دانلود پژوهشى درباره نام، سن و کیفیّت شهادت طفل شیرخوار امام حسین(علیه السلام) با word دارای 27 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود پژوهشى درباره نام، سن و کیفیّت شهادت طفل شیرخوار امام حسین(علیه السلام) با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود پژوهشى درباره نام، سن و کیفیّت شهادت طفل شیرخوار امام حسین(علیه السلام) با word

چکیده    
مقدمه    
نـام کودک    
سن کودک    
نقد و بررسى دیدگاهى مشهور    
چگونگى شهادت طفل شیرخوار    
آیا على اصغر غیر از عبدالله شیرخوار است؟    
نقد و بررسى    
نتیجه    
کتاب نامه    

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود پژوهشى درباره نام، سن و کیفیّت شهادت طفل شیرخوار امام حسین(علیه السلام) با word

1 ابن ابى الغنائم عمرى، على بن محمدبن على، المجدى فى انساب الطالبیین، تحقیق احمد مهدوى دامغانى، قم، کتابخانه آیت الله مرعشى نجفى، 1409ق

2 ابن اثیر، الکامل فى التاریخ، تحقیق مکتب التراث، بیروت، دار احیاء التراث، 1408ق

3 ابن ادریس حلى، محمدبن منصور، السرائر، تحقیق لجنه التحقیق، قم، مؤسسه النشر الاسلامى، 1410ق

4 ابن اعثم کوفى، ابومحمداحمد، کتاب الفتوح، تحقیق على شیرى، بیروت، دارالاضواء، 1411ق

5 ابن جوزى، ابوالفرج عبدالرحمان بن على، المنتظم فى تاریخ الملوک و الامم، بیروت، دارالکتب الاسلامیه، 1412ق

6 ابن جوزى، ابوالفرج عبدالرحمان بن على، صفه الصفوه، حلب، دارالوعى، 1389ق

7 ابن حبیب بغدادى، محمد، کتاب المحبر، تصحیح ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دارالآفاق الجدیده، ]بى تا[

8 ابن خشاب بغدادى، عبدالله بن نصر، تاریخ موالید الأئمه و وفیاتهم، قم، کتابخانه آیت الله مرعشى نجفى، 1406ق

9 ابن خیاط، ابوعمرو خلیفه بن خیاط، تاریخ خلیفه بن خیاط، تحقیق سهیل بن زکار، بیروت، دارالفکر، 1414ق

10 ابن داود حلى، تقى الدین، رجال ابن داود، نجف المطبعه الحیدریه، 1392ق

11 ابن سعد، محمد، الطبقات الکبرى، بیروت، دار صادر، ]بى تا[

12 ابن سعد، محمد، «ترجمه الحسین و مقتله»، فصلنامه تراثنا، سال سوم، ش 10، 1408ق

13 ابن شهرآشوب مازندرانى، ابوجعفر محمدبن على، مناقب آل ابى طالب، تحقیق یوسف بقاعى، قم، انتشارات ذوى القربى (افست دارالاضواء)، 1379

14 ابن صباغ مالکى، على بن محمد بن احمد، الفصول المهمه، تهران، مؤسسه الاعلمى، ]بى تا[

15 ابن طاووس، اللهوف على قتلى الطفوف، قم، الأنوار الهدى، 1417ق

16 ابن طقطقى، محمدبن على بن طباطبا، الاصیلى فى أنساب الطالبیین، قم، کتابخانه آیت الله مرعشى نجفى، 1418ق

17 ابن طلحه شافعى، کمال الدین محمد، مطالب السؤول فى مناقب الرسول، تحقیق ماجد بن احمد عطیه، چاپ اول: بیروت، مؤسسه ام القرى، 1420ق

18 ابن فتال نیشابورى، محمد، روضه الواعظین، قم، منشورات الشریف الرضى، ]بى تا[

19 ابن کثیر دمشقى، البدایه و النهایه، تحقیق على شیرى، بیروت، داراحیاء التراث العربى، 1408ق

20 ابن مُحَلّى، حمید بن احمد، الحدائق الوردیه فى مناقب الأئمه الزیدیّه، تحقیق مرتضى بن زید محطورى حسنى، چاپ اول: صنعاء، مکتبه بدر، 1423ق

21 ابن مطهر حلى، حسن بن یوسف، خلاصه الاقوال فى معرفه الاقوال، قم، مؤسسه نشر الفقاهه، 1417ق

22 ابن نما حلى، نجم الدین جعفر بن محمد، مثیرالأحزان، نجف، منشورات المطبعه الحیدریه، 1369 ق

23 اربلى، على بن حسین، کشف الغمه فى معرفه الأئمه(علیهم السلام)، بیروت، دارالاضواء، 1405ق

24 اصفهانى، ابوالفرج على بن حسین، مقاتل الطالبیین، با مقدمه کاظم مظفر، قم، مؤسسه دارالکتاب، 1385ق

25 باعونى، محمدبن احمد، جواهر المطالب فى مناقب الامام على بن ابى طالب(علیه السلام)، تحقیق محمدباقر محمودى، قم، مجمع احیاء الثقافه الاسلامیه، 1415ق

26 بخارى، ابونصر سهل بن عبدالله، سر السلسله العلویه، تعلیق سید محمدصادق بحرالعلوم، قم، منشورات الشریف الرضى، 1371

27 بلاذرى، احمدبن یحیى بن جابر، انساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلى، بیروت، دارالفکر، 1420ق

28 بلخى، ابوزید احمد بن سهل، البدء و التاریخ، چاپ اول: بیروت، دارالکتب العلمیه، 1417ق

29 بلعمى، ابوعلى محمد، تاریخنامه طبرى، تصحیح محمد روشن، چاپ اول: تهران، سروش، 1377

30 تمیمى مغربى، ابوحنیفه نعمان بن محمد، شرح الأخبار فى فضائل الأئمه الأطهار، تحقیق سیدمحمد حسینى جلالى، قم، مؤسسه النشر الاسلامى، ]بى تا[

31 خراسانى قائنى بیرجندى، محمدباقر، کبریت احمر فى شرائط المنبر، تهران، اسلامیه، 1376

32 خوارزمى، ابوالمؤید موفق بن احمد، مقتل الحسین(علیه السلام)، تحقیق محمد سماوى، قم، دارانوار الهدى، 1418ق

33 دینورى، ابوحنیفه احمدبن داود، الأخبار الطوال، تحقیق عبدالمنعم عامر ]بى جا[، داراحیاء الکتب العربیه، 1960م

34 ذهبى، شمس الدین محمدبن احمد، تاریخ الإسلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمُرى، چاپ دوم: بیروت، دارالکتاب العربى، 1418ق

35 ذهبى، شمس الدین محمدبن احمد، سیر أعلام النبلاء، بیروت، مؤسسه الرساله، 1413ق

36 سبط بن جوزى، یوسف بن عبدالرحمن قز أوغلى، تذکره الخواص، با مقدمه سید صادق بحرالعلوم، تهران، مکتبه نینوى الحدیثه، ]بى تا[

37 سپهر، میرزا محمدتقى، ناسخ التواریخ، (حضرت سید الشهداء(علیه السلام)) قم، انتشارات کتابفروشى محمدى، ]بى تا[

38 سید ابن طاووس، الإقبال بالأعمال الحسنه فیما یعمل مره فى السنه، تحقیق جواد قیومى اصفهانى، قم، مکتب الاعلام الاسلامى، 1414 ق

39 شیخ صدوق، الأمالى، قم، مؤسسه البعثه، 1417 ق

40 شیخ طبرسى، إعلام الورى بأعلام الهدى، قم، تحقیق مؤسسه آل البیت(علیهم السلام) لاحیاء التراث، 1417ق

41 شیخ طوسى، رجال الطوسى، تحقیق جواد قیومى اصفهانى، قم، مؤسسه النشر الاسلامى، 1415ق

42 شیخ مفید، الاختصاص، تصحیح على اکبر غفارى، قم، منشورات الجماعه المدرسین، ]بى تا[

43 شیخ مفید، الارشاد فى معرفه حجج الله على العباد، قم، تحقیق مؤسسه آل البیت(علیهم السلام) لاحیاء التراث، 1413 ق

44 صاحبکارى، ذبیح الله، سیرى در مرثیه عاشورایى، چاپ اول: مشهد، عاشورا، 1379

45 صفدى، صلاح الدین خلیل بن ابیک، الوافى بالوفیات، بیروت، المعهد الألمانى

چکیده

نوشتار حاضر، ابتدا به پژوهش درباره نام طفل شیرخوار امام حسین(علیه السلام) پرداخته و سپس به بررسى سن وى و نقد دیدگاه برخى منابع معاصر در این باره مى پردازد. در ادامه به کیفیت شهادت این طفل و در پایان، به معرفى و نقد دیدگاه یکى از محققان معاصر درباره دو نفر بودن على اصغر و عبدالله پرداخته است

واژگان کلیدى: طفل شیرخوار، امام حسین(علیه السلام)، عبدالله و على اصغر

مقدمه

از مصائب بزرگ روز عاشورا و حوادث مسلم این روز، شهادت طفل شیرخوار امام حسین(علیه السلام) است که توسط سپاه عمر سعد با کمال بى رحمى و در آغوش امام(علیه السلام) به شهادت رسید. در برخى منابع کهن، از نام این طفل، سخنى به میان نیامده، اما در برخى دیگر با نام عبدالله بن الحسین یا عبدالله رضیع از او یاد شده است. هم چنین بسیارى از منابع، در باره سن او سکوت کرده اند. از طرف دیگر، برخى مورخان و مقتل نگاران، اصل تیر خوردن و شهادت او را به اختصار بیان کرده و بعضى دیگر گفته اند که در کنار خیمه در آغوش امام(علیه السلام) هدف تیر قرار گرفت. گروه سوم، گزارش کرده اند که امام(علیه السلام) او را در برابر سپاه کوفه گرفت و تشنگى او را مطرح کرد و در این هنگام روى دست امام(علیه السلام) با تیر دشمنان به شهادت رسید

