دانلود تحقیق رابطه جهت‌گیری مذهبی و خود مهارگری با word دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود تحقیق رابطه جهت‌گیری مذهبی و خود مهارگری با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود تحقیق رابطه جهت‌گیری مذهبی و خود مهارگری با word

چکیده  
مقدمه  
روش پژوهش  
یافته‌ها  
نتیجه‌گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود تحقیق رابطه جهت‌گیری مذهبی و خود مهارگری با word

نهج البلاغه، ترجمه محمددشتی، قم، دفتر نشر الهادی،

کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه 1365، (ج2و5)

حر عاملی، محمدبن حسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل‌البیت، 1409 ق، ج2 و 27

مجلسی، محمدتقی، بحارالانوار، بیروت، موسسه الوفاء ،1404 ق، ج11،1و12

نوری طبرسی، حسین، مستدرک الوسائل، قم، موسسه آل‌البیت، 1408ه.ق، ج 2

آمدی، عبدالواحد، غررالحکم و دررالکلم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی،1366

آذربایجانی، مسعود، تهیه و ساخت آزمون جهت‌گیری مذهبی با تکیه بر اسلام، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، موسسه چاپ زیتون، 1382

آذربایجانی، مسعود، درآمدی بر روان شناسی دین، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1385

جان بزرگی، مسعود، «جهت‌گیری مذهبی و سلامت روان»، پژوهش در پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، ش4،

بیانی، علی اصغر و همکاران، «بررسی رابطه ی جهت‌گیری مذهبی با اضطراب و افسردگی در دانشجویان»، علمی پژوهشی اصول بهداشت روانی، ش3 ،1387

بهرامی احسان، هادی، «ابعاد رابطه میان جهت گیری مذهبی و سلامت روانی و ارزیابی مقیاس جهت گیری مذهبی »، روان شناسی و علوم تربیتی، ش 69 ،

هومن، حیدر علی، استنباط آماری در پژوهش رفتاری، تهران، سمت، 1385

Tangney, J. P., et al., High self ـ control predicts good adjustment, less pathology, better grades, and interpersonal success. Journal of Personality, 2004, 72, 271-

Michael E. McCullough & Willoughby, L. B. pian, Religion, Self – Regulation, and Self – Control: Associations, Explanations,and Implications. Psychological Bulletin, 2009, Vol. 135, No. 1, 69 –

Baumeister, R. F., & Vohs, K. D, Handbook of Self – Regulation: Research, Theory, and Application. NewYork: Guilford Press,

Baumeister, R. F., & Exline, J. J, Virtue, personality, and social relations: Self ـ control as the moral muscle. Journal of Personality, 67, 1999, 1165 –

Jensen – Campbell, L.A., et al., Agreeableness, conscientiousness and effortful control processes. Journal of Research in Personality, 36, 2002, 476 –

Paloutzian .Raymond. F, Park .Crystal. L, Handbook of the psychology of religion and spirituality. New York, Guilford Press,

Desmond, S. A., et al., Religion, prosocial learning, self control, and delinquency Manuscript submitted for publication, 2008.-

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه جهت‌گیری مذهبی اسلامی و عوامل آن، با خودمهارگری در میان زنان و مردان و نیز رابطه این عوامل با سطح اقتصادی و اجتماعی انجام شده است. برای انجام این پژوهش، 120 نفر از دانشجویان با روش تصادفی انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌های جهت‌گیری مذهبی ـ اسلامی و خودکنترلی را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های همبستگی پیرسون، t مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که بین عامل جهت‌گیری مذهبی و عامل اخلاق با خودمهارگری رابطه معناداری وجود دارد. در گروه مردان، عامل عقاید ـ مناسک و خودمهارگری دارای رابطه معناداری است. از سوی دیگر، تفاوت میانگین جهت‌گیری مذهبی و عامل اخلاق در دو طبقه خودمهارگری بالا و پایین معنادار است؛ اما تفاوت معناداری در عامل عقاید ـ مناسک مشاهده نمی‌شود. بین سطوح اقتصادی خانواده، در عوامل جهت‌گیری مذهبی افراد، تفاوت معناداری وجود ندارد؛ اما بین این سطوح در میانگین خودمهارگری تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین، با افزایش نمره مذهبی افراد، نمره‌های خودمهارگری آنها افزایش می‌یابد و هرچه تقید به اخلاق بالاتر می‌رود، توانایی در خودمهارگری افزایش می‌یابد. همچنین با افزایش تقید مردان در مناسک ـ عقاید اسلامی، بر میزان خودمهارگری آنها افزوده می‌شود. ازسوی دیگر، افراد با خودمهارگری بالا، در مقایسه با افراد دارای خودمهارگری پایین سطوح بالاتری از جهت‌گیری مذهبی را‌نشان می‌دهند و با تغییر سطوح اقتصادی افراد، تفاوتی در سطح دین‌داری آنها مشاهده نمی‌شود

