دانلود مقاله کرْخِ بغداد، پایگاه تشیع در سده‌های چهارم و پنجم هجری با word دارای 28 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله کرْخِ بغداد، پایگاه تشیع در سده‌های چهارم و پنجم هجری با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله کرْخِ بغداد، پایگاه تشیع در سده‌های چهارم و پنجم هجری با word

چکیده    
مقدمه    
1 بنای بغداد و شکل‌گیری محله‌های آن    
2 شکل‌گیری محله کرخ و تطور آن تا سده چهارم هجری    
3 تطور کرخ و اوضاع اجتماعی ـ اقتصادی آن در سده‌های چهارم و پنجم هجری    
4 شکل‌گیری جامعه شیعی در کرخ    
5 علل گرایش مردم کرخ به تشیع و عوامل جذب شیعیان به آن محله    
1 شیخ مفید    
2 و3 سیدمرتضی و سیدرضی    
4 شیخ طوسی    
کرخ و شعایر شیعی    
نتیجه    
منابع    

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله کرْخِ بغداد، پایگاه تشیع در سده‌های چهارم و پنجم هجری با word

ـ ابن حوقل، ابو القاسم نصیبی، صوره الارض، بیروت، دار صادر، چ دوم، بی‌تا

ـ ابن خلکان، شمس الدین احمد بن محمد، وفیات الاعیان، تصحیح احسان عباس، قم، منشورات شریف رضی، چ دوم، 1364

ـ ابن طقطقی، محمد بن علی، الفخری فی الاداب السلطانیه و الدول الاسلامیه، قم، منشورات شریف رضی، 1414 ق

ـ ابن عنبه، جمال الدین احمد بن علی، عمده الطالب فی انساب آل ابی طالب، نجف اشرف، حیدریه، چ دوم، 1380ق

ـ ابن فقیه، احمد بن محمد بن اسحاق همدانی، کتاب البلدان، تحقیق یوسف هادی، بیروت، عالم الکتب، 1416ق

ـ ابن کثیر، ابو الفداء اسماعیل، البدایه و النهایه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1413ق

ـ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ترجمه و تحقیق محمد رضا تجدد، تهران، امیر کبیر، چ سوم، 1366

ـ ابن‌ابی الحدید، عز الدین، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابو الفضل ابراهیم، بیروت، دار احیاء الکتب العربیه، چاپ دوم، 1385 ق

ـ ابن‌اثیر، عزالدین علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، تصحیح محمد یوسف الدقاقه، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ دوم، 1415 ق

ـ ابن‌جبیر، محمدبن احمد، سفرنامه، تصحیح ویلیام رایت، ترجمه پرویز اتابکی،مشهد،آستان قدس رضوی،1370

ـ ابن‌جوزی، ابو الفرج عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1412 ق

ـ ابن‌جوزی، ابوالفرج عبد الرحمن‌بن علی، مناقب بغداد، تحقیق محمد زینهم محمد عزب، قاهره، دار غریب، 1998م

ـ اصطخری، ابو اسحاق ابراهیم، المسالک و الممالک، بی‌جا، کتابخانه صدر، 1927م

ـ امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، تحقیق حسن امین، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، 1403ق

ـ بحر العلوم، محمد مهدی، الفوائد الرجالیه، نجف اشرف، مکتبه العلمین الطوسی و بحر العلوم، 1386ق

ـ بغدادی، صفی الدین عبد المؤمن بن عبد الحق، مراصد الاطلاع، تحقیق علی محمد بجاوی، بی‌جا، دار احیاء الکتب العربیه، 1373ق

ـ تنوخی، ابو علی محسن بن علی، نشوار المحاضره و اخبار المذاکره، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1424ق

ـ تهرانی، آقا بزرگ، الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت، دار الاضواء، بی‌تا

ـ توحیدی، ابو حیان، الامتاع و المؤانسه، تصحیح احمد امین و احمد زین، قم، منشورات شریف رضی، بی‌تا

ـ ثعالبی، ابو منصور عبد الملک نیشابوری، یتیمه الدهر، تحقیق مفید محمد قمیمه، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1420ق