اینک ابتدا نام و سن این طفل و سپس کیّفیت شهادت او را با استناد به منابع قدیمى (که برخى، از برخى دیگر گرفته اند یا یک گزارش را یکى به اختصار و دیگرى به تفصیل آورده است) بررسى مى کنیم و در پایان به نقد تحلیل یکى از محققان معاصر در این باره مى پردازیم

نـام کودک

منابع تاریخى، نام این طفل را گوناگون نوشته اند؛ در برخى منابع از او (بدون ذکر نام) تعبیر به «صبى» شده،2 چنان که در روایتى، امام باقر(علیه السلام) نیز از این طفل، تعبیر به «صبى» کرده است.3 دسته اى از منابع نیز با عنوان «صغیر»4 از او یاد کرده اند. فضیل بن زبیر (از اصحاب امام باقر(علیه السلام) و امام صادق(علیه السلام)) هم به صراحت نام او را عبدالله ضبط کرده است.5 ابومخنف در خبرى که از حُمَید بن مسلم نقل کرده، به نقل از برخى، نام او را عبدالله دانسته است،6 اما در جاى دیگر، به صراحت نام او را مى آورد.7 مورخان و رجال شناسان بعدى، همانند محمد بن حبیب بغدادى8 (م 245 ق)، بلاذرى9 (م 279 ق)، ابونصر بخارى10(زنده تا 341 ق)، ابوالفرج اصفهانى11 (م 356 ق) طبرانى12 (م 360 ق)، قاضى نعمان مصرى13 (م 363 ق)، بلعمى14 (م 363 ق)، شیخ مفید15 (که بیشترین گزارش عاشورا را از ابومخنف نقل کرده است) و به پیروى او، طبرسى16 و شیخ طوسى17 به صراحت نام او را عبدالله نوشته اند. بسیارى از منابع متأخر نیز با همین نام از او یاد کرده اند

 دانلود تحقیق رابطه مذهب‌گرایی و عوامل جمعیت‌شناختی با سوء مصرف مواد در دانشجویان با word دارای 26 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود تحقیق رابطه مذهب‌گرایی و عوامل جمعیت‌شناختی با سوء مصرف مواد در دانشجویان با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود تحقیق رابطه مذهب‌گرایی و عوامل جمعیت‌شناختی با سوء مصرف مواد در دانشجویان با word

چکیده  
مقدمه  
روش‌شناسی پژوهش  
جامعه آماری، نمونه و روش نمونه‌گیری  
ابزار سنجش  
یافته‌ها  
نتیجه‌گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود تحقیق رابطه مذهب‌گرایی و عوامل جمعیت‌شناختی با سوء مصرف مواد در دانشجویان با word

بحرینیان، سید عبدالحمید، و دیگران، «بررسی سوء مصرف مواد در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی». مجله طب و تزکیه، ش 53، 1383، ص 78-66

بسطامی، فاطمه، «بررسی روایی و اعتبار مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHOOOL-BREF) و ارزیابی روایی افزایشی آن»، پایان نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه تهران، 1387، ص 102-98

بوالهری، جعفر، «معنویت و رفتار‌های پرخطر»، زاهدان: دومین کنگره سراسری رفتاری‌های پر خطر، ص 2و1

بهرامی احسان، ‌هادی، «بررسی مقدماتی میزان اعتبار و قابلیت اعتماد مقیاس جهت گیری مذهبی»، مجله روان شناسی و علوم تربیتی، ش 6(1)، 1380، ص90-67

بهرامی احسان، ‌هادی، تاشک، آناهیتا، «ابعاد رابطه میان جهتگیری مذهبی و سلامت روانی و ارزیابی مقیاس جهت گیری مذهبی»، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، ش 34(2)، 1383، ص 63-41

پورشهباز، عباس و همکاران، «روابط ساختاری عوامل روان‌شناختی خطرزا و حفاظت کننده مصرف مواد مخدر در نوجوانان»، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، ش 5(19)، 1384، ص 54-31

رحیمی، سید علی سینا، «بررسی رابطه رفتار‌های پر خطر با وی‍ژگی‌های شخصیتی و خود انسجامی»، پایان نامه کارشنا سی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه تهران، 1388، ص 129-87

—–، «بررسی مقایسه‌ای سلامت روان و تفاوتهای جنسی دانشجویان در گرایش به رفتار‌های پر خطر»، شیراز: چهارمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان کشور، 1386، ص 37-35

سراج زاده، سید حسین، فیضی، ایرج، «مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی در بین دانشجویان دانشگاه‌های دولتی در سال تحصیلی 82-1383»، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، ش 6(25)، 1386، ص 110-85

سرگلزایی، محمد رضا، و دیگران، «مطالعه فراوانی سوء مصرف مواد مخدر و ارتباط آن با وضعیت فردی و خانوادگی دانشجویان پزشکی مشهد». فصلنامه رفاه اجتماعی، ش 3، (9) 9، 1382، ص 294-283

سیام، شهره، «بررسی شیوع سوء مصرف مواد اعتیاد آور بین دانشجویان پسر دانشگاه‌های مختلف رشت»، مجله طبیب شرق، ش 8 (4)، 1385، ص 285-279

شریف زاده، غلامرضا، «بررسی شیوع استعمال مواد اعتیادآور در دانشجویان پسر دانشگاه‌های بیرجند»، زاهدان: دومین کنگره سراسری رفتارهای پرخطر، 1386، ص 94-93

فراهانی، حجت‌الله، عریضی، حمیدرضا، روش‌های تحقیق پیشرفته در علوم انسانی، اصفهان، جهاد دانشگاهی تهران

اله وردی پور، حمید و همکاران، .«بررسی وضعیت سوء مصرف مواد در دانش آموزان و تلفیق عامل خود کنترلی در مدل EPPM»، مجله دانشگاه علوم پزشکی وخدمات در مانی شهیدصدوقی یزد، ش13(1)، 1384، ص31-

Ball, J., et al., “The relationship between religiosity and adjustment among African- American female, urban adolescents”, Journal of Adolescence, v 26, 2003, p 431-

Botvin.J, Gilbert., “Preventing drug abuse in schools: social and competence enhancement approaches targeting individual-level etiological factors”, Addictive Behavior, v 25, 2000, p 887-

Boudreaux, E., et al., “The ways of Religious Coping Scale”, Reliability, Validity, and Scale development, Assessment, v 2, 1995, p 233-

Brown, T. L., et al., “The role of religion in predicting adolescent alcohol use and problem drinking”.Journal of Studies on Alcohol, v 62, 2001, p 696 -

Bry, B. H., et al., “Extent of drug use as a function of number of risk factors”, Journal of Abnormal Psychology, v 91, 1982, p 273-

Chatters, L. M., “Religion and health: Public health research and practice”, Annual Review of Public Health, v 21, 2000, p 335-

Ferrence, R., et al., “Contemporary patterns of nicotine use in Canada and theUnited State,. In Roberta, R., Slade, J., Room, R. and Poe, M.(eds)”, Nicotine and Public Health.American Public Health Association,Washington,DC, 2000, p 287-

Flavio F. M., et al., “God forbid!: Substance use among religious and nonreligious youth.”, American Journal of Orthopsychiatry, v 75, 2005, p 585-

Gartner, J., et al., “Religious commitment and mental health: A review of the empirical literature.”Journal of Psychology and Theology, v 19, 1991, p 6-

George, L. K., et al., “Spirituality and health: What we know, what we need to know”, Journal of Social and Clinical Psychology, v 19, 2000, p 102-

Gorsuch, R. L. ” Religious aspects of substance abuse and recovery”, Journal of Social Issues, v 51, 1995, p 65-

Hawkins, J. D., et al., “Risk and protective factors for alcohol and other drug problems in adolescence and early adulthood: Implications for prevention”, Psychological Bulletin, v 112, 1992, p 64-

Hebert, E., “Ationship between spiritual meaning and purpose and drug and alcohol use among college students”, American Journal of Health Studies. 2005, p 322-

Johnson, K., et al., “The influence of spiritual beliefs and ractices on the treatment preferences of African-Americans: A review of theliterature”. Journal of the American Geriatrics Society, v 53, 2005, p 711-

Katherine M. ; Saunders, J., B., “Religious beliefs and practice, and alcohol use in Thai men”, Alcohol And Alcoholism, v 37(2), 2002-03, p 193-

 Koeing, H. G. “Religion and older man in prison”, International Journal of Geriatric Psychiatry, v 10, 1995, p 219-

Maddahian, E., et al., “Risk factors for substance differences among adolescents”, Journal of Substance Abuse, v 1, 1998, p 11-

Mahoney, A., et al., “Religion and the sanctification of family relationships”, review of religious research, v 44(3), 2003, p 236-

Markstrom,C.A. “Religious involvement and adolescent psychosocial development”. Journal of Adolescence, v 22, 1999, p 205-

Maselko, J., &Kubzansky, L. D., “Gender differences in religious practices, spiritual experiences and health: Results from the US General Social Survey”, Social Science & Medicine, v 62, 2006, p 2848-

Mattis, J. “Religion in African American life. In V. C. McLoyd et al.”, African American family life: Ecological and cultural diversity, New York: The Guilford Press, 2005, p 189-

Miller, L., et al., “Religiosity and substance use and abuse among adolescents in the National Comorbidity Survey”. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, v 39, 2000, p 1190 -

Myers. S.,”. Religious Homogamy and Marital Quality:Historical and Generational Patterns”, Journal of Marriage and Family, v 68(2), 2006, p 304-

Newcomb, M. D., et al., “Substance abuse and psychosocial risk factors among teenagers:Associations with sex,age,ethnicity, and type of school”, American Journal of Drug and Alcohol Abuse, v 13, 1987, p 413-

Pardini, D., et al., “Religious faith and spirituality in substance abuse recovery: Determining the mental health benefits”, Journal of Substance Abuse Treatment, v 19, 2000, p 347-

Redican, k.; A Copmparison of Health Risk Behavior Among College Students Enrolled in a Required Personal Health Course Vs. Enrolled in an elective Personal Health Course. Blacksburg, Virginia, 2004, p 204-

Sinha,D. “How does increase risk of drug abuse and relapse”, Psychopharmacology, v 158, 2001, p 343-

Stewart, C., “The influence of spirituality on substance use of college students”, Journal of Drug Education, v 31(4), 2001, p 343-