کلید واژه‌ها: جهت‌گیری مذهبی، اخلاق، عقاید ـ مناسک، خودمهارگری

مقدمه

در دهه‌های اخیر مطالعه علمی دین و بررسی رابطه آن با متغیر‌های روان‌شناختی کانون توجه پژوهشگران مختلف قرار گرفته است. در واقع، دین یک نیروی روان‌شناختی است که می‌تواند بر روی نتایج زندگی انسانی تأثیر بگذارد.گستردگی این نتایج در سه حیطه بهداشت، بهزیستی روانی و رفتار اجتماعی را می‌توان به وضوح از مطالعات پژوهشگران دریافت

احتمال زنده‌ماندن افراد با سطح دین‌داری بالاتر، در هر موقعیت بیشتر از دیگران بوده، و حضور مکرر در شعائر دینی با کاهش مرگ و میر همراه است

34 درصد از 130مطالعه انجام گرفته، نشان‌دهنده تأثیر مثبت و معنادار دین‌داری بر افسردگی و اضطراب است

تحقیقات در ایران نیز رابطه مثبت و معنادار مذهبی بودن و سلامت روانی را اثبات کرده است. همچنین رابطه منفی و معنادار جهت‌گیری مذهبی و افسردگی و اضطراب در میان دانشجویان به اثبات رسیده است. و

در حیطه اجتماعی نیز در یک فراتحلیل از 60 مورد معلوم شد که دین‌داری با میزان پایین بزهکاری و جرم ارتباط داشته است. پژوهش‌های دیگر نیز‌نشان می‌دهد نوجوانانی که از سطح بالاتری از دین‌داری برخوردارند، میزان پایین‌تری از انحراف جنسی و نیز بارداری خارج از حیطه قانونی را گزارش می‌کنند

امّا اساساً دین چگونه بر روی این سه حیطه تأثیر می‌گذارد؟ پژوهش‌ها‌نشان داده است که نیروی «خود مهارگری» در عرصه‌های مختلف زندگی، تعیین کننده موفقیت است. ارتباط خودمهارگری با سازگاری روان شناختی، روابط بین فردی، پیشرفت در تکالیف و عملکرد تحصیلی اموری است که پژوهشگران رابطه مثبت و معنادار آن را ‌نشان داده‌اند. رابطه منفی خودمهارگری و میزان بزهکاری و مصرف الکل نیز‌نشان داده شده است. از یک طرف بعضی از دانشمندان علوم اجتماعی تأخیر در ارضای خواسته‌ها را یکی از رفتارهای پویا و بنیادی افرادی می‌دانند که به زندگی پس از مرگ معتقدند. بر همین اساس، وانر و آزکن ‌نشان دادند که افراد با دین‌داری بالاتر، آینده را بیش از افراد کمتر مذهبی در تصمیم‌گیری‌های فعلی خود در نظر می‌گیرند. از طرف دیگر، پژوهش‌های شخصیتی‌نشان می‌دهد که افراد در ابعاد شخصیتی با وجدان بودن و سازگاری بالا در حفظ اصول و قوانین برای انجام وظیفه، بهتر از دیگران ظاهر شده، در بازداری از یک پاسخ غالب و مسلط در برابر پاسخ غیرغالب بهتر نمایان می‌شوند. در عین حال، این افراد با نمره‌های بالا در ابعاد شخصیتی مذکور، سطح دین‌داری بالاتری را بروز می‌دهند. پژوهش ساروقلو به این نتیجه منجر شد که میان پنج عامل بزرگ شخصیت، «توافق» و «باوجدان بودن» پایاترین همبستگی را با دین‌داری‌نشان می‌دهند. توافق و با وجدان بودن شامل جنبه خودمهارگری می‌باشد؛ زیرا این عوامل به ترتیب متضمن توانایی «سازگاری» رفتار شخص با آرزوها و احساسات دیگران و توانایی تحمل خواسته‌ها می‌باشند

