فهرست   

چکیده                                           
مقدمه                                            
مروری بر روند تحول برنامه درسی علوم تجربی                   
فلسفه آموزش علوم تجربی                                
اهداف آموزش علوم تجربی                                 
( دانستنی ها – مهارت ها – نگرش ها )           
مقایسه یادگیری فعال و مبتنی بر همیاری با  یادگیری سنتی و انفرادی       
نتیجه گیری                                       
منـابع                                            



چکیده
پژوهش حاضر از فرآیند یادگیری بعنوان یادگیری گنج درون که بر یادگیری برای دانستن – یادگیری برای انجام دادن – یادگیری برای بودن و یادگیری برای باهم زیستن است یاد نموده و این مهم را با بازاندیشی و باز سازی ساختارها و نظام آموزشی قابل تحقق می داند .
در این مقاله روند تحول برنامه درسی علوم تجربی از زمان سقراط و افلاطون تا کنون مورد بررسی قرار میگیرد . علوم بعنوان یک دستگاه جزمی در قرون وسطی  آزادگی خود را از دست می دهد . برنامه درسی دانش آموز محور در طول قرن شانزدهم پیشنهاد گردیده و دکارت بر تجربه اندوزی در کتاب بزرگ جهان از روی روش نظم تکیه می نماید .
مطالعات برنامه درسی از قرن بیستم شروع میگردد و مکاتب سنت گرایی تجربه گرایی مفهومی و رفتارگرایی اجتماعی تحول عظیمی را در علوم بوجود می آورند و بالاخره دیدگاه های نوین آموزش علوم ، بر تحول یادگیری بصورت فرآیندی فعال و سازنده و حاصل تعامل معلم و دانش آموزان تکیه می کند .
فلسفه علوم نیز لزوم محتوی آموزشی نوین را با پرداختن به آموزش فعال علوم معلوم داشته و اهداف آموزش علوم را دستیابی به مفاهیم و دانستنی های ضروری در زمینه های اصلی علوم تجربی ( فیزیک – زیست  - زمین شناسی و بهداشت ) و مهارتهای ضروری به منزله آموختن راه یادگیری و تغییر نگرش ها میداند که این نگرش ها دانش آموز را برای شرکت در فعالیتهای خاص اجتماعی و مسئولیت پذیری در جامعه بین المللی و دهکده جهانی آماده می نماید .
نهایتا دورویکرد آموزش فعال و مبتنی بر همیاری و یادگیری سنتی و رقابتی با یکدیگر مقایسه می شوند و برتری های روش های دانش آموز محور بر روش های سنتی مورد بحث قرار میگیرد .
در نتیجه گیری تغییر نگرش معلمین علوم در رابطه با آموزش فعال و دانش آموز محور بعنوان راهکاری در جهت اجرای تدریس موفق و مؤثر پیشنهاد گردیده است زیرا با توجه به تحقیقات انجام شده مبانی فکری و فلسفی در شخصیت و رفتار معلم و باالتبع در تسلط بر مسائل علمی و ایجاد انگیزش های ارزشی مثبت حائز اهمیت است .

مقدمه

در سالهای اخیر تحولات بسیاری در کاربرد یاد دهی -  یادگیری فعالانه و دانش آموز محور روی داده و توسعه راهبردهایی که به شاگردان در همکاری مؤثر با یکدیگر کمک می کند افزایش یافته است .
یادگیری به معنای بهبود بخشیدن به تصویر گریهای ذهنی ، به سالهای مدرسه محدود نمی شود . بلکه ، همان طور که در گزارش کمیسیون بین المللی درباره آموزش برای قرن بیست و یکم با عنوان یادگیری : گنج درون ( Delors . 1996  ) تشریح شده یادگیری حیات انسان را در بر می گیرد و می تواند بر این چهار بعد استوار باشد : یادگیری برای دانستن ، یادگیری برای انجام دادن ، یادگیری برای بودن و یادگیری برای باهم زیستن . تحقق مسئولیتی چنین خطیر بدون باز اندیشی ، بازسازی ساختارها و باز آفرینی نظام آموزشی و زیر نظامهای آن بعید می نماید . (دکتر فریده مشایخ – ص 2 )
اصولا هر تغییری در مناسبات و ساختار آموزشی و فرهنگی کلاس درس و هرنوع تصمیم گیری برای جایگزین نمودن روابط و پدیده های نو در واقع واکنشی منطقی به برآمدن تضادها و کشف نارسائی در ساختار ، هدفها و برنامه های آموزشی گذشته است که مجموعه یا بخشی از آنها در گذر زمان قدرت انطباق با دگرگونیهای اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی جامعه را از دست داده اند .
بر کسی پوشیده نیست که نظام آموزش و گذشته ما به دلایل مختلف سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی ، بویژه در دهه های اخیر و با توجه به دگرگونیهای شتابان در عرصه های اجتماعی و اقتصادی ، آن گونه که باید پاسخگوی نیازهای برنامه های توسعه نبوده و بعضا خود موجب ایجاد معضل و بحران بیشتر گردیده است .
لذا ایجاد تحول در روندهای گذشته برای دستیابی به اهداف نظام آموزشی اجتناب ناپذیر است . در این راستا طرح اجرای  الگوهای نوین یادگیری - یاد دهی  در صدد بهسازی و نـوسازی یکی از اجزاء مهــم « فرآیند برنامه ریزی درسی »  یعنی «سازماندهی محتوای آموزشی » در انتخاب روشهای تدریس است . (  کارگر – 1381 – مقدمه ای بر همیاری – اینترنت  )

فهرست منابع:
منـابع فارسی

1 – احدیان محمد – آقا زاده  محرم – 1378 – راهنمای روش های نوین تدریس – نشر آییژ – چاپ اول
2 – امانی تهرانی محمود – دانش فر  حسین – حسینی  احمد – ارشدی  نعمت ا...  فرنوش . بتول – راهنمای تدریس علوم تجربی – 1382 – نشر شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران – چاپ اول
3 -  جویس بریس – ویل مارشال - کالهون  وایلی – 1380 – الگوهای تدریس 2000 – ترجمه محمد رضا بهرنگی
4 - دفتر همکاریهای بین الملل وزارت آموزش و پرورش – روند ها و مسائل تجدید نظر در برنامه درسی – 1379 – نشر دفتر همکاریهای علمی بین المللی وزارت آموزش و پرورش – چاپ اول
5 – کرامتی محمد رضا – 1382 – نگاهی نو و متفاوت به رویکرد مشارکتی – نشر آئین تربیت – چاپ اول
6 – کارگر محسن – 1381 – مقدمه ای بر همیاری – پیک همیار – شماره 3 – سایت آموزش و پرورش کرمان
7 -   مشایخ فریده – دیدگاههای نو در برنامه ریزی آموزشی – 1381 – سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها ( سمت ) چاپ اول
8 – نقیب زاده – 1378  - نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش
9 -  نشریه آشتی با علوم – 1382 – چه کسی را آموزش دیده می دانید – شماره 3
10 – نشریه رشد آموزش ابتدایی – 1380 – ویژه نامه علوم – نشر افست – چاپ دوم
11 - هارلن وین – 1375 – نگرشی نو بر آموزش علوم تجربی – ترجمه سعیدی شاهده – نشر مدرسه

 منـابع لاتـین References                                                                         

1 – Johnson.D.and R.Johnson(2001).journal ofedu catinal/Resherch
2 – Marlow Ediger(2002)"Assessing teacher attitude : scince.jurnal of instraetional psychology