Takyi, K. B., “Religion and women’s health in Ghana: Insights into HIV/AIDs preventive and protective behavior”, Social Science & Medicine, v 56, 2003, p 1221-

Templin, D., & Martin, M., “The relationship between religious orientation Noun 1.religious orientation – an attitude toward religion or religious practicesorientation – an integrated set of attitudes and beliefsagnosticism – a religious orientation of doubt; a denial of ultimate knowledge of the existence of God; “agnosticism , gender, and drinking patterns among catholic college students”. College Students Journal, v 33(4), 1999, p 488-

Thomas J., et al., “Identifying Mediators of the Relationship Between Religiousness/Spirituality and Alcohol Use” .Journal of Studies on Alchol and Drugs, v 69(1), 2008, p 160-

Wallace, J., M., Forman, T. A., “Religion’s role in promoting health and reducing risk among American youth.” Health Education and Behavior, v 25, 1998, p 721-

Walsh, F., Spirituality in Family Therapy, Guilford Press, 2009, p 5-

Wechsler, H., et al., “Trends in college binge drinking during a period of increased prevention efforts: Findings from four Harvard School of Public Health study surveys, 1993–2001″, Journal of American College Health, v 50(5), 2002, p 203–217

Wills, T. A., et al., “Buffering effect of religiosity for adolescent substance use”. Psychology of Addictive Behaviors, v 17, 2003, p 24-

چکیده

پ‍ژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه مذهب‌گرایی و عوامل جمعیت‌شناختی با سوء مصرف مواد انجام شده است. همه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه تهران که در سال تحصیلی 1388-1389 مشغول به تحصیل بوده‌اند، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می‌دهند. گروه نمونه، شامل 182 دانشجو بوده که با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده‌اند. ابزار پژوهش «مقیاس مذهب‌گرایی، بسطامی و بهرامی احسان، 1387)» و «پرسش‌نامه رفتارهای پرخطر(نسخه 2007)» بوده است. ضریب پایایی مقیاس مذهب‌گرایی 96/0و ضریب پایایی پرسش‌نامه رفتار‌های پرخطر 67/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد. که بین دانشجویان دختر و پسر در متغیر‌های مذهب‌گرایی، مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر تفاوت معنادار وجود داشته و همچنین مذهب‌گرایی با مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر همبستگی منفی دارد. نتایج رگرسیون گام به گام مشخص کرد که جنسیّت، مذهب‌گرایی و تأهل حدود 144/0 از واریانس مصرف سیگار را تبیین می‌کنند. همچنین نتایج رگرسیون گام به گام مشخص کرد که جنسیّت و مذهب‌گرایی توانسته‌اند در دو گام به ترتیب حدود 146/0و 088/0 واریانس مصرف الکل و مواد مخدر را تبیین کنند.

واژه‌های کلیدی: مذهب‌گرایی، عوامل جمعیت‌شناختی و سوء مصرف مواد.

مقدمه

سوء مصرف مواد از قرن‌ها پیش وجود داشته است و با گسترش علم و فناوری، روز به روز بر گونه‌های مختلف مصنوعی و نیمه‌مصنوعی مواد افزوده شده و به این ترتیب، امکان دسترسی آسان‌تر به آنها نیز فراهم گردیده است. اکنون نیز تقریباً کشوری وجود ندارد که از گسترش سوء مصرف مواد در امان مانده باشد.1اگرچه از دیرباز در تمام جوامع بشری سوء مصرف مواد افیونی، عادتی غیر‌اجتماعی و نامقبول تلقی شده است، اما با وجود این، طبقات مختلف اجتماع با این مسئله به صورت جدی درگیر هستند، به طوری که هم‌اکنون مردان و زنان زیادی، خصوصاً از سنین نوجوانی تا میان‌سالی مواد مخدر مصرف می‌کنند و به آن وابسته‌اند.2 این معضل یکی از آسیب‌های مهم اجتماعی است، به طوری که نه‌تنها سلامت فرد و جامعه را به خطر می‌اندازد، بلکه موجبات انحطاط روانی و اخلاقی افراد را نیز فراهم می‌آورد و پیامدهای مختلفی، به خصوص عوارض روانی را هم برای فرد مصرف کننده و هم برای سایرین که به نوعی با او ارتباط دارند، به همراه می‌آورد3

یکی از قشرهایی که مصرف مواد در بین آنها رواج دارد، دانشجویان هستند. دانشجویان معمولاً در محدوده سنی 18ـ24 سال قرار می‌گیرند. بسیاری از آنها بلافاصله پس از پایان دوره دبیرستان، تحصیلات دانشگاهی را آغاز کرده‌اند، همچنان که بسیاری نیز برای اولین بار از خانه و والدین دور شده­اند. این سبک زندگی سبب می‌شود که دانشجویان برحسب میزان سلامت‌شان با انواعی از تجربه­های جدید روبه‌رو شوند و این در حالی است که از الگوی مناسبی بهره‌مند نیستند. [4عوامل بی‌شماری، از جمله عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی، در شروع، ادامه و بازگشت پس از درمان سوء مصرف مواد مؤثرند

بررسی‌های همه‌گیر‌شناسی حاکی از روند رو به افزایش مصرف سیگار، مشروبات الکلی و سایر مواد در بین دانشجویان است.6 بر اساس مطالعات انجام شده 4 درصد از افراد زیر 15 سال و 4/24 درصد در سنین 15ـ19 سالگی مصرف مواد را شروع نموده و در کل 3/56 درصد در سن زیر 24 سالگی به مصرف مواد مخدر رو آورده‌اند7 در یک بررسی ملی در سال 1995م در ایالات متحده در مورد دانشجویان، مشخص شده است که طی 30 روز گذشته، تقریباً 29 درصد دانشجویان سیگار، 5/34 درصد دوره‌های مصرف الکل، 4/27 درصد استعمال الکل هنگام رانندگی و 5/30 درصد هنگام شنا یا قایق سواری استعمال الکل داشته‌اند.8 در ایران نیز شریف‌زاده (1386) در پژوهشی با عنوان «بررسی شیوع استعمال مواد اعتیادآور در خصوص 491 دانشجوی پسر در مقاطع مختلف تحصیلی»، شیوع استعمال سیگار را 30%، تجربه مصرف سیگار 43%، مصرف مواد مخدر 9/9%، تجربه مصرف مواد مخدر 7/22%، شیوع الکلی بودن 5/14%، تجربه مصرف الکل 4/25% ‌و تجربه مصرف قرص اکس 5/7% را گزارش نموده است

یکی از عواملی که اثر کاهنده بر مصرف مواد دارد، دین و مذهب است. نیاز انسان به دین، قدمتی به عمر تاریخ دارد، زیرا بشر از همان آغاز زندگی خود به حامی مقتدر و تکیه‌گاه قدرتمند، احساس نیاز می‌کرده است10 مذهب، سیستم سازمان‌یافته‌ای از باورها، شامل، سنت، ارزش‌های اخلاقی، رسومات و مشارکت در یک جامعه دینی برای اعتقاد راسخ‌تر به خدا یا یک قدرت برتر است11همچنین مذهب و مذهب‌گرایی به منزله مرجعیت بخشیدن به ساختار روابط و مناسبات انسان در تمام ابعاد آن، در پرتو رابطه انسان با خدا تعریف شده است12هدف مذهب و آموزه‌های معنوی و دینی، به ویژه از نوع راستین، مثبت‌گرا، الاهی، تعالی‌دادن به انسان، اصلاح رفتار او، هدایت و کامل‌کردن مکارم اخلاق برای انسان است13 شواهد پژوهشی به صورت روزافزون از این موضوع حمایت می‌کند14و15 باور‌های مذهبی و دینی یکی از جنبه‌های درون فردی در امر سلامت تلقی می‌شوند.16 یافته‌های پژوهشی نیز نشان داده است که پایبندی به مذهب با سلامت جسمی و روانی رابطه دارد

همبستگی منفی و معنادار مذهب و سوء مصرف مواد در پژوهش‌های زیادی مشخص شده است. برای مثال، پژوهش‌های گارتنر، لارسون و آلن18 (1991م)، فلاویو،کولین، نیری و پارسایی19 ( 2005)م نشان داده‌اند که داشتنِ نگرش‌ها و باور‌های مذهبی با پیشگیری و کاهش مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر همراه است. ویلز، یاگر و سندی20 (2003)م نیز نشان دادند که دین‌داری از تأثیر فشار‌های زندگی بر گرایش به مصرف مواد می‌کاهد و در طول زمان نیز میزان افزایش مصرف مواد را مهار می‌کند

 دانلود مقاله عدالت و وظایف دولت دینی با word دارای 23 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله عدالت و وظایف دولت دینی با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله عدالت و وظایف دولت دینی با word

چکیده  
مقدمه  
ارزش عدالت  
مفهوم‌شناسی عدل  
وظیفه دولت و دیدگاه‌ها  
عدالت، رسالت اصلی  
تعریف دولت دینی  
وظایف حکومت دینی  
حوزه‌های عدالت اجتماعی  
1 عدالت اقتصادی  
2 عدالت مدیریتی  
3 عدالت سیاسی و امنیتی  
4 حاکمیت ارزش‌ها و معنویت  
نتیجه‌گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله عدالت و وظایف دولت دینی با word

ـ نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، قم، پارسایان، 1379

ـ آلوسی، سیدمحمود، روح المعانی، به کوشش محمدحسین عرب، بیروت، دارالفکر، 1417 ق

ـ ابراهیمی، محمد و همکاران، اسلام و حقوق بین‌الملل عمومی، تهران، سحت، 1372

ـ الاحسائی (ابن ابی جمهور) محمدبن علی بن ابراهیم، غوالی اللنالی العزیز یه فی الاحادیث الدینیه، قم، سیدالشهداء(ع)، 1403 ق

ـ احمدبن یعقوب، تاریخ یعقوبی، قم، مؤسسه نشر فرهنگ اهل‌بیت، بی‌تا

ـ ارسطو، سیاست، ترجمه حمید عنایت، تهران، نیل، 1337

ـ اسحاقی، سیدحسین، «شاخصه‌های عدالت گستری در حکومت دینی»