همچنین محققان دریافتند که عامل «G» در تست 16عاملی شخصیت کتل، تنها عاملی است که قوی‌ترین ارتباط را با گرایش به مسیحیت نشان داده است

در یک فرا تحلیل توسط باگ و رابرتز معلوم شد افراد «با وجدان» (که مشخصاً شامل خودمهارگری است)، سطوح بالاتری از فعالیت بدنی، مصرف کمتر الکل و مواد مخدر، عادات خوراکی سالم‌تر و رانندگی ایمن‌تر را در مقایسه با افراد کمتر وظیفه‌شناس نشان می‌دهند. همچنین شواهدی مبنی بر رابطه منفی خودمهارگری و جنایتکاری وجود دارد. پس خودمهارگری نیز با سه حیطه بهداشت، بهزیستی روانی و رفتار اجتماعی روابط معناداری را ‌نشان می‌دهد. در حالی که به پژوهش‌های نشان دهنده ارتباط این نتایج با سطح بالای دین‌داری اشاره کردیم

بنابراین، می‌توان گفت دین‌داری با خودمهارگری در مسیر زندگی انسانی مرتبط است و این رابطه باید سهم بسزایی در تبیین ارتباطات دین‌داری با نتایج مهم زندگی داشته باشد

پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی رابطه بین جهت‌گیری مذهبی اسلامی و خودمهارگری بپردازد تا بتواند در تبیین چگونگی تأثیرگذاری دین بر بهداشت، بهزیستی روانی و رفتارهای اجتماعی، این هدف را دنبال کند که عامل خودمهارگری می‌تواند تبیین‌گر روابط ذکر شده باشد. با توجه به رویکرد اسلامی پژوهش، اهمیت توصیه‌های مکرر دین اسلام مبنی بر توسعه و تقویت نیروی خودمهارگری در روان آدمی هرچه بیشتر آشکار شده و در پی آن، برای ارتقای سطح سلامت افراد و جامعه، به تقویت عامل خودمهارگری، آن هم از طریق آموزه‌های دین اسلام پرداخته شود

در پژوهش‌های انجام شده، پژوهشی با موضوع بررسی رابطه دین‌داری اسلامی با عامل مستقل خودمهارگری دیده نمی‌شود و در پژوهش‌های ایرانی نیز پژوهش مستقلی در این زمینه یافت نمی‌شود

فرضیه اصلی پژوهش این است که جهت‌گیری مذهبی اسلامی با خودمهارگری رابطه مثبت معناداری دارد. فرضیه‌های دیگر پژوهش عبارت‌اند از: 1 عقاید ـ مناسک مذهبی به منزله یکی از عوامل جهت‌گیری مذهبی اسلامی با خودمهارگری ارتباط مثبت معناداری دارد؛ 2 اخلاق اسلامی به مثابه یکی دیگر از عوامل جهت‌گیری مذهبی، رابطه مثبتی با خودمهارگری دارد. پرسش‌های این پژوهش عبارت‌اند از اینکه آیا بین میانگین جهت‌گیری مذهبی زنان و مردان در خودمهارگری بالا و پایین تفاوت معنادار وجود دارد؟ آیا سطح اقتصادی و اجتماعی خانواده، رابطه مثبتی با سطح دین‌داری و خودمهارگری افراد دارد؟

روش پژوهش

 دانلود مقاله هویت ملی و جریان‌های انقلاب اسلامی (نقش هویت ملی ایرانیان در فراز و فرود جریان‌های فکری ـ سیاسی دهة ‌اول جمهوری اسلامی) با word دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله هویت ملی و جریان‌های انقلاب اسلامی (نقش هویت ملی ایرانیان در فراز و فرود جریان‌های فکری ـ سیاسی دهة ‌اول جمهوری اسلامی) با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله هویت ملی و جریان‌های انقلاب اسلامی (نقش هویت ملی ایرانیان