، ارضای نیاز جنسی، مدیریت مالی و اقتصادی خانواده، صفات شخصیتی، تفریح و اوقات فراغت خانواده، رفت‌وآمد‌های فامیلی، تولید فرزند و فرزند‌پروری و نقش زن و شوهری را می‌توان به مثابه مؤلفه‌های تقویت‌کننده روابط زناشویی و رضا‌مندی زناشویی به دست آورد که به برخی از این موارد به طور خلاصه اشاره می‌شود

ارتباط، نقش محوری در زندگی زناشویی ‌ایفا می‌کند.25 به همین دلیل، بر اساس یافته‌های زمینه‌یابی، مشکلات ارتباطی رایج‌ترین شکایت زوج‌های مراجعه‌کننده برای درمان را تشکیل می‌دهند.26 آموزه‌های دینی درباره چگونگی گفت‌وگو و همچنین محتوای آن، نکات و توصیه‌های ارزنده‌ای دارد

چگونگی گفت‌وگو بین زن و شوهر آن‌چنان باید باشد که همدلی و آرامش را به همراه آورد. استفاده از قول «لَیّن»‌27 زمینه‌ساز گفت‌وگوی سازنده و محبت‌آمیز بین زوجین است. نرمی‌بیان و پرهیز از گفتار خشن، موجب می‌شود طرف مقابل نیز در ارائه پاسخ همچون او رفتار کند؛28 اما استفاده از کلمات زشت در ارتباط، جز خشم و کینه، نتیجه‌ای نخواهد داشت.29 اثر دیگر نرمی ‌بیان در بین زن و شوهر، افزایش دوستی و محبت بین آنهاست30 لازمه نرمی ‌بیان، ملایم بودن آهنگ صداست. قرآن کریم برای تشویق افراد به لطیف کردن صوت، تشبیهی دارد که فرد در همه جا، به ویژه در محیط خانه، صدایش را بلند نکند

از نکات مهم در روابط کلامی ‌این است که زن و شوهر یکدیگر را به بهترین نامی‌که هر یک دوست دارند، خطاب کنند.32 این کار به تعبیر روایت می‌تواند محبت بین دو فرد را صاف و خالص گرداند. از دیگر نکات مهم در تعامل کلامی‌ زوجین، ابراز محبت و دوستی با گفتار نسبت به طرف مقابل است؛ به‌ویژه با توجه به ویژگی‌های زنان، اگر این کار توسط مردان انجام گیرد، باعث عمیق شدن روابط عاطفی ایشان می‌گردد

دین و دین‌داری موضوعی مورد علاقه برای محققان است؛ زیرا به نظر می‌رسد نقش مهمی ‌در شکل دادن به زندگی افراد ‌ایفا می‌کند.34 بسیاری از تحقیقات نشان داده‌اند که دین‌داری عامل پیش‌بینی‌کننده مهمی درباره رضا‌مندی زناشویی است.35 برای مثال، نتایج تحقیقی که در زوج‌هایی که به طور متوسط 9 سال از ازدواج آنها می‌گذشت، نشان داد زوج‌هایی که در رفتن به مراسم مذهبی در روز‌های تعطیل مقید هستند، رضایت زناشویی بیشتری دارند.36 از منظر دین، زندگی زمانی شیرین و با آرامش است که فرد از خداوند و یادش غافل نبوده و نعمت‌هایش را فراموش نکند و شب و روز در طلب رضای الهی باشد؛37 در چنین زندگی‌هایی است که خداوند به موجب عمل صالح زن و شوهر، آنها را با حیات طیب زنده می‌کند

زن و شوهری که خواستار روابطی خوب و پرعاطفه بین خود هستند، ناگریز باید روابط خود را با خداوند اصلاح کنند؛39 اگر چنین کنند، خداوند نیز روابط آنها را اصلاح می‌کند. هرچقدر زن و شوهر خود را با طاعت خداوند بیشتر زینت ببخشند،40 غضب خداوند را از خود دور کرده،41 و موجبات سعادت خود را در دنیا و آخرت فراهم می‌آورند.42 مسکن وسیع،43 مرکب راهوار44 شاغل بودن در شهر خود،45 داشتن46 دوستان صالح و همسایه خوب47 از سعادت‌های دنیوی است؛ اما می‌توان بهترین سعادت را داشتن اولاد48 و همسر صالح49 دانست؛ زیرا این سعادت دنیوی زمینه را برای سعادت اخروی50 فراهم می‌کند و زن و شوهر بهترین یاور همدیگر در رسیدن به سعادت اخروی‌اند

بنابراین، خوشبختی زناشویی زمانی تحقق می‌یابد که زن و شوهر ارتباط خوبی با مبدأ داشته باشند و برای معاد خود نیز عمل صالح انجام دهند و پایبند به احکام و دستورهای الهی باشند؛ نه اینکه مسائل زندگی آن‌قدر فرد را سرگرم کند که از یاد خداوند غافل شود52 یا به‌دلیل توجه بیش از انداز به خانواده، از رعایت وظایف دینی فاصله بگیرد.53 وظیفه زن و شوهر است که همدیگر را از معصیت خداوند بر حذر دارند؛ البته در این باره مرد مسئولیت بیشتری دارد.54 آموزه‌های دینی مواردی را برای تحکیم و استقرار معنویت در بین زن و شوهر بیان می‌کند؛ مانند: برگزاری نماز جماعت در خانه،55 بیدار کردن یکدیگر برای نماز شب56 از راه تلاوت قرآن57 و ترغیب یکدیگر به انجام کارهای خداپسندانه