ـ تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد بن، غررالحکم و درر الکلم، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، 1407ق

ـ ثقفی، ابن‌هلال، الغارات، تحقیق حسینی، بیروت، دارالاضواء، 1407ق

ـ حرعاملی، محمدبن حسن، وسائل‌الشیعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چ پنجم، 1403

ـ حقیقت، سیدصادق و سیدعلی میرموسوی، مبانی حقوق بشر، قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1381

ـ خوانساری، جمال‌الدین محمد، شرح غررالحکم و دررالکلم، تصحیح میرجمال‌الدین حسینی ارموی، تهران، دانشگاه تهران، چ سوم، 1360

ـ دلشاد، مصطفی، دولت آفتاب، اندیشه‌های سیاسی و سیره حکومت علی(ع)، تهران، خانه اندیشه جوان، 1377

ـ راسل، برتراند، تارخ فلسفه غرب، ترجمه نجف دریابندری، کتاب پرواز، 1373

ـ راعی، مسعود، «از عدالت تا انصاف راهی به عدالت توزیعی»، در: مجموعه مقالات همایش مالک اشتر، قم، مؤسسه امام خمینی(ره)، 1387

ـ راولز، جان، عدالت به مثابه انصاف، ترجمه عرفان ثابتی، تهران، ققنوس، 1383

ـ سپهر، محمدتقی، ناسخ التواریخ، تهران، مکتبه الاسلامیه، 1363

ـ شریعت‌پناهی، ابوالفضل، بایسته‌های حقوقی اساسی، تهران، نشریه یلدا،

ـ طباطبائی، سیدمحمدحسین، المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، 1417 ق

ـ طباطبائی، سیدمحمدحسین، بررسی‌های اسلامی، مقاله اسلام و آزادی، قم،‌ دارالتبلیغ اسلامی، 1396ق

ـ طبری، محمدبن جریر، تاریخ الرسل و الملوک، ترجمه، ابوعلی بلعمی، تهران، اساتید، 1350

ـ غزالی، محمد، نصیحه الملوک، تحقیق جلال‌الدین همایی، تهران، بابک، 1361

ـ فاستر، مایکل(ب)، خداوندان اندیشه سیاسی، ترجمه جواد شیخ‌الاسلامی، تهران، امیرکبیر، 1358

- فیرحی، داود، «دولت بحران، مشروعیت و رقابت‌های سیاسی»، 1387،

ـ کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، ترجمه سید‌جلال‌الدین مجتبوی، تهران، سروش، چ سوم، 1375

ـ کاتوزیان، ناصر، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، تهران، شرکت سهامی انتشار، چ چهل و ششم، 1384

ـ کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، تصحیح علی‌اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1388 ق

ـ لک زانی، نجف، «عدالت مهدوی، تداوم رسالت انبیاء»، پژوهه، ش 13، مهرداد و شهریور 1384

ـ مجلسی، محمدتقی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403 ق

ـ مسعودی، علی‌بن‌الحسین، اثبات الوصیه الامام علی بن ابی طالب(ع)، بیروت، دارالاضواء، چ دوم، 1409ق

ـ مصباح، محمدتقی، پرسش‌ها و پاسخ‌ها درباره نظام سیاسی اسلام، قم، مؤسسه امام خمینی(ره)، 1380

ـ مصباح، محمدتقی، حقوق و سیاست در قرآن، قم، مؤسسه امام خمینی(ره)، 1377

ـ مطهری، مرتضی، بررسی اجمالی اقتصاد اسلامی، تهران، حکمت، 1403 ق

ـ مطهری، مرتضی، بیست گفتار، قم، صدرا، چ هشتم، 1361

ـ مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم، صدرا، چ هشتم، 1375

ـ مقتل الامام‌امیرالمؤمنین‌علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)، تحقیق محمدباقر محمودی، مؤسسه طبع و نشر، 1411 ق

ـ نائینی، محمدحسین، تنبیه الامه و تنزیه اکمله، تصحیح سیدمحمود طالقانی، تهران، شرکت سهامی انتشار، چ نهم، 1378

ـ نادری، محمدمهدی، «آموزه‌هایی در مدیریت دولتی بر مبنای رویکرد اسلامی»، در: مجموعه مقالات همایش مالک‌اشتر، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1388

ـ نعمان، محمد بن محمد (شیخ مفید)، الارشاد فی معرفه حجج ا; علی العباد، تصحیح سیدکاظم موسوی، تهران، دارالکتب الاسلامی، 1377 ق

ـ هاشمی، سیدمحمد، حقوق بشر و آزادی‌های اساسی، تهران، میزان، 1384

، سال اول، شماره دوم، پاییز و زمستان 1388، 101 ـ

چکیده

عدالت، مقدس‌ترین آرمان بشری در طول زندگی اجتماعی اوست. نیم‌نگاهی به تلاش مصلحان و اندیشه‌های فرهیختگان جوامع انسانی، به خوبی ترسیم‌گر این آرمان‌شهر است. در فراز و فرودهای تاریخی، هیچ‌گاه نمی‌توان به تعریف و تبیین واحدی از عدالت دست پیدا کرد. این اختلاف، پیامدهای متعددی در زندگی اجتماعی و نهادهای مدنی داشته است، ‌و علی‌رغم وحدت نظر اولیه، شاهد اختلافات بسیاری در نهادهای اجتماعی هستیم. یکی از این اختلافات، مربوط به وظایف دولت و مبنای کارکردی آن وظایف است. ایجاد صلح، تحقق جامعه مدنی، ایجاد حق و آزادی و تحقق مردم‌سالاری دینی، از جمله پاسخ‌های ارائه شده به سؤال مزبور است. این مقاله درصدد است با تکیه بر ماهیت عدالت، به عنوان اصلی‌ترین وظیفه دولت دینی، به تعیین مصادیق آن بپردازد و با تکیه بر آموزه‌های دینی در خصوص عدالت اجتماعی و با ملاحظه عنصر انصاف، وظایف دولت را ترسیم نماید

کلید واژه‌ها: دولت، دولت دینی، عدالت، انصاف، تلازم حق، تکلیف

مقدمه

سخن از عدالت، سخن از مفهومی است که قدمتی به طول هستی دارد. برخورداری از چنین سابقه‌ای، عدالت را با فراز و فرودهایی، هم در مباحث آکادمیکی و هم در مباحث اجرایی، همراه کرده است، به گونه‌ای که به جرئت می‌توان گفت، هیچ مفهومی از چنین وضعیتی برخوردار نمی‌باشد. آنچه بیت‌الغزل این مسیر طولانی را شکل می‌دهد، پذیرفتن اجماعیِ عدالت و ارائه آن به عنوان مطلوب همه انسان‌ها است، اما در خصوص اینکه ماهیت چنین واژه‌ای کدام است، نمی‌توان به مرز مشترکی رسید، به گونه‌ای که باید گفت: این پذیرش کلی و همگانی، تنها در حد واژه است و آنگاه که از این مرز عبور می‌کنیم، سؤالات متعددی خودنمایی می‌کند. محور تمام سؤالات، به ماهیت عدالت بر می‌گردد؟ در رویکردی جزئی‌نگر، در خصوص عدالت این سؤالات مطرح است: معیار تشخیص رفتار عادلانه کدام است. راه‌کار اجرایی کردن ماهیت عدالت چیست؟ نسبت عدالت و تساوی و نسبت عدالت و انصاف، چگونه تعیین می‌شود؟ در نگاه دینی، عدالت چگونه تعریف شده و معیار اجرایی آن کدام است؟ اینها و سؤالات متعدد دیگر، همگی عوامل بر هم خوردن وحدت نظر در رابطه با تبیین ماهیت عدالت است. از بین سؤالات قابل پژوهش و تحقیق در رابطه با عدالت، نوشتار فعلی قصد دارد تا با تکیه بر آموزه‌های دینی و استمداد از تعالیم آسمانی، ضمن تعریف و تبیین ماهیت عدالت، به اثبات دو موضوع مرتبط و مکمل، یعنی اثبات این نکته که وظیفه اصلی دولت، ایجاد عدالت در جامعه و در قبال شهروندان است و تعیین مصادیق رفتار عادلانه، بپردازد

ارزش عدالت

ضرورت هر واژه را می‌توان از نوع آثار وجودی آن و نیز تعدد کاربرد چنین واژه‌ای شناخت؛ عدالت، حقیقتی است ماندگار در تاریخ و رمز ماندگاری دولت‌ها، میزان کارآمدی دولت‌ها به میزان پای‌بند آنها به عدالت بستگی دارد، التزام عملی دولت‌ها به اجرای تعهدات عدالت‌خیز، به میزان عدالت‌گرایی و عدالت‌محوری آنها وابسته است و عدالت، سمت و سوی فعالیت دولت در جهت ایجاد مدینه فاضله را نشان می‌دهد

با رجوع به آموزه‌های آسمانی، اهمیت عدالت نمایان خواهد شد. قرآن کریم از مؤمنان می‌خواهد، نگه‌دار عدالت باشند و در دعاوی و اختلافات، بر مبنای عدالت شهادت دهند، هر چند نتیجه چنین رفتاری، بر ضرر فرد یا بستگان درجه یک او باشد. (نساء: 135) در جای دیگر، خداوند به مؤمنان دستور اجرای عدالت را صادر می‌کند (نحل:9) و در سوره‌ «شوری» از نمونه عینی اجرای عدالت سخن به میان می‌آورد.( شوری:15) این آیه از قول پیامبراکرمبیان می‌کند که مأموریت انجام و تحقق عدالت را بر عهده دارد. علامه طباطبائی در تفسیر المیزان در خصوص این آیه می‌فرماید: «یعنی همه شما را به یک چشم ببینم؛ قوی را بر ضعیف، ثروتمند را بر فقیر، سفید را بر سیاه ترجیح ندهیم. پس حقیقت دعوت، متوجه همه و عموم مردم در برابر دعوت مساوی هستند». امام علی(ع) در راستای اهمیت عدالت می‌فرماید: «برترین بندگان خدا در پیشگاه او رهبر عادل است که خود هدایت شده و دیگران را هدایت می‌کند، سنت شناخته شده را برپا دارد و بدعت ناشناخته را بمیراند». در نامه، 53 امام(ع) خطاب به مالک می‌فرماید: «دوست داشتنی‌ترین امور در نزد تو، در حقْ میانه‌ترین و در عدلْ فراگیرترین و در جلب خشنودی مردمْ گسترده‌ترین باشد». امام در خطاب اتمام حجت‌گونه خویش، عدم رعایت عدالت و انصاف را به مثابه ظلم بر بندگان خدا تلقی کرده و آن را مساوی دشمنی با خدا تعریف می‌کند که در نتیجه، خدا خصم او خواهد شد. امام در خطبه 126، خطبه 5 و نیز نامه 45، کاملاً به اهمیت این موضوع توجه کرده و آن را تبیین کرده‌اند. در یک جمله باید گفت: به دلیل اینکه ظلم و جور، محوکننده همه ارزش‌ها است (الجور ممحاه شیء)، در مقابل، عدالتْ بنیاد دین و بنیاد حکومت است