ـ جاودان، محمد علی، «بغداد و کرخ مولد و مسکن شریف رضی»، فصلنامه نهج البلاغه، ش 6، بی‌تا

ـ جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن دهم هجری، قم، انصاریان، 1375

ـ حموی، یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1410‌ق

ـ خطیب بغدادی، ابو بکر احمد بن علی، تاریخ مدینه السلام(بغداد)، تحقیق بشّار عواد معروف، بیروت، دار الغرب الاسلامی، 1422ق

ـ خوانساری، محمدباقر موسوی، روضات الجنات، تهران، اسماعیلیان،1390ق

ـ خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، بیروت، چ دوم، 1403ق

ـ دوری، عبد العزیز و دیگران، بغداد (چند مقاله در تاریخ و جغرافیای تاریخی)، ترجمه دولتشاهی و پروشانی، تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، 1375

ـ دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، الاخبار الطوال، تحقیق عبدالمنعم عامر، قم، منشورات شریف رضی، 1409ق

ـ دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، الاخبار الطوال، ترجمه مهدوی دامغانی، تهران، نی، چ چهارم، 1371

ـ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دار العلم للملایین، چ هشتم، 1989م

ـ زرین کوب، عبدالحسین، تاریخ ایران بعد از اسلام، تهران، امیر کبیر، چ پنجم، 1368ش

ـ صولی، ابو بکر محمد بن یحیی، اخبار الراضی بالله و المتقی لله، بیروت، دار المیسره، چ دوم، 1311ق

ـ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد ابو الفضل ابراهیم، بیروت، روائع التراث العربی، بی‌تا

ـ طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن، الفهرست، نجف اشرف، المکتبه المرتضویه، 1356ق

ـ علی، صالح احمد، بغداد مدینه السلام، بغداد، مجمع العلمی العراقی، 1985م

ـ کرمر، جوئل، احیای فرهنگی در عهد آل بویه، ترجمه محمدسعید حنایی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1375

ـ مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، قم، منشورات شریف رضی، 1422‌ق

ـ مسکویه، ابو علی احمد بن علی، تجارب الامم، تحقیق ابو القاسم امامی، تهران سروش، 1366

ـ مقدسی، ابو عبدالله محمد بن احمد، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، ترجمه علی نقی منزوی، تهران، شرکت مؤلفان و مترجمان ایران، 1361

ـ همدانی، محمد بن عبد الملک، تکمله تاریخ الطبری، بیروت، روائع التراث العربی، بی‌تا

ـ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، البلدان، ترجمه محمدابراهیم آیتی، تهران، چ چهارم، 1381

ـ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، البلدان، نجف اشرف، المکتبه المرتضویه، 1337 ق

ـ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ترجمه محمد ابراهیم آیتی، تهران، علمی و فرهنگی، مامقانی،‌تنفیح‌ المقال، چ ششم، 1371

چکیده

کرخ یکی از محله‌های بغداد است که پس از بنای بغداد شکل گرفت و شیعیان رفته‌رفته به محله کرخ روی آوردند. عوامل جذب شیعیان به محله کرخ و گرایش اهالی آنجا به تشیع عبارت‌اند از: قرار گرفتن کرخ در نزدیکی مسجد براثا و مرقد امام کاظم و امام جواد، قرار گرفتن در مسیر کاروان‌هایی که از کوفه به بغداد وارد می‌شدند و اغلب از شیعیان بودند، حضور بزرگانی از شیعه مانند هشام بن حکم و; در آنجا. علمای بزرگ شیعه مانند شیخ مفید، سیدمرتضی، سیدرضی و شیخ طوسی، به خصوص در دوران آل‌بویه، کرخ را مرکز فعالیت‌های علمی و مذهبی و سیاسی خود قرار دادند. از این رو کرخ در رشد و گسترش تشیع نقش مهمی ایفا نمود

کلید واژه‌ها: کرخ، بغداد، تشیع، آل‌بویه، شیخ مفید و شیخ طوسی.