پایبندی یا پایبند نبودن به دستورهای الهی توسط زن و شوهر، زمینه را برای رضایت‌مندی و یا نارضایت‌مندی زندگی زناشویی فراهم می‌آورد. یکی از این موارد، حفظ نگاه از نامحرم است. قرآن کریم هم به زنان مؤمنه و هم به مردان مؤمن دستور می‌دهد که عفت پیشه کنند و از نگاه به نامحرم بپرهیزند.58 نگاه به نامحرم، نگاهی شیطانی بوده و در دل فرد چیزی جز حسرت طولانی باقی نمی‌گذارد59 و همیشه فرد را از زندگی با همسرش ناراضی نگه می‌دارد؛ و اگر فرد چشمان خود را کنترل نکند و تکرار مرتکب زنای چشم60 شود، این فعل او را به سوی ارتکاب «زنا» خواهد کشاند.61 نگاه به نامحرم تهییج‌پذیری فرد را افزایش داده و این تهییج و تحریک فرد را به فساد کشانده و او را وارد کارهای ناشایست می‌کند،62 اما اگر چشم خود را بر حرام ببندد قلبش نیز راحت شده و آرامش گرفته63 و صفات و شخصیتش نیز نیکو و احسن می‌شود64 نگاه به نامحرم از هر دوی زن و شوهر زشت و ناپسند است؛ اما نگاه زنان شوهر‌دار به مردان نامحرم، خشم و غضب خداوند را شدید‌تر و افزون‌تر می‌کند

 دانلود مقاله هوش هیجانی و کاربرد آن در مدیریت با word دارای 21 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله هوش هیجانی و کاربرد آن در مدیریت با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله هوش هیجانی و کاربرد آن در مدیریت با word

چکیده    
مقدمه    
هوش هیجانی چیست؟    
مغز هیجانی    
عوامل مؤثر در هوش هیجانی    
ابعاد هوش هیجانی در مدیریت و رهبری    
هوش هیجانی و رهبری گروه    
روشهای صحیح اجرای برنامه آموزش هوش هیجانی    
هوش هیجانی و مدیریت بازار    
هوش هیجانی در تک تک مراحل فوق می تواند جهت دهنده مدیریت شرکت باشد.    
نتیجه گیری    
منابع    

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله هوش هیجانی و کاربرد آن در مدیریت با word

1- Barsade,S. G.(2000). The ripple effect: Emotional contagion in groups . working paper: New Haven. CT

Yale University press

2- Caruso, D. R,.&Wolff, C.(2001). Emotional intelligence in the workplace .In the emotional intelligence in

everyday life: A Scientific inquiry . Edited by: Joseph Ciarrochi , Joseph .P.Forgas,. &John D. Mayer

psychology press

3- Goleman, D.Boyatzis, R.E,. & Rhee,k.(1999). Clustering competence in emotional intelligence insights from

the emotional competence inventory. (ECI). from the world wide web http:// www. eiconsortium. org

4- Jordan, R.J. Ashanasy, N. M. Hartel, C.E, J, .& Hooper, G.S.(1999). Workgroup emotional intelligence: Scale

development and relationship to team process effectiveness and goal focus. Manu .Submitted for publication

5-Mayer,J.D.Salovey, p,.& Caruso, D.R. (1999). Emotional intelligence meets traditional standards foran intelligence .Journal of Intelligence .27.pp:267-

6- Rice, C.L.(1999). A quantitative study of emotional intelligence and its impact in team performance

:Unpublished Masters Thesis.pepeerdine .University of Malibu

چکیده

رهبری یک سازمان برای انطباق با تغییرات و به منظور بقا و رشد در محیطهای جدید، ویژگیهای خاصی را می طلبد که عموماً مدیران برای پاسخ به آنها با مشکلات بسیاری مواجه می شوند. یکی از مهمترین خصیصه ها که می تواند به رهبران و مدیران در پاسخ به این تغییرات کمک کند، هوش هیجانی است. هوش هیجانی موضوعی است که سعی در تشریح و تفسیر جایگاه هیجانهای و احساسات در توانمندیهای انسانی دارد. مدیران برخوردار از هوش هیجانی، رهبران مؤثری هستند که اهداف را با حداکثر بهره وری ، رضایتمندی و تعهد کارکنان محقق می سازند. با توجه به اهمیت هوش هیجانی درمدیریت ،این مقاله به بررسی ابعاد هوش هیجانی درمدیریت ،رشد وتوسعه رهبری درمحیط کار و روش آموزش هوش هیجانی درسازمان می‌پردازد

مقدمه

امروزه بسیاری ازسازمانها دستخوش تغییرند وهرگونه تغییر نیازمند کارکنان ومدیرانی است که انطباق پذیر بوده وباتغییرها سازگار شوند.دراین میان تعامل اجتماعی به شیوه ای شایسته وثمربخش برای بیشتر مدیران و رهبران به عنوان عنصر کلیدی درمدیریت تغییرهای سازمانی اهمیت فزاینده ای دارد

بررسیها نشان داده است که گوی رقابت آینده را مدیرانی خواهند برد که بتوانند به طور اثربخش ونتیجه بخش با منابع انسانی خودارتباط برقرارکنند.دراین زمینه هوش هیجانی (EMOTIONAL INTELLIGENCE=EI) یکی ازمولفه هایی است که می تواند به میزان زیادی درروابط مدیران با اعضای سازمان نقش مهمی ایفا کندوبه گفته گلمن (1998)شرط حتمی واجتناب ناپذیر درسازمان به حساب می آید.اخیرابرخی ازدانشمندان نیز دریافته‌اند که هوش هیجانی بااهمیت تراز بهر ه هوشی (IQ) برای یک مدیر ورهبر است

امروزه هوش هیجانی به عنوان نوعی هوش تبیین شده است که هم شامل درک دقیق هیجانهای خود شخص وهم تعبیر دقیق حالات هیجانی دیگران است .هوش هیجانی ،فرد رااز نظرهیجانی ارزیابی می کند، به این معنی که فرد به چه میزانی ازهیجانها واحساسهای خود آگاهی دارد وچگونه آنها راکنترل واداره می کند. نکته قابل توجه درراستای هوش هیجانی این است که تواناییهای هوش هیجانی ذاتی نیستند، آنها می توانند آموخته شوند

هوش هیجانی چیست؟

هوش هیجانی (EI) شامل شناخت و کنترل هیجان های خود است. به عبارت دیگر، شخصی که EI بالایی دارد، سه مولفه هیجان ها را به طور موفقیت آمیزی با یکدیگر تلفیق می کند (مولفه شناختی، مولفه فیزیولوژیکی و مولفه رفتاری)