با لحاظ آنچه در کلمات آسمانی بیان شده است، می‌توان گفت: عدالتْ زیربنای همه حوزه‌های اجتماعی است البته مهم‌تر از خود عدالت، اجرای آن و نهراسیدن در انجام این وظیفه است. امام با درک صحیح از این موضوع، در نامه 53 به مالک اشتر گوشزد می‌کند که شجاعانه در راه عدالت اقدام کند، از هیچ پیشامدی نهراسد، همه مشکلات را تحمل کند، تنها به عاقبت نیک و فرجام بایسته آن توجه کند. امام علی(ع)، آرامش حاکم را در این نکته خلاصه می‌کند که عدالت در حیطه او حاکمیت پیدا کرده باشد

نکته قابل ذکر آنکه، پررنگ‌ بودن عدالت، منافاتی با ارزشمند بودن اصل محبت و اخوت حاکمان و مردم، و تلاش برای حل مشکلات از طریق محبت ندارد، چرا که عدالتْ یک اصل حقوقی و محبتْ یک اصل اخلاقی است؛ در نتیجه، همه آزادی‌ها و حقوق در پرتو عدالت شکل می‌گیرند و جهت خود را پیدا می‌کنند. ناگفته نماند، اصل عدالت در بسیاری از مکاتب حقوقی هم مطرح است، اما ریشه اصلی اختلاف، معیار عدالت و عامل پیدایش حق در جامعه و در نهایت، نوع وظایف حکومت ناشی از معیار پذیرفته شده در خصوص عدالت می‌باشد، برای مثال، لیبرالیسمْ عدالت را به معنای برتری‌های طبیعی و توجه به امیال و مکتب مارکسیسم، عدالت را به معنای کار و تلاش اقتصادی تعریف می‌کند

مفهوم‌شناسی عدل

ضرورت تعریف عدالت و شناخت ماهیت آن، به دلیل وجود ابهام‌هایی متعددی است که در این حوزه، خودنمایی می‌کند. اشاره به برخی از این موارد، بیانگر ضرورت تعریف می‌باشد، برای مثال، آیا عدالت یک امر ذهنی فاقد ملاک و معیار است، یا امری است، عینی و دارای ملاک؟ آیا عدالت قابل تقسیم به عدالت مثبت و منفی می‌باشد؟ آیا عدالت همین توافقات جمعی است؟ و بالأخره، آیا انجام رفتار عادلانه در هر حالی مطلوب است؟ و سؤالات متعدد دیگری که همگی از ضرورت تعریف و شناخت ماهیت عدالت،حکایت دارند

در نگاه سقراط، عدالتْ همسازی بین اصالت فرد و اصالت جامعه است؛ بدین معنا که با بهتر ساختن خویش، می‌توان دیگران را بهتر کرد، بدون اینکه نیازی به از پای در‌آوردن دیگران باشد. اتخاذ روش مدارا و اقناع افکار، راه‌کار عملی اجرای عدالت در حوزه فلسفه سیاسی است

در اندیشه سیاسی افلاطون، عدالتْ سپردن امور به دست فیلسوف شایسته است و نه داشتن دموکراسی، که شیوه‌ای بیخردانه و لاابالی‌گرانه می‌باشد. از نظر ارسطو، فلسفه سیاسی در تحقق خیر کثیر است که از طریق حاکمیت قانون شکل می‌گیرد و این روش موجب می‌شود فرمانروا به جای تبعیت از هوا و هوس، به تبعیت از قانون وادار شود و قانونْ خردی است پیراسته از همه هوا و هوس‌ها. در نگاه سیسرون (106-43 ق.م) عدالت، حاکمیت قانون، و آزادی است. قانون، محصول قدرت فائقه پادشاه و اختیار طبقه ممتاز است. در باور اندیشمندان مسیحی قرون وسطی، از جمله سنت اوگستین و سن‌توماداکن عدالت آن است که وفق خواسته‌های یزدانی عمل شود و قوانین طبیعی نیز در صورت هماهنگی با مشیت الهی، معتبر می‌باشند

در نگاه فارابی مدینه فاضله براساس عدالت و تعاون اجتماعی شکل می‌گیرد و عدالت به معنای تقسیم مساوی خیرات عمومی است و وظیفه دولت، تصویب قانونی برای اجرایی شدن این توزیع است. خیرات عمومی از نظر فارابی شامل: امنیت، سلامت، کرامت، آبرو و مانند اینها می‌باشد. در نگاه فارابی، توزیع مساوی به معنای نادیده گرفتن شایستگی فردی نیست، که وجود این شایستگی‌ها خود عاملی در راستای تحقق توزیع مساوی است

بنابراین، می‌توان درباره ماهیت عدالت، این موارد را با در نظر گرفتن اندیشه‌های گوناگون اشاره کرد

الف: عدالت به معنای قواعد موجود در طبیعت است که از اراده حاکم یا قرارداد اجتماعی؛

ب: عدالت به معنای دریافت‌های عقلی؛

ج: عدالت به معنای زندگی آرام؛

د: عدالت به معنای فراهم شدن خیر و صلاح عموم؛

ه‍ : عدالت یعنی مطابقت با نظم؛

و: عدالت به معنای مشیت الهی

ز: عدالت به معنای برخورداری از توسعه پایدار

اکنون این سؤال مطرح است: از منظرگاه دینی چه تعریفی از عدالت می‌توان ارائه کرد؟ با رجوع به آموزه‌های وحیانی، می‌توان گفت: عدالت به معنای ایجاد فرصت مناسب در راستای تحقق شایستگی‌های افراد است. رسیدن به این هدف منوط، بسته به ایجاد رقابت سالم بین شهروندان، توسط دولت است. افراد جامعه از استعدادها و توانمندی‌های متفاوتی برخوردار هستند و عدالت، یعنی بروز این استعدادها از طریق فراهم ساختن شرایط یک مسابقه سالم با توزیع امکانات لازم و مناسب و مدنظر قرار دادن وضعیت افراد؛ از این رو، برخی به دلیل شایستگی و برخی به دلیل نیاز، مستحق برخورداری از عدالت می‌شوند. بنابراین، هم باید زمینه عدالت معاوضی و هم عدالت توزیعی توسط دولت فراهم آید

 دانلود تحقیق بررسی عوامل تغییر رفتار درون خانوادگی کودکان دبستانی در سال اول ورود به مدرسه با word دارای 58 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود تحقیق بررسی عوامل تغییر رفتار درون خانوادگی کودکان دبستانی در سال اول ورود به مدرسه با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود تحقیق بررسی عوامل تغییر رفتار درون خانوادگی کودکان دبستانی در سال اول ورود به مدرسه با word

فصل اول    
مقدمه    
اهمیت موضوع    
عوامل موثر در تغییر رفتار کودک    
وظایف والدین    
نقش مادر    
تغییر رفتار مناسب در کودک ( اصلاح کودک )    
صورتهای تغییر رفتار    
اگر خانواده در تغییر رفتار کودک وجود نداشته باشد    
تغییر رفتار در ایتام    
بیان مساله    
هدف کلی    
اهداف جزئی    
بیان فرضیه ها    
فصل دوم    
پیشینه تحقیق    
ورود کودک به مدرسه    
عوامل تغییر دهنده رفتار کودک    
خشونت در کودکان در ابتدای ورود به مدرسه    
رشد شخصیت کودک    
تربیت و بازسازی کودکان    
متغیر های مستقل     
متغیر وابسته : تغییر رفتار درون خانوادگی    
فصل سوم    
روش تحقیق     
روش نمونه گیری     
روش جمع آوری اطلاعات     
دلایل ترس کودک از مدرسه    
دلایل ترس کودک را از بین ببرید    
ضرورت اجرا    
اهداف    
موارد ارزیابی     
پرسشنامه    
منابع     

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود تحقیق بررسی عوامل تغییر رفتار درون خانوادگی کودکان دبستانی در سال اول ورود به مدرسه با word

1 – ماهنامه راهنما شماره‌ی  19 و 18 مرداد شهریور ماه 1382 ، چاپ شرکت ایثار

2 – راهنمای پوران و مادران ( شیوه های برخورد بانوجوانان جلد اول ، تالیف محمد علی سادات ، نشر دفتر فرهنگ اسلامی

چاب پنجم

3 – پرورش مذهبی و اخلاقی کودکان ، دکتر علی قائمی ، انتشارات امیری ، چاپ بهرام شهریور 1370

4 – ماهنامه بصیریت دانش آموز بسیجی ، شماره‌ی  3 ، آبان ماه 1382 ، چاپ میثاق

منابع و ماخذ

مباحث اجتماعی اقتباس از خبرهای مجلس و پژوهش

مبانی جامعه شناسی – حمید خضر نجات – 1371 – چاپ اول

جامعه شناسی ارزش ها – پرویز مانعی –

رفتارهای بهنجار و هنجار . دکتر شکوه نوابی نژاد – چاپ چهارم – 1373 انتشارت انجمن اولیا و مربیان جمهوری اسلامی ایران

فصلنامه می آییند – تابستان 1382 – شماره

فصلنامه می آیند – زمستان 1379 – شماره

فرهنگیان بسیجی – پیش شماره –

سلسله رهنمودهای موضوعی – دشمن شناسی سخنرانی مقام معظم رهبری

سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح – 1381 چاپ اول

مباحث اجتماعی – مفاسد اجتماعی – گرد آورنده : مرتضی حسینیان –

اطلاعات هفتگی – شماره ی 16 –

لغت نامه دهخدا ، واژه ای ارزش

بصیرت ماهنامه سیاسی فرهنگی اجتماعی شماره 3 آبان 1382 . 