مقدمه

کرخ یکی از محله‌های بغداد است که حدود یازده سال پس از بنای بغداد شکل گرفت. ابتدا بازارهای بغداد و به تدریج، منازل مسکونی بازاریان نیز به کرخ منتقل و آنجا به یکی از محله‌های مهم بغداد تبدیل شد. کرخ در سده‌های چهارم و پنجم هجری نقشی مهم در تاریخ تشیع ایفا کرد. این محله در مقطع زمانی یادشده، یکی از کانون‌های برجسته در تاریخ تشیع و از افتخارات آن بود. عالمان بزرگ و صاحب نظر و صاحبان آثار برجسته و دست اول شیعه، در این مقطع زمانی، در بغداد و به ویژه محله کرخ می‌زیستند. صاحبان کتب اربعه و همچنین شیخ مفید، سیدمرتضی و سیدرضی از جمله این عالمان بودند

مقاله حاضر به بررسی اوضاع و احوال کرخ و نقش آن در رشد و گسترش تشیع در سده‌های چهارم و پنجم هجری پرداخته و با تکیه بر منابع معتبر و دست اول و با رعایت اختصار، به پرسش‌های زیر پاسخ داده است

محله کرخ و جامعه شیعی در آن، چگونه شکل گرفت؟ عوامل گرایش اهل کرخ به تشیع و علل جذب شیعیان به آن محله کدام‌اند؟ اوضاع اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، مذهبی و فرهنگی کرخ در سده‌های چهارم و پنجم چگونه بود؟ کرخ در این مقطع زمانی چه نقشی در رشد و گسترش تشیع و ترویج شعائر شیعی داشته است؟

1 بنای بغداد و شکل‌گیری محله‌های آن

برای پاسخ به پرسش اول و بررسی چگونگی شکل‌گیری محله کرخ، لازم است ابتدا چگونگی تأسیس بغداد و شکل‌گیری محله‌های آن را بررسی کنیم

در پی شورش راوندیان علیه منصور عباسی در شهر هاشمیه، این شهر از چشم منصور افتاد، به ویژه اینکه هاشمیه نزدیک کوفه واقع شده بود و منصور خود را از مردم کوفه درامان نمی‌دید، زیرا کوفه مرکز تشیع و جایگاه دوستداران اهل‌بیت بود. از این رو، منصور در جست‌وجوی مکانی مناسب برای تأسیس شهری به عنوان مرکز خلافت خود بود. کار تحقیق و جست‌وجو، مدتی طول کشید. سرانجام به کمک آگاهان و صاحب نظران و با توجه به ملاحظات نظامی، اقتصادی و اقلیمی، منطقه بغداد در ساحل غربی رود دجله و نزدیک مداین انتخاب شد. این مکان بر سر راه خراسان و محل تلاقی راه‌های کاروان رو قرار داشت و بازارهای ماهانه در آن برپا می‌شد. از این رو در چنین مکانی آذوقه کافی برای نظامیان و مردم یافت می‌شد. این مکان در وسط سرزمین بین النَّهرین قرار داشت و از آب و هوایی معتدل برخوردار بود

در ماه ربیع الاول سال 141 به دستور منصور نقشه شهر تهیه و به شکل مدور طرح‌ریزی شد. کارهای مقدماتی حدود چهار سال طول کشید و در سال 145ق بنای شهر آغاز گشت. بعد از گذشت یک سال، در سال 146ق، منصور در بغداد مستقر شد و در سال 149ق، ساختمان شهرِ مدور، تکمیل گردید؛ شکلی که بر خلاف نظر جغرافیا نویسان قدیم، تازگی نداشت و در بنای همدان، حرّان و دارابجرد (دارابگرد) به کار رفته بود

شهر مدور، چهار دروازه داشت که عبارت بودند از: دروازه کوفه در جنوب غربی، دروازه بصره در جنوب شرقی، دروازه خراسان در شمال شرقی و دروازه شام در شمال غربی

منصور شهر خود را «مدینهُ السَّلام» نامید. نام‌های دیگری نیز مانند «مدینهُ جعفر»، «مدینهُ المنصور»، «مدینهُ الخلفاء» و«الزَّوراء» برای آن به کار رفته است