اصطلاح هوش هیجانی برای اولین بار در دهه 1990 توسط دو روان شناس به نام های جان مایر و پیتر سالووی مطرح شد. آنان اظهار داشتند، کسانی که از هوش هیجانی برخوردارند، می توانند عواطف خود و دیگران را کنترل کرده، بین پیامدهای مثبت و منفی عواطف تمایز گذارند و از اطلاعات عاطفی برای راهنمایی فرآیند تفکر و اقدامات شخصی استفاده کنند

 دانلود تحقیق بررسی جایگاه «معنویت» در الگوهای عمده سلامت روان با word دارای 34 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود تحقیق بررسی جایگاه «معنویت» در الگوهای عمده سلامت روان با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود تحقیق بررسی جایگاه «معنویت» در الگوهای عمده سلامت روان با word

چکیده  
مقدمه  
ضرورت تعریف سلامت  
تعریف سلامت  
نقد و بررسی  
دیدگاه‌ها‌ی مربوط به سلامتی و بیماری  
الگوهای عمده در تعریف سلامت  
تعریف‌های «سلامت روان»  
عوامل مؤثر بر سلامت روان  
الگوهای عمده سلامت روان  
نقد الگوی زیستی ـ پزشکی  
نقد الگوی سیستمی  
نقد الگوی چند‌ بعدی  
نقد الگوی ارتقا  
لزوم توجه جدّی به الگوهای معناگرای سلامت روان  
نتیجه‌گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود تحقیق بررسی جایگاه «معنویت» در الگوهای عمده سلامت روان با word

اصفهانی، محمدمهدی و دیگران، آئین تندرستی، تهران، تندیس، 1383

باباپورخیرالدین، جلیل و همکاران، «بررسی رابطه بین شیوه‌های حل مسئله و سلامت روانشناختی دانشجویان»، روانشناسی، ش 25، سال هفتم، ش، بهار 1382، ص16 ـ 3

تبرائی، رامین، و همکاران، «بررسی سهم تأثیر جهت گیری مذهبی بر سلامت روان در مقایسه با عوامل جمعیت شناختی»، روان شناسی و دین، سال اول، شمار سوم، پاییز 1378، ص 37 ـ 62

حبی، محمدباقر، «سلامت روانی در چشم اندازی گسترده‌تر»، حوزه و دانشگاه، سال دهم، ش 41، زمستان 1383 ص 106ـ122

خدایاری فرد، محمد و همکاران، «گستر پژوهش‌های روانشناختی در حوز دین»، اندیشه و رفتار، سال ششم، ش 4، بهار 1380

رفیعی‌نیا، پروین و همکاران، «رابط سبک‌های ابراز هیجان با سلامت عمومی در دانشجویان»، روانشناسی، ش 37، سال دهم، ش 1، بهار 1385، ص 84 ـ 105

سارافینو، ادوراد. پ.، روان‌شناسی سلامت، ترجمه گروهی از ترجمه الهه میرزایی، تهران، رشد، 1384

شولتز، دوان. پی، و سیدنی الن شولتز، تاریخ روان شناسی نوین، ترجمه علی‌اکبر سیف و همکاران، تهران، دوران، 1378

شولتز، دوان. پی، و سیدنی اِلِن شولتز، ترجمه یحیی سیدمحمدی، نظریه‌های شخصیت، تهران، ویرایش، 1387

شولتس، دوآن، روان‌شناسی کمال: الگوهای شخصیت سالم، ترجمه گیتی خوشدل، تهران، پیکان، 1388

شهیدی، شهریار و همکار، اصول و مبانی بهداشت روانی، تهران، سمت، 1381

قمری‌گیوی، حسین، «معنویت، هویت و بهداشت روانی در گستر زندگی»، روان شناسی و دین، سال اول، ش 4، زمستان 1387، ص45 ـ 71

کرتیس، آنتونی جیمز، روان‌شناسی سلامت، ترجمه علی فتحی‌آشتیانی و همکاران، تهران، مؤسسه انتشارات بعثت، 1382

کوهن، تامس. اس،ساختار انقلاب‌های علمی جهان، ترجمه: احمد آرام، تهران، سروش، 1369

گردی، فلور، و همکاران، «رابط سلامت روانی با تفکرات غیرمنطقی در دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی»، پژوهش‌های روانشناختی، ش 16، زمستان1383، ص61 ـ 45

میلانی‌فر، بهروز، بهداشت روانی، تهران، قومس، 1376

میلر، ای. جرالدین، ترجمه علیرضا شیخ شعاعی و رامین تبرائی، تلفیق دین و روان شناسی در درمان، مسایل و توصیه‌ها، پژوهش و حوزه، سال هفتم، ش 1، بهار 1385، ص 169 ـ 184

وولف، دیوید. ام، روانشناسی دین، ترجمه محمد دهقانی، تهران، رشد، 1386

Culliford, Larry, Healing from within spirituality and mental health.Advances in Psychiatric Treatment.8, 2002, pp 249-

Gartner, J., Larson, D. B., & Allen, G. D, Religious commitment and mental health: a review of empirical literature. Journal of Psychology and Theology, 1991, 19, 6-

Hackney, C. H., & Sanders, G. S, Religiosity and mental health: A metaـanalysis of recent studies. Journal for the Scientific Study of Religion, 2003, 42,43-

Hills, P., Francis, L. J, et al. Primary Personality trait correlates religious practice and orientation. Personality and Individual Differences, 2004, 36, 61-

Nelson, M.James,. Psychology, Religion, and Spirituality, New York: Springer,

Maltby, J. Religious orientation and Eysenk’s personality dimensions. Personality and Individual Differences, 26, 1999, p.105-

Paloutzian, F. Raymond. & Park, L. Crystal, Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, New York: The Guilford Press,

Payne, I. R., et al, Review of religion and mental health: Prevention and the enhancement of psychological functioning. Prevention in Human Services, 9, 1991, 11-

Saroglou, V, Religion and the five factors of personality: a meteaـanalytic review. Personality and Individual Differences, 32, 2002, 15-

Sheridan, Ch. L. & Radmacker, S. A, Health Psychology, Challenging the Biomedical Model, New York: Wiley, 1992, p.1-