مقدمه

کاربرد روشهای تحقیق همیشه مورد توجه دانشمندان و اندیشمندان بوده و می باشد. از زمانی که انسان به شناختن خود نایل آمد، تمام تلاش خود را در زمینه شناخت دیگران ، اجتمات و معضلات اجتماعی انجام داده و می دهد و برای شناختن معضلات  اجتماعی ابتدا باید معضلات خانوادگی را شناخت زیرا فرد از آنجا شروع به رشد می کند و آن اولین اجتماعی ( هر چند کوچک) است که کودک در آن پا گرفته و تربیت او از آنجا آغاز می شود

 پژوهشگر این تحقیق سعی به این دارد علل وعوامل تغییرات رفتار کودکان دبستانی را در درون خانواده در هنگام ورود به مدرسه بررسی کند  به این دلیل که کودکان بسیاری با ورود به  مدرسه تغییرات چشم گیری در رفتارشان مشاهده می شود واین مسئله گاهی برای همیشه یا تا مدتهای زیادی ادامه می یابد و اگر تغییرات رفتار در زمینه های منفی  از قبیل انزوا طلبی، قدرت طلبی بجا و ; باشد تاثیرات بسیار مخربی را در زندگی  آنان و اطرافیان آنها خواهد گذاشت

هر کس که درباره کودکان مطالعه می کند، خواه دانشمند خواه  متخصص با مسائل بنیادی خاصی روبرو می شود، بعضی از سوالها قرنهاست که از طریق فیلسوفان، خداشناسان و مربیان، مطرح شده است. برای اغلب این سوالها جواب (درستی) وجود ندارد. در عین حال دیدگاههای متفاوت نمایانگر فرضهای متفاوت در مورد اهمیت انسان و چگونگی تفسیر اطلاعات موجود است

 عوامل محیطی تعیین کننده رفتار در برابر عوامل زیست شناختی: یکی از مسائل اساسی که برای روان شناسان رشد مطرح می شود و اهمیت نسبی عوامل تعیین کننده محیطی رفتار است در برابر عوامل تعیین کننده زیستی این موضوع همان مجادله معروف بین در طبیعت و تربیت است. بعضی از دانشمندان معتقدند که غالب رفتارهای انسان از طریق ترکیب ژنیتیکی فیزیولوژیکی و عملکرد عصبی او هدایت می شود

 از سوی دیگر، دانشمندان  به تاثیر محیط فیزیکی و اجتماعی در الگوهای رشد تاکید می  کنند. آنها معتقدند که کودکان به مردم و اشیاء اطرافشان واکنش نشان میدهند و تغییرات ناشی از رشد تا حد زیادی حاصل تجربه است براساس این دیدگاه علت اینکه بن کودکان از لحاظ عملکرد در آزمونهای هوش تفاوتهایی وجود دارد این است که در وحله نخست همه آنان محرکهای شناختی و امکانات یادگیری مشابهی در اختیار ندارند

 از  این رو  موادی که تجارت آموزشی مناسبی فراهم می کند قاعدتا به پیشرفتهایی در عملکرد در همه کودکان مختلف نائل خواهند شد. بسیاری از دانشمندان مدعی اند که از هیچ طریقی نم یتوان متغیر های محیطی و زیست شناختی را از هم جدا کرد

یا یکی را به دیگری ترجیح داد، زیرا هر دو از لحظه تولد ( و شاید قبل از تولد) در هم تاثیر می گذارند. این دانشمندان گاه از تبادل میان انسان و محیط حرف می زنند. کودکی که بسیار پرخاشگر است احتمالا از هنگام تولد از لحاظ زیست شناختی گرایش به فعال بودن یا برونگرا بودن داشته است . شاید والدینش در واکنش به پرخاشگری او ثبات قدم نداشته اند یا او را زده اند و بدین ترتیب پرخاشگری او افزایش یافته است

 این تحقیق برای استفاده  معلمان دبستان همچنین والدین کودکان دبستانی و مشاورین می تواند مفید واقع شود، چرا که بسیاری از دست اندر کاران در این امور که از آن جمله مربیان و اولیا نیز می باشند یا اطلاعی در این موارد ندارند ویا آگاهی های ایشان بسیار اندک و یانادرست می باشد و این خود می تواند موجب تربیت غلط و یا غافل  گشتن از مسائل بسیار پیرامون کودکان گردد. برای مثال طفلی که پایه دبستانی می گذارد او را می تون به این دلیل که به جامعه وارد نشده است ر به نوزادی تازه تولد یافته تشبیه کرد که چشم به جهانی می گشاید که غیر از خود او، افراد زیادی زندگی می کنند، آنها در محیطی وسیعتر، پرتکایوتر و به مراتب دارای تنشهای بیشتر در کنار هم ساعاتی طولانی را سپری می کنند،  و در همین لحظات و ساعات  در کنار همسالان بودن است که بسیاری از آموخته های خوب و بد در خانواده ها به دیگران منتقل می شود و البته این طبیعی است چرا که هر خانواده، فرهنگ و نوع تربیت خاص خود را دارد و نا خواسته آن را فرزندان خود نیز انتقال و آموزش می دهد و کودک نیز با تربیت پرورش یافته خود، یادگیر یهای خویش را با رفتارش به همسالانش می آموزد

آنگاه طفل در خانواده رفتاری را بروز می دهد گهگاه موجب تعجب و ناباوری والدین می گردد و آنها در مورد رفتارهای (بخصوص منفی او از خود می پرسند که چرا و چگونه چنین رفتار و عملی از فرزندشان سرزده است و در مورد رفتارهای منفی) او مستاصل از گستاخیها و سوء رفتار و ادب کودک به دنبال راهی برای جلوگیری یا رفع آن هستند . البته در مورد تغییر رفتار کودکان، شیوه و نحوه برخورد معلم و نظام آموزشی مدارس می تواند تاثیر گذار باشد

  به نظر پژوهشگر برای تقویت رفتارهای مثبت  به وجود آمده و کاهش رفتارهای منفی چاره آن است که والدین و همچنین افرادی که در آموزش و پرورش و تربیت کودکان نقش دارند، مطالعات و آموزشهای لازم را ببینند و تحقیقات لازم را انجام دهند تا با پیش بینی های لازم و آموزشهای صحیح و تربیتی درست فرزندشان  را به این محیط بسپارند (پاول هنری، ماسن، و جمعی از نویسندگان، 1382 ، ص 10 تا 12)

یکی از دیدگاههای متضاد اولیه درباره تعلیم و تربیت ، نظری است که روسو  ارائه می دهد او می گوید

بگذارید تا کودکی در فرزندان شما شکوفا شود. قبل از اینکه مناسبترین تربیت اخلاقی را برایشان انتخاب کنیم باید از تمایل فردی آنان کاملا آگاه شویم. هرذهنی قالبی دارد که باید بر اساس همان قالب ذهنی کنترل شود به شرطی زحمات شما حاصل دارد که به همین شیوه کودک را کنترل کنید، نه به شیوه ای دیگر ای خردمند در طبیعت تامن کن، پیش از اینکه به شاگردت چیزی بگویی خوب در او تامل کن. ابتدا ماهیت شخصیتش را آزاد بگذار تا خود را نشان دهد او را تحت فشار نگذارد تا بتوانی ا را همان طور که هست ببینی

اهمیت موضوع

پژوهشگر موضوع تحقیق را از این نظر مهم می داند که با یافتن  علل تغییرات رفتار کودکان در درون خانواده پس از ورود به محیط مدرسه می توان از بروز رفتارهای منفی آنها جلوگیری کرد و رفتار های مثبت آنها را تقویت نمود

به این طریق می توان کمک شایانی به پیشرفت آنها در زندگی اجتماعی واثرات آن در زندگی اطرافیانشان در حال  و آینده نمود

حال باید دانست و بررسی نمود زمانی که متغیر ها و عوامل نا خواسته زیادی در محیط وجود دارند و کنترل آنها برای فرد که همان ولی آموزگارمی باشد لازم است تا آنجا که امکان دارد سعی نمائیم میزان خطا پذیری و اشتباه را در کودکان کاهش داده و یا از بین ببریم

همانطور که واقفیم محیط پر از تنش ها و عوامل ناخواسته بسیاری است وبه آن دلیل که کنترل و جلوگیری از بروز عوامل کاری بس دشوار و تا حدی ناشدنی است بنابر این ناگزیر هستیم تاکار تعلیم و تربیت را به درستی انجام دهیم تا عوامل مثبت بر عوامل منفی غلبه کند و کودک درست تربیت شود. ( سیف _ علی اکبر، 1379، ص )

 دانلود مقاله طراحی حاکمیت سیاسی پیامبر اکرم صل الله علیه و آله و جانشینان آن حضرت و آسیب های فراروی آن در سورة «ص» با word دارای 28 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله طراحی حاکمیت سیاسی پیامبر اکرم صل الله علیه و آله و جانشینان آن حضرت و آسیب های فراروی آن در سورة «ص» با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله طراحی حاکمیت سیاسی پیامبر اکرم صل الله علیه و آله و جانشینان آن حضرت و آسیب های فراروی آن در سورة «ص» با word

چکیده  
مقدمه  
طرح مسائل سیاسی در قرآن مکی  
دیدگاه مفسران درباره اهداف و اغراض سوره ص  
سبب و فضای نزول سوره ص  
مضمون سوره ص: استقرار و تثبیت حکومت دینی  
مؤلفه های قدرت و حکومت دینی در این بخش از قصه عبارتند از:  
آسیب های فراروی حکومت دینی در سوره ص  
1 شتاب در داوری  
2 غرور قدرت  
3 لغزش همه قدرتمندان جز بندگان مخلَص  
4 شایستگان قدرت و حکومت  
نتیجه گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله طراحی حاکمیت سیاسی پیامبر اکرم صل الله علیه و آله و جانشینان آن حضرت و آسیب های فراروی آن در سورة «ص» با word