Timothy, W. Smith, “Religion and Spirituality in the Science and Practice of Health Psychology: Openness, Skepticism, and the Agnosticism of Methodology” in Plante, Thomas G. and Allen, C. Sherman (eds.), Faith and Health: Psychological Perspectives. New York and London: The Guilford Press, 2001, pp. 355-

Wills, Margaret, Connection, action and hope, an invitation to reclaim the spiritual in health care. Journal of Religious Health. 8, 18, 2007, p.423-

چکیده

این نوشتار با روش تحلیلی، به نقد و بررسی سه الگوی پیشین «سلامت» پرداخته است که با بروز بحران در حوز سلامت دچار چالش شده‌اند. پدیدآیی بحران‌ها، نشانگر زمان مناسب برای روی آوردن به الگوهای پیشرفته‌تر «سلامت» است. الگوهای نظری «سلامت روان» که همواره تابعی از الگوهای نظری سلامت بوده‌اند نیز در تبیین واقعیت‌های مرتبط ناکافی هستند. بنابراین، جریان علمی روان‌شناسی نیز با بی‌توجهی به ابعاد روحانی و معنوی در الگوهای پیشین سلامت روان، نتوانسته است برای توصیف، تبیین و انحلال بحران‌های سلامت روان کافی باشد. در نتیجه، تأسیس الگویی با توجه به ابعاد معنوی ضروری است. البته پرهیز از التقاطی‌نگری و به‌کارگیری سازه‌های ناهمگون و ناسازگار با ابعاد روحی و معنوی و در نهایت توجه به تفاوت ماهوی مفاهیم «روان»، « نفس» و «روح» نیز ضروری است

کلیدواژه‌ها: الگوهای سلامت، الگوهای سلامت روان، معنویت، الگوی زیستی ـ روانی ـ اجتماعی

مقدمه

مفهوم سلامت، و واژه‌ها‌ی هم‌تراز آن، همچون واژه سلامتی، از مفاهیمی‌اند که همواره انسان بدان توجه کرده و برای دستیابی به آن ‌کوشیده است. «سلامتی کیفیتی از زندگی است که تعریف آن مشکل، و اندازه‌گیری واقعی آن تقریباً غیرممکن است» ؛ اما به هر حال، مطالعه درباره «سلامت»، ابعاد آن وعوامل پیش‌بینی‌کننده و ارتقا‌دهنده آن، به دلیل اهمیت فراوان، همواره مورد توجه پزشکان، فیلسوفان، و روان‌شناسان بوده است

در مسیر تحقق این هدف، با گذر از دوره‌ها‌ی مختلف تاریخ علم پزشکی که در هر کدام از آنها شاهد حاکمیت افکار و روش‌ها‌ی گوناگون درباره بیماری و درمان هستیم، تحول سریع و جهش‌های بزرگ در علوم پزشکی در قرن بیستم به ارتقای سلامت و تدوین نظام‌ها‌ی بهداشتی و درمانی پیشرفته‌منجر شده است. در نتیجه، امروزه با منسوخ شدن عقاید دخالت نیروهای شیطانی یا خدایان در پدیدآیی بیماری‌ها، گذر از بیماری‌ها‌ی واگیردار در قرن‌های هفدهم تا نوزدهم، کشف عوامل عفونی، کشف واکسن و آنتی‌بیوتیک‌ها ـ مانند پنی سیلین در سال 1947 ـ در قرن نوزدهم، و افزایش اقدام‌های پیشگیرانه، الگوهای پیشین «بیماری» تا حدود زیادی از بین رفته‌اند که این مسئله به کاهش مرگ‌ومیر، و همزمان افزایش امید زندگی منجر شده است. با وجود این، روشن است که در نتیجه افزایش طول عمر، بیماری‌هایی با الگوی جدید جای آنها را گرفته، و علل اصلی ناخوشی و عوامل بیماری‌ها بسیار متفاوت شده باشد

با در نظر گرفتن آنچه بیان شد و با توجه به تغییر الگوهای بیماری، می‌توان دریافت که الگوهای فرضی درباره سلامت نیز دستخوش تغییر شده باشند و ضرورتاً الگوهای جدیدتر جایگزین الگوهای پیشین شوند؛ تنها در این صورت است که نظریه‌های سلامت توسط گزینه‌های جدید، با کارآمدی و کفایت بیشتری خواهند توانست وضعیت موجود را تبیین،‌و راه‌حل مناسبی را برای آن ارائه کنند

فلاسفه علم مکرّر ثابت کرده‌اند که همیشه بیش از یک ساختمان نظریه‌ای می‌تواند بر روی یک مجموعه معین از داده‌ها قرار بگیرد. تاریخ علم نشان داده است که مخصوصاً در نخستین مراحل رشد یک نمونه جدید، حتی اختراع کردن چنین گزینه‌ها (آلترناتیوها) چندان دشوار نیست. در علم ـ همچون در کارخانه ـ عوض کردن افزارها کاری فوق‌العاده است و به زمانی اختصاص دارد که نیازی برای آن پیدا شود. اهمیت بحران‌ها در آن است که نشانه‌ای برای آن فراهم می‌آورند که وقت عوض کردن افزارها فرا رسیده است

در این میان، یکی از عمده‌ترین ملاحظات و بازنگری‌ها درباره نظریه‌های مربوط به سلامت و سلامت روان، حول محور «معنویت» و لزوم گنجاندن آن در تعریف‌ها و الگوهای سلامت روان بوده است

ضرورت تعریف سلامت

«تندرستی» و «روان‌درستی» همواره مورد توجه دانشمندان در دو حیطه پزشکی و روان‌شناسی بوده است. به نظر می‌رسد از وحدت مفاهیم تندرستی و روان درستی، مفهوم مهم‌تری، به نام «سلامت عمومی» به وجود می‌آید

پیش از بازشناسی مفهوم «سلامت روان»، لازم است مفهوم «سلامت» را به طور دقیق تعریف، و بازشناسی کنیم؛ زیرا تا مفهوم و مؤلفه‌های سلامت تعیین نشوند، رابطه، جایگاه و نقش سلامت روان به مثابه یکی از اجزای سلامت تعیین نمی‌‌شود؛ همچنین رابطه آن با سایر اجزا و مؤلفه‌های سلامت نیز نامشخص خواهد بود

استون (1979) یادآور می‌گردد که ما تا زمانی که نتوانیم بر سر معنا و چگونگی اندازه‌گیری سلامت به یک توافق دست یابیم، نخواهیم توانست به مسائلی پاسخ دهیم که مرتبط با این است که چگونه می‌توان آن را حفظ کرده، توسعه داده و بهبود بخشیم»

تعریف سلامت

در ابتدا یادآوری این نکته ضروری و مناسب است که «سلامت عمومی»، مفهومی متناظر با «سلامت کلّی» است و نباید آن را با مفهوم «سلامت بدنی» یکسان دانست

متخصصان، تعریف‌های متعددی از این مفهوم ارائه داده‌اند؛ هرچند تقریباً همه آنها موضوع مشترکی دارند و آن «مسئولیت در قبال خود و انتخاب سبک زندگی سالم» است. برای مثال، سلامتی از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی عبارت است از: «حالت بهزیستی کامل جسمانی، روانی و اجتماعی و نه فقط فقدان بیماری یا ناتوانی»

در تعریف دیگر، دان سلامتی را یک روش کنش‌وری وحدت‌یافته‌ای می‌داند که هدفش به حداکثر رساندن توان فرد است. به نظر وی، سلامتی مستلزم این است که فرد طیف تعادل و مسیر هدف‌مند را با محیط، یعنی جایی که کنش‌وری خود را در آن آشکار می‌سازد، نگه دارد

برداشت‌های متفاوتی درباره تعریف سلامت از دید سازمان جهانی بهداشت وجود دارد؛ اما نمی‌توان این تعریف از سلامتی را با تعریف سلامت روان مشتبه کرد

در سال (1946) سازمان جهانی بهداشت، سلامت را به “حالت صحت کامل جسمانی، روانی و اجتماعی و ; نه صرفاً فقدان بیماری یا عارضه تعربف کرد”. تعریف این سازمان مشابه روان‌شناسان انسان‌گرایی مانند مزلو (1971) است

نقد و بررسی

«از نظر داونی و همکارانش(1996)، این تعریف، جنبه‌ها‌ی مثبت و منفی دارد. به اعتقاد آنها، در قسمت اول این تعریف، سلامت در عبارت مثبت بیان شده (یعنی حضور یک کیفیت مثبت: خوب بودن). در قسمت دوم تعریف، سلامت از دیدگاه منفی در نظر گرفته شده، چرا که کلمات «فقدان بیماری» یا «ناتوانی» را به کار برده است (کلماتی که معنای منفی به همراه دارند). این تعریف با در نظر گرفتن هر دو جنبه، این مطلب را القا می‌کند که سلامت واقعی هم شامل پیشگیری از بیمار شدن (مانند ناخوشی، آسیب و بیماری) است و هم ارتقای سلامت مثبت را دربرمی‌گیرد، که از مورد اخیر تا حدود زیادی غفلت شده است»

این تعریف نگاهی حداقلی به سلامت روان دارد و سلامت انسان را صرفاً محدود و منوط به سه بعد جسمانی، روانی و اجتماعی می‌کند؛ در حالی که سایر عوامل نیز در سلامت روان مؤثر هستند

بن‌یارد (1996)، تعریف سازمان بهداشت جهانی را به این دلیل مورد انتقاد قرار داده است که به دست آوردن حالت خوب بودن کامل، از نظر جسمی ـ روانی و اجتماعی در دنیای واقعی، بسیار مشکل است. در ضمن این تعریف، عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی که می‌توانند به این وضعیت کمککنند را نادیده می‌گیرد. در ادامه این‌طور القا می‌کند افرادی که کامل نیستند، سالم هم نیستند!

دیدگاه‌ها‌ی مربوط به سلامتی و بیماری

الف) دیدگاه دومقوله‌ای

«در دیدگاه دو مقوله‌ای، فرد یا بیمار و یا سالم تلقّی می‌شود. همان‌طور که یک خانم یا باردار است یا باردار نیست، یک شخص هم یا مریض است یا مریض نیست. بدین ترتیب، به ما هم یکی از این دو عنوان را می‌دهند: ما یا بیمار هستیم یا سالم»

برخی بر این باورند که این تفکر بیشتر ناشی از یک عادت روزمره درباره تمام مسائل است. این مفهوم به طور گسترده‌ای نقد شده است؛ زیرا این دیدگاه توجهی به گستره نقاط بین بیماری و سلامت ندارد

«ظاهراً بین روان‌شناسان سلامتی، اجماعی بر سر اینکه سلامتی صرفاً فقدان بیماری نیست وجود دارد». همچنین باید توجه داشت «شخصی که صرفاً یک بیماری خفیف دارد، به هیچ وجه شبیه فردی که بیماری‌های جدّی گوناگونی دارد نیست». از سوی دیگر، گاه ممکن است فرد در معرض یک خطر قرار داشته باشد (مانند فردی که برای مدت متمادی در معرض آلودگی و مسمومیت توسط ذرات سرب معلق در هوا و ;. قرار داشته است)؛ این دیدگاه، همچنان اصرار تا او را در طبقه و مقوله افراد سالم جای ‌دهد؛ با این حال، به خوبی مشخص است که او بسیار متفاوت با کسی است که در سلامت کامل و پایدار به سر می‌برد

ب) دیدگاه پیوستاری

«در دیدگاه پیوستاری، موقعیت هر یک از افراد انسان به‌گونه‌ای ترسیم می‌گردد که در یک طرف این پیوستار حالتی ترسیم می‌شود که شخص به شدّت در معرض خطر مرگ زودرس است و در طرف دیگر این پیوستار، بهترین حالت سلامتی قرار دارد که شخص در آن حالت کاملاً در برابر بیماری مقاوم است». بر اساس این دیدگاه، سلامتی و بیماری را باید مقوله‌ای نسبی دانست که افراد بسته به جایگاه‌شان، همزمان درجه‌ای از سلامتی و ناخوشی را تجربه می‌کنند

الگوهای عمده در تعریف سلامت

 دانلود مقاله تحلیل وفاق اجتماعی در اندیشه امام خمینی ره با تأکید بر الگوی تکثرگرایی حق‌مدار با word دارای 28 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله تحلیل وفاق اجتماعی در اندیشه امام خمینی ره با تأکید بر الگوی تکثرگرایی حق‌مدار با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله تحلیل وفاق اجتماعی در اندیشه امام خمینی ره با تأکید بر الگوی تکثرگرایی حق‌مدار با word

چکیده  
مقدمه  
1 دیدگاه مشابه ساز یا همانندگرا  
2 دیدگاه تثبیت گرا  
3 دیدگاه تکثرگرا  
الف. ابعاد تکثرگرایی از منظر امام خمینی ره  
1 تکثر افکار و اندیشه ها  
2 تکثر بیان و اظهار نظر  
تکثرگرایی در بیانِ باورهای مکتبی  
تکثرگرایی در بیانِ آرای سیاسی ـ اجتماعی  
ب. مشی تکثرگرای امام خمینی ره بر مدار وفاق اجتماعی  
1 وفاق اجتماعی از منظر امام خمینی ره  
2 تغایر جامعه وفاقی و جامعه توافقی در بینش امام خمینی ره  
3 عبودیت و حق محوری، قائمه های وفاق اجتماعی مطلوب در اندیشه امام خمینی ره  
4 وفاق بر اصول بنیادین جامعه اسلامی، آستانه تکثرگرایی در اندیشه امام خمینی ره  
نتیجه گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله تحلیل وفاق اجتماعی در اندیشه امام خمینی ره با تأکید بر الگوی تکثرگرایی حق‌مدار با word

ابن ابی الحدید، 1357، شرح نهج البلاغه، چ دوم، بی جا، دارالإحیاءالکتب العربیه

ابن بابویه، محمدبن على،1403ق، معانی الأخبار، قم، جامعه مدرسین

ـــــ ، 1398ق، التوحید، قم، جامعه مدرسین

ابوطالبی، علی، 1378، حقوق قومی، اقلیت ها و همگرایی، ترجمه کریمی مله، مطالعات ملی، ش 1، ص129-154

افتخاری، اصغر، 1378، چهره متغیر امنیت داخلی، مطالعات راهبردی، ش4، ص17-52

موسوی خمینی، سیدروح الله، 1369، وصیتنامه، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

ـــــ ، 1378، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره

ـــــ ، بی تا، تحریر الوسیله، قم، دارالعلم

بوازار، مارسل، 1358، اسلام و حقوق طبیعی انسان، ترجمه محسن مؤیدی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی

تستری، محمدتقی، 1410ق، قاموس الرجال، چ دوم، قم، مؤسسه النشرالإسلامی

جوادی آملی، عبدالله، 1378، ولایت فقیه ولایت فقاهت و عدالت، قم، اسراء

چلبی، مسعود، 1372، وفاق اجتماعی، نامه علوم اجتماعی، ش6، ص15-28

حرعاملى، محمدبن حسن، 1409ق، وسائل الشیعه، قم، آل البیت علیها السلام

صالحی امیری، سیدرضا، 1388، مدیریت منازعات قومی در ایران، چ دوم، تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک

طباطبائی، محمدحسین، 1417ق، المیزان فى تفسیر القرآن، قم، جامعهى مدرسین

طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، 1370، آزادی های عمومی و حقوق بشر، تهران، دانشگاه تهران

کریمی والا، محمدرضا، 1387، وظایف متقابل مردم و حکومت در حاکمیت علوی، قم، بوستان کتاب

کلینى، محمدبن یعقوب، 1407ق، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه

کوهن، کارل، 1373، دموکراسی، ترجمه فریبرز مجیدی، تهران، خوارزمی

مجلسى، محمدباقر، 1403ق، بحار الأنوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی

مطهری، مرتضی، 1361، پیرامون انقلاب اسلامی، قم، انتشارات اسلامی

ـــــ ، 1372، پیرامون جمهوری اسلامی، تهران، صدرا

ـــــ ، 1378، مجموعه آثار، (ج 16)، تهران، صدرا

معرفت، محمدهادی، 1378، دموکراسی در نظام ولایت فقیه، اندیشه حوزه، ش 18، ص72-104

منتظر قائم، مهدی، 1381، آزادی های شخصی و فکری، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره

نائینی، حسین، 1386، تنبیه الامه و تنزیه المله، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

نویمان، فرانتس، 1373، آزادی و قدرت و قانون، ترجمه عزت اللّه فولادوند، تهران، خوارزمی

چکیده

یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی، تأمین عرصه‌های لازم برای بروز اندیشه‌ها و ظهور آرا و سلایق گوناگون در مسائل اجتماعی، سیاسی می‌باشد تا با زدودن تیرگی‌های استبداد، جامعه اسلامی را در سلوکی راستین براساس تعالیم وحیانی، به سوی سعادت حقیقی، رهنمون کند. اما روشن است که چنین فرجامی، رهین حراست از هر نوع انحراف از شاخص همدلی و وفاق اجتماعی است که رمز اصلی پیروزی انقلاب اسلامی است

در این تحقیق، مسئله اصلی تبیین موضع امام خمینی از میان دیدگاه‌های«همانندگرا»، «تثبیت‌گرا» و «تکثرگرا» در عرصه اندیشه و بیان باورهای مکتبی و اظهار نظر در مسائل اجتماعی و سیاسی است. بدین‌ترتیب، ضمن احراز محوریت وفاق اجتماعی بر نگاه تکثرگرای بنیانگذار جمهوری اسلامی، ثابت می‌شود که این محوریت، براساس اصول بنیادینِ وفاق مردم مسلمان ایران، یعنی اسلام، قانون اساسی و مصالح ملی بوده است

کلید‌واژه‌ها: امام خمینی  ره، اندیشه، بیانِ نظر، تکثرگرایی، اسلام، وفاق اجتماعی

مقدمه

وفاق اجتماعی از موضوعات اساسی در مطالعات جامعه شناختی است. با توجه به اهمیت استراتژیک آن، همواره مورد توجه دانشوران بوده و همه نظام های سیاسی جهان، با درک درست از این واقعیت، به دنبال تحقق و تثبیتِ هرچه بیشتر همگرایی و وفاق ملی در جوامع خود هستند. در پرتو وفاق اجتماعی، افراد، در متن وفاق و همدلی اجتماعی و به دلیل تعهد درونی در قبال دیگران، أعمال خود را در منظر همگان یافته، و هرگونه تخلف از قواعد اجتماعی و بروز فسادِ اخلاقی، سیاسی و مالی، به دلیل احساس تقصیر و شرم، و نه بیم از عقاب قانون، رو به کاهش خواهد گذاشت

امیرمؤمنان علی علیه السلام در التزام به وفاق و همگرایی و اینکه جدایی از انبوه مردم، جز ضلالت نیست، می فرمایند: با انبوه مردم همگام باشید؛ زیرا دست عنایت الهی بر سر انبوه مردم است. از کنارهگیری و پراکندگی بپرهیزید. آن که کناره گرفت، طعمه شیطان خواهد بود، همانگونه که گوسفندِ جدا از گله، طعمه گرگ است (نهج البلاغه، خطبه 127). همچنین می فرمایند: در امت اسلام، هیچ کس همانند من وجود ندارد که به وحدت امت محمد صلی الله علیه و آله از من حریص تر و انس او نسبت به همبستگی جامعه از من بیشتر باشد. من از این کار، پاداش نیک و سرانجام شایسته را از خدا می طلبم (نهج البلاغه، نامه 78)

ازاین رو، وقتی در جامعه ای با تأکید بر وجوه اشتراک، همراهی و همدلی حاصل آمد و از خشنودی یکی، غریو شادی از همگان برآمد، بالندگی و انتظامی پایدار و پویا ارزانی آن می شود و غبار جدایی و عزلت، جز از خدعه گری نااهلان، از چهره آن رخت برمی بندد: خلوت از اغیار می باید نه یار / پوستین، بهر دی آمد نی بهار (مولوی – مثنوی: دفتر دوم، بیت 25/1؛ یعنی آنچنان که پوستین را در دی و زمستان می پوشند تا از سرما در امان باشند، نه در هوای بهاری، خلوت گزینی نیز باید برای رهایی از ناجنسان و نااهلان باشد؛ زیرا روح را صحبت ناجنس عذابی است الیم حافظ)

در این میان، پرسش اساسی این است که آیا لازمه وفاق اجتماعی، یک دستی، یک رنگی و تبعیت از یک نظام فکری، سیاسی و رفتار منفعلانه در برابر آن است؛ یعنی لازم است افراد و گروه های اجتماعی به یک شیوه اندیشیده، از نقد و نظر و رقابت های سیاسی منصرف، و از هر نوع ابراز نظر و رفتاری که سیاست های حاکمیتی را مخدوش نماید، بپرهیزند؟

بی تردید مطلوبیت و وفاق ملی، زمانی است که، با فراهم ساختن زمینه تضارب ایده ها و اظهار نظرهای ترقی خواه و از سوی دیگر، توان مدیریت تنش ها و تعارض ها، از طریق تحکیم روابط و تقویت اجماع گروه های اجتماعی و سیاسی بر اصول و قواعد پذیرفته شده و تعیین دقیق آستانه رقابت ها، بستری آماده برای تعالی جامعه فراهم می شود

برای نیل به این مطلوب و تعیین قلمرو اندیشه و بیان، براساس شاخص وفاق اجتماعی، سه دیدگاه قابل طرح است

1 دیدگاه مشابه ساز یا همانندگرا

در این دیدگاه، اعتقاد بر این است که نیل به وحدت و وفاق اجتماعی، تنها در گرو همانندسازی اندیشه ها و بیان انظار، از طریقِ شکل گیری غایتی واحد برای اندیشوران است. تلاش بر این است که برای وصول به همگرایی اجتماعی، اندیشه های غیرمعتقد به این غایت طرد و تضارب آرا، تنها برای معتقدین به چنین غایتی محترم شمرده شود

بنابراین، این دیدگاه به دنبال تحقق وفاق و وحدت سیاسی ـ اجتماعی، از طریق طرد گروه های رقیب یا تقلیل خطوط تمایز فرهنگی و اجتماعی اعضای جامعه است (افتخاری، 1378، ص 41). نتیجه این مشابه سازی با تعریف غایتی جداگانه برای نقض و ابرام ها، در عرصه های مختلف جامعه و ادغامِ جریان های فکری و سیاسی، اغلب، مقاومت ها و نا آرامی های سیاسی و اجتماعی، آشفتگی ها و ستیزه جویی های مدنی و گاه عواقب ناگوار شکنجه و کشتار است

2 دیدگاه تثبیت گرا

در این دیدگاه، تثبیت وضعیت سیاسی ـ اجتماعی کشور، بیشتر براساس اولویت امنیت، و تضمین آن، به ویژه در راستای ایجاد تحول و رونق اقتصادی است. در این نگرش، هدف، ایجاد نظم سیاسی است تا نظم اجتماعی و وفاقی. نظم سیاسی و نظم وفاقی، دوگونه نظم اند: یکی از بیرون و با پشتوانه قدرت مستقر می گردد و دیگری، تابع اراده خودِ گروه ها و متضمن همدلی آنان بوده و از پایین استقرار می یابد (چلبی، 1372، ص 18)

مطابق نگرش تثبیت گرا و ایجاد نظم سیاسی، تلاش بر این است که نه بر مبنای میل و اراده، اعتماد و هویت جمعی گروه های فکری و سیاسی، بلکه در سایه ثابت نگه داشتن سطح گروه بندی های سیاسی و نزدیک کردن هرچه بیشتر دیدگاه آنها به یکدیگر، حتی به قیمت انزوای مقطعی یک گروه برای مصالح کشور، امنیت در زمینه سرمایه گذاری و توسعه اقتصادی تأمین گردد (افتخاری، 1378، ص 34ـ35). در این الگو، هرچند که برای گروه های فکری و سیاسی، غایت واحدی تعریف نمی شود، اما امنیت معیشتی و رونق اقتصادی به عنوان آستانه تعدد افکار و بیان انظار به شدت مورد تأکید می باشد