آلوسى، سیدمحمود، 1415ق، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دار الکتب العلمیه

ابن کثیر، اسماعیل بن عمرو، 1419ق، تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دار الکتب العلمیه

بحرانی، سیدهاشم، 1416ق، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بنیاد بعثت

بنت شاطی، عایشه، 1376، اعجاز بیانی قرآن، ترجمه حسینی صابری، تهران، علمی و فرهنگی

تیجانی، عبدالقادر حامد، 1389، مبانی اندیشه سیاسی در آیات مکی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

حسینی استرابادی، سیدشرف الدین علی، 1409ق، تأویل الایات الظاهره، قم، دفتر انتشارات اسلامی

حویزی، عبدعلی بن جمعه، 1415ق، نور الثقلین، قم، اسماعیلیان

خالدی، صلاح عبدالفتاح، 1418ق، التفسیر الموضوعی، چ دوم، اردن، دار النفائس

خامه گر، محمد، 1386، ساختار هندسی سوره های قرآن، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی

دراز، محمد عبدالله، 1404ق، مدخل الی القرآن الکریم، کویت، دار القلم

دروزه، محمدعزت، 1383ق، التقسیر الحدیث، قاهره، دار احیاء الکتب العربیه

زمخشرى، محمودبن عمر، 1407ق، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل‏، چ سوم، بیروت، دار الکتاب العربی‏

سخاوی، علی بن محمد، 1419ق، جمال القراء و کمال الاقراء، بیروت، مؤسس الکتب الثقافیه

سید قطب، 1412ق، فی ظلال القرآن، چ هفدهم، بیروت، دار الشروق

طباطبائی، سیدمحمدحسین، 1417ق، المیزان فی تفسیر القرآن، چ پنجم، قم، دفتر انتشارات اسلامی

طبرسى، فضل بن حسن، 1372، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو

طبرى، محمد بن جریر‏، 1412ق، جامع البیان فى تفسیر القرآن‏، بیروت، دار المعرفه

فضل الله، سیدمحمدحسین، 1419ق، تفسیر من وحی القرآن، چ دوم، بیروت، دار الملاک للطباعه و النشر

فیض کاشانى، ملامحسن‏، 1415ق، الصافی، تحقیق حسین اعلمی، تهران، صدر

قرشی، سیدعلی اکبر، 1377، تفسیر احسن الحدیث، چ سوم، تهران، بنیاد بعثت

قرطبی، محمدبن احمد، 1364، الجامع لاحکام القرآن، تهران، ناصرخسرو

قمی، علی بن ابراهیم، 1367، تفسیر قمی، چ چهارم، قم، دار الکتاب

کلینی، محمدبن یعقوب، 1407ق، الکافی، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه

لک زایی، نجف، 1386، مستندات قرآنی فلسفه سیاسی امام خمینی ره، قم، بوستان کتاب

معرفت، محمدهادی، 1379، تفسیر و مفسران، قم، مؤسسه فرهنگی التمهید

مکارم شیرازی، ناصر، 1374، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه

واعظی، احمد، 1385، حکومت اسلامی، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم

چکیده

قرآن مجید به عنوان کتاب دین خاتم و جاودان الهی، از اندیشه ای منسجم درباره ابعاد زندگی سیاسی و دینی برخوردار است. شمار قابل توجهی از مستشرقان به پیوند تاریخی و نه ذاتی قرآن و سیاست اعتقاد دارند و بر همین اساس نیز توجه قرآن به سیاست را صرفاً مختص آیات مدنی می دانند؛ رویکردی که با دیدگاه مقاله حاضر در تضاد است. درواقع، در آیات مکی قرآن نیز به سیاست و حکومت توجه جدی شده و این موضوع به نوبه خود، نشان دهنده پیوند ذاتی قرآن و فراتر از آن، اسلام و سیاست است. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی موضوع حکومت پیامبر صل الله علیه و آله در سوره ص می پردازد. طرح مسائل سیاسی در این سوره، که جزو سور مکی قرآن است، نشان دهنده امتزاج بنیادین اسلام سیاسی نه تنها در شرایط وجود دولت آنگاه که در اختیار پیامبر صل الله علیه و آله قرار دارد، بلکه در شرایطی است که اسلام به لحاظ اجتماعی در اقلّیت قرار دارد و پیامبر صل الله علیه و آله هنوز موفق نشده اند دولت تشکیل دهند. مقاله حاضر درصدد بررسی سوره ص به عنوان سوره ای مکی، که در سال های میانی بعثت پیامبر صل الله علیه و آله ـ یعنی قریب سال ششم تا نهم بعثت ـ نازل شده، اثبات کند موضوع اصلی و محوری این سوره تأکید بر استقرار و ثبات قدرت سیاسی پیامبر صل الله علیه و آله و تثبیت حکومت دینی آن حضرت و معرفی دو چالش عمده فراروی آن است. همچنین از این سوره استفاده می شود که همواره در جامعه اسلامی، افرادی شایسته برای اداره حکومت دینی وجود دارند؛ کسانی که شیطان هیچ راه نفوذی به اندیشه و روحشان ندارد

کلیدواژه ها: سوره ص، حکومت، دین، چالش، سیاست، آیات مکی، آیات مدنی

مقدمه

یکی از مباحث مهم در زمینه مطالعات قرآنی، بحث سیاست و حکومت در قرآن است. بحث حکومت در قرآن، از آن نظر اهمیت فراوانی دارد که زیربنای بسیاری از نگرش ها و آموزها در زمینه رویکرد اسلام به سیاست است. درواقع، اگر معتقد باشیم قرآن کریم توجه چندانی به مسائل مربوط به سیاست و حکومت نداشته است، اقدامات سیاسی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در زمینه تشکیل حکومت را فعالیت هایی به شمار خواهیم آورد که جدای از رسالت ایشان بوده و شرایط تاریخی و اجتماعی، ایشان را به سمت دخالت در سیاست و تشکیل دولت کشانده است. در نتیجه چنین رویکردی، پیوند میان دین و سیاست یک پیوند تاریخی و بشری در نظر گرفته می شود که خارج از ذات اسلام قرار دارد. اما اگر در مقابل، معتقد باشیم قرآن کریم در کنار بسیاری از مسائلی که به آنها توجه کرده، در زمینه سیاست و حکومت نیز آموزه های بنیادینی را مطرح نموده و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بر اساس رسالت الهی خویش موظف بوده اند قدرت سیاسی را در اختیار گیرند و در زمینه تأسیس حکومت اقدام کنند، رویکرد ما نسبت به جایگاه سیاست در اسلام و پیوند میان این دو کاملاً متفاوت خواهد بود. بر اساس رویکرد دوم، ارتباط میان دین و سیاست ارتباطی ذاتی و نه صرفاً تاریخی و بشری در نظر گرفته می شود (واعظی، 1385، ص80)؛ به این معنا که سیاست و امور مربوط به آن، جزئی غیر قابل انفکاک از دین است و شرایط تاریخی نقشی در این ارتباط و پیوند ندارد

اهمیت این موضوع آنگاه برجسته تر می شود که بدانیم نگرش صرفاً تاریخی به ارتباط سیاست و دین در میان مستشرقان، طرف داران قابل توجهی دارد. بر اساس این دیدگاه، طرح مسائل سیاسی در قرآن، عمدتاً در سوره های مدنی صورت گرفته است و علت آن هم تغییر شرایط تاریخی مسلمانان بوده است. طبق این دیدگاه، آیات مکی نه تنها به مسائل اجتماعی و سیاسی توجهی نداشته، بلکه اساساً نسبت به زندگی اجتماعی به عنوان زیربنای طرح مقوله سیاست بدبین است. اندیشه سیاسی نیز به تبع آن، در اواخر دوران حضور پیامبر صلی الله علیه و آله در مکه به تدریج، مطرح شده و در نتیجه هجرت پیامبر صلی الله علیه و آله

(یا همان تغییر در اوضاع و شرایط تاریخی مسلمانان بوده) که قرآن به مسائل سیاسی توجه کرده است (تیجانی، 1389، ص29)

رویکرد مقاله حاضر در تضاد با دیدگاه این دسته از مستشرقان است که معتقد به پیوند تاریخی و غیرذاتی اسلام و سیاست هستند. فرضیه ای که نوشتار حاضر در پی اثبات آن است عبارت است از اینکه در آیات مکی قرآن نیز به سیاست و حکومت توجه جدی شده و این موضوع به نوبه خود، نشان دهنده پیوند ذاتی قرآن و فراتر از آن، اسلام و سیاست است. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی موضوع حکومت پیامبر صلی الله علیه و آله در سوره ص می پردازد که بر اساس نظر بیشتر محققان، جزو سوره های مکی قرآن است. طرح مسائل سیاسی در این سوره، نشان دهنده امتزاج بنیادین اسلام سیاسی نه تنها در شرایط وجود دولت آنگاه که در اختیار پیامبر صلی الله علیه و آله قرار دارد، بلکه در شرایطی است که اسلام به لحاظ اجتماعی، در اقلّیت قرار دارد و پیامبر صلی الله علیه و آله هنوز موفق نشده اند دولت تشکیل دهند

رویکرد پژوهش حاضر در بررسی سوره ص پی روی از نظریه وحدت موضوعی سوره ها است. در این نظریه، موضوع بحث این است که هر سوره از قرآن دارای هدف و غرض خاصی است که همه آیات آن سوره بر محور آن غرض شکل گرفته است. غرض هر سوره درواقع، موضوع اصلی آن سوره را تشکیل می دهد. امروزه این نظریه طرف داران بسیاری دارد و از آن به وحده سور القرآن یا وحدت موضوعی سوره ها تعبیر می شود (دراز، 1404ق، ص118). از همین موضوع، در تفسیر موضوعی قرآن نیز به عنوان تفسیر موضوعی سوره ای قرآن یاد می شود (خالدی، 1418ق، ص239)

وحدت موضوعى سوره‏هاى قرآن به این معناست که باید پیام سوره‏ها را اساس فهم آیات آن تلقّى کرد، و از این رو، لازم است موضوع سوره به عنوان محور و مدار فهم آیاتى مدّ نظر باشد که آن آیات حول همان موضوع نازل شده است (معرفت، 1379، ج2، ص499؛ خامه گر، 1386، ص20)

پژوهش حاضر می کوشد از طریق تأمّل در سیاق آیات سوره، به علاوه بهره گیری از روایات، سبب نزول موضوع اصلی و محوری این سوره را کشف کند و رابطه بخش های این سوره را با آن موضوع واحد و غرض اصلی تحلیل نماید

طرح مسائل سیاسی در قرآن مکی

قرآن مجید ـ به اعتراف غالب پژوهشگران در عرصه قرآن پژوهی ـ دربر گیرنده عناصر و مفاهیمی است که کنار هم قرار دادن آنها، می تواند اندیشه ای منسجم درباره سیاست و زندگی سیاسی مؤمنانه ارائه دهد. در زمینه جایگاه سیاست در قرآن، پرسش های گوناگونی را می توان مطرح کرد؛ پرسش هایی از این قبیل: آیا به مسائل مربوط به زندگی سیاسی در قرآن توجه شده است؟ مباحثی از قبیل دولت، قدرت، حاکمیت، سلطه، آزادی، عدالت، مشروعیت، مشارکت، بیعت، نظارت بر قدرت، تمرکز یا توزیع قدرت و روابط میان دولت ها و ملت ها از چه جایگاهی در قرآن برخوردار است؟ (لک زایی، 1386، ص15)

یکی از مباحثی که به میزان قابل توجهی در زمینه جایگاه سیاست در قرآن اهمیت دارد بحث پرداختن به امر سیاست و حکومت در آیات مکی و مدنی است؛ به این معنا که در کدام دسته از سوره های قرآن به سیاست توجه جدی تری صورت گرفته است؟ البته طرح چنین پرسشی به علت رویکردهای خاصی است که برخی مستشرقان مطرح کرده اند؛ به این معنا که برخی محققان غربی معتقدند در سوره های مکی، اندیشه سیاسی وجود ندارد و اساساً طرح اندیشه سیاسی در قرآن، مربوط به سوره های مدنی است. علت این امر را نیز باید در مسائل و موضوعاتی خارج از متن قرآن، یعنی در تغییرات و تحولات تاریخی و اجتماعی جست وجو کرد. این دسته از محققان غربی تأکید دارند بر اینکه قرآن در آیات مکی، رویکردی منفی به سیاست و اجتماع داشته است و اساساً اندیشه سیاسی در اواخر دوره مکی پیدا شد و نتیجه تحوّلات تاریخی بود که پس از مهاجرت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه رخ داد (تیجانی، 1389، ص29)

چنین رویکردی موجب شده است برخی از مستشرقان برخلاف دیدگاه عمومی مسلمانان، که هجرت پیامبر صلی الله علیه و آله را گسترش و ادامه روند دعوت مکی می دانند، معتقد شوند هجرت تغییری ماهوی در رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله و محتوای دعوت ایشان ایجاد کرد. پرچمدار این عقیده شرق شناسی به نام گلدزیهر (1850- 1920م) است. او به ویژه، در کتابش با عنوان عقیده و شریعت در اسلام؛ تاریخ تکامل عقیده و شریعت در دین اسلام، این نظر را مطرح می کند. البته مستشرقانی مانند بوهل، اندره و مونتگمری وات نیز بر همین نظر تکیه کرده و در بررسی های خود، چنین رویکردی را نسبت قرآن و فراتر از آن، نسبت به دین اتخاذ نموده اند (تیجانی، 1389، ص31-32)

بر خلاف چنین رویکردی، تأمل در سور و آیات مکی قرآن نشان می دهد که سیاست در این دسته سور و آیات نیز همچون سور و آیات مکی از جایگاه برجسته ای برخوردار بوده و چنین نیست که قرآن در سور مکی به مسائل مربوط به اجتماع و سیاست بی توجهی کرده باشد. بر این اساس، می توان گفت: آیات و سور مکی قرآن از ظرفیت مناسبی برای فهم بنیان های نظری اندیشه سیاسی اسلام برخوردار است (تیجانی، 1389، ص11). بدین روی، بررسی پژوهش حاضر بر سوره ص متمرکز است. تأمل در آیات سوره ص به صورت یکپارچه و با در نظر گرفتن تناسب میان آیات آن، نشان می دهد که موضوع اصلی این سوره تأکید بر تثبیت دین اسلام در زمین و تشکیل حکومتی عادلانه و مقتدر در سایه این دین الهی در آینده است. علاوه بر آن، بعضی از آسیب ها و تهدیدهایی را، که فراروی حاکمان اسلامی است، گوشزد می کند

دیدگاه مفسران درباره اهداف و اغراض سوره ص

سوره ص در ترتیب مصحف، سی و هشتمین سوره قرآن است که پس از سوره صافّات و قبل از سوره زمر قرار گرفته است. در ترتیب نزول نیز مطابق روایت مشهور عطای خراسانی از ابن عباس، که موثق ترین روایت در این باره معرفی شده و طبرسی در مجمع البیان (طبرسی، 1372، ج10، ص613) آن را نقل کرده است، این سوره در همین رتبه قرار دارد و پس از سوره قمر و پیش از سوره اعراف نازل شده است. البته دیدگاهی نیز مبنی بر مدنی بودن سوره ص نقل شده که دیدگاهی ناصحیح و برخلاف اجماع شناخته شده است (آلوسی، 1415ق، ج12، ص154). این سوره دارای 88 آیه، و غالباً آیاتش کوتاه و نسبتاً آهنگین و با فاصله (=سجع) هایی آمده است (طبرسی، 1372، ج8، ص 596؛ سخاوی، 1419ق، ج1، ص455). شانزده آیه نخست سوره مستقیم کفار مکه را مخاطب ساخته است. از آیه 17 تا 29 قصه حضرت داود پیامبر علیهم السلام را بیان کرده و از آیه30 تا 40 به شرح قصه حضرت سلیمان علیهم السلام پرداخته است. از آیه 41 تا 44 قصه حضرت ایوب علیهم السلام را و از آیه 45 تا 48 از پیامبرانی همچون حضرت ابراهیم، اسحاق، یعقوب، اسماعیل، یسع و ذالکفل علیها السلام یاد کرده است. از آیه 49 تا 64 از بهشت و جهنم و برخی نعمت ها و عذاب های الهی در عالم دیگر سخن به میان آورده و سرانجام، در بخش پایانی سوره، قصه حضرت آدم علیهم السلام و شیطان و سوگند وی برای فریب بنی آدم آمده است. سوره ص به اتفاق نظر مفسران، مکی است. قرشی نزول آن را در سال های 5 و 6 بعثت حدس زده (قرشی، 1377، ج9، ص195)؛ اما ابن عاشور نزول آن را در سال آخر حیات حضرت ابوطالب علیهم السلام یعنی قریب حدود سال دهم بعثت تخمین زده است (ابن عاشور، بی تا، ج23، ص107)

پیش از مطالعه و بررسی غرض سوره ص از طریق تأمّل در روایات اسباب نزول و سیاق منسجم و یکپارچه سوره ص بجاست دیدگاه برخی از مفسرانی را که به بیان غرض و موضوع اصلی سوره ص پرداخته اند بررسی کنیم. شاید نخستین اظهار نظر در این باره از سید قطب باشد. وی می نویسد: این سوره همانند سایر سوره های مکی، به مسئله توحید و وحی به حضرت محمد صلی الله علیه و آله و نیز حساب در آخرت پرداخته است. بیان قضیه توحید و وحی در بخش نخست سوره، نشان دهنده تعجب و غریب شمردن آن توسط سران مشرک مکه و مواجهه ناگهانی آنان با این دعوت پیامبر است؛ همچنان که نشان دهنده استهزا و رد و تکذیب مشرکان نسبت به تهدیدها و عذاب الهی هم هست (سید قطب، 1412ق، ج‏5، ص3005). روشن است که مسئله توحید و وحی بر بسیاری از سوره های قرآن، به ویژه سور مکی آن، حاکم است و این موضوع عام چندان نمی تواند موجب تمایز این دسته سوره ها از یکدیگر باشد. توضیحات بعدی سید قطب درباره بخش های دیگر سوره نیز رابطه روشن و قابل قبولی را از بخش های این سوره با یکدیگر و نیز با غرض و هدف اصلی سوره به دست نمی دهد (همان)

علّامه طباطبائی درباره غرض سوره می نویسد: در سوره، سخن بر محور منذر بودن پیامبر صلی الله علیه و آله با ذکر (قرآن) نازل شده از جانب خدا بر ایشان و دعوت به توحید و اخلاص در بندگی خدای تعالی دور می زند. ایشان نیز معارف سوره ص را در چهار بخش دیده است: در بخش نخست، سخن با یادکردی از سرسختی کافران و سر برتافتن از پی روی پیامبر صلی الله علیه و آله و ایمان به آن حضرت و بازداشتن مردم از ایمان و سخن باطل بر زبان راندن آغاز شده است. در بخش دوم سوره، با ذکر قصه هایی از پیامبران گذشته، پیامبر صلی الله علیه و آله را به صبر امر کرده است. در بخش سوم، عاقبت پرهیزگاران و طغیانگران را به تصویر کشیده است. در نهایت، در فصل چهارم به پیامبر صلی الله علیه و آله امر می کند انذار و دعوتش به توحید را به مردم ابلاغ و بیان کند که عاقبت پیروان شیطان آتش است (طباطبائی، 1417ق، ج17، ص181)

تفسیر نمونه نیز با بیان اینکه این سوره مکملى براى سوره صافات است و چارچوب مطالبش شباهت زیادى با چارچوب سوره صافات دارد و از این نظر که سوره مکى است، تمام ویژگی هاى این سوره‏ها را در زمینه بحث از مبدأ و معاد و رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دربر دارد، محتوای سوره را در پنج بخش گزارش کرده است. دیدگاه این تفسیر در سه بخش نخست، نزدیک به دیدگاه علّامه طباطبائی است، و بخش آخر را با تفصیل بیشتر و اندکی متفاوت بیان کرده است (مکارم شیرازی، 1374، ج19، ص204)