3 دیدگاه تکثرگرا

در این دیدگاه، توسعه یافتگی جامعه، حاصل مشارکت اجتماعی، تنوع و تکثرِ عقاید، توأم با فراگیری روح وفاق، همدلی در عرصه های مختلف فکری و سلوک اجتماعی و سیاسی است، تا از اندیشه ها و انظارِ متکثر، برآیندی مثبت در مسیر تکامل جامعه و نمایان شدن حق ناب به وجود آید

در این نگاه، وجود گرایش های متفاوت با اندیشه های مخلتف و تضارب آرا، موجب تقویت حاکمیت است. ازاین رو، حکومت موظف به رعایت حقوق همه گروه های فکری و سیاسی و اقلیت های قومی است (صالحی امیری، 1388، ص 59ـ69). لازم است با تلاش همه جانبه، همه نیروهای متفکر، بتوانند نظرات خود را در فضایی منطقی، عقلانی، آزاد و امن طرح کرده، به رقابت سالم و سازنده بپردازند. در این نگرش، وحدت و وفاق، به معنای یک رنگی و یک دستی انظار آحاد نیست؛ زیرا چنین جامعه ای مرده و غیرفعال است، بلکه هرکسی که چارچوب قوانین نظام و هنجارهای اجتماعی را پذیرفته، ملتزم و پایبند بر اصول بنیادین و محورهای نهادینه شده جامعه باشد، باید حق انتخاب و حضور در صحنه را داشته باشد (ابوطالبی، 1378، ص 186)

ازاین رو، هدف در این چارچوب، کثرت گرایی و پذیرش حق های متعدد نیست، بلکه دستیابی به واقعیت و حق ناب از طریق تضارب اندیشه ها و انظارِ متقن و انتظام یافته، مبنی بر اصول عقلانی و منطقی است که با اتکاء بر سازوکارهای خود تنظیم کننده ای ظهور و بروز می یابند که میان نیروها و نهادهای گوناگون اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، با گسترش فرهنگ تعامل، مشارکت، اخلاق و هنجارهای بنیان نهاده، بر اصول پذیرفته شده جامعه برقرار می شود

هدف این نوشتار، شناسایی و معرفی دیدگاه مورد تأیید بنیانگذار جمهوری اسلامی، در این زمینه است. بدین منظور، نخست، جستاری بر ابعاد مختلفِ تکثرگرایی از منظر امام خمینی ره، ارائه، آنگاه با تبیین اهمیت، چارچوب و بنیادهای وفاق اجتماعی از نگاه ایشان، مشی تکثرگرای ایشان با محوریت وفاق اجتماعی را پی خواهیم گرفت

الف. ابعاد تکثرگرایی از منظر امام خمینی ره

1 تکثر افکار و اندیشه ها

روشن است که سفارش اسلام به جدال احسن: وَ لا تُجادِلُوا أهْلَ الْکِتابِ إِلأ بِالَّتِی هِیَ أحْسَنُ (عنکبوت: 46)؛ با اهل کتاب جز به روشى که از همه نیکوتر است مجادله نکنید. نه در پی همانندسازی افکار و اندیشه ها یا تثبیت آنها، بلکه برای مناقشه و مباحثه خالصانه و مشفقانه در انتظام بخشیدن به استدلال ها و استوار ساختن انحراف ها در افکار و اندیشه هاست؛ زیرا هر اندیشمندی، عقیده خود را براساس اندیشه در مقدماتی که برایش فراهم شده، دریافت می کند. صحت یا بطلان این عقیده، به درستی یا نادرستی مقدمات و ترتیب منطقی آنها وابسته است. به عبارت دیگر، هر عقیده ای، پس از یقین و یا اطمینان به صحت مقدمات است. اما آنچه قابل مناقشه است، مقدماتِ تفکر و اندیشه است، نه خود اندیشه و باور؛ زیرا اساساً عقیده و باور، عمل اختیاری نیست تا منع و تجویز به آن تعلق گیرید (طباطبائی، 1417ق، ص 117). ازاین رو، کوشش اندیشمندانِ بزرگ و تأکید رهنمودهای شرع، بر این است که اندیشهها را از راه تبیین مقدمات بدیهی و تمهید طُرُق استدلال متین، پاک و استوار سازند (معرفت، 1378، ص 89)، نه اینکه با توسل به اجبار و تحمیل درصدد تثبیت یا همسو نمودن آنها برآیند

یکی از نمودهای بارزِ پذیرش تکثر افکار، اندیشه ها و ناصحیح بودن تحمیل یا تحدید آنها در قرآن کریم، تحریص مردم به اندیشه ورزی و بهره گیری از قدرت تفکر و عقلانیت برای رسیدن به نظر و عقیده صحیح است. به گونه ای که افرادی که انتخاب شان، بی بهره از فکر و اندیشه سلیم است، چهارپایان، حتی از آن نیز گمراه تر معرفی می شود: به یقین، گروه بسیارى از جن و انس را براى دوزخ آفریدیم، آنها دل ها [عقل ها]یى دارند که با آن (اندیشه نمىکنند، و) نمىفهمند و چشمانى که با آن نمىبینند و گوش هایى که با آن نمىشنوند، آنها همچون چهارپایانند، بلکه گمراه تر! اینان همان غافلانند (چراکه با داشتن همهگونه امکانات هدایت، باز هم گمراهند) (اعراف: 179)

در منطق امام خمینی ره نیز اصل تکثر افکار و اندیشه ها، پذیرفته شده است. به هیچ وجه نمی توان برای همانند نمودن یا تثبیت انتخاب ها، اندیشه ای خاص را تحمیل نمود: کسى [مردم را] الزامشان نمىکند که شما باید حتماً این عقیده را داشته باشید. کسى الزام به شما نمىکند که حتماً باید این راه را بروید. کسى الزام به شما نمىکند که باید این را انتخاب کنى (موسوی خمینی، 1378، ج 10، ص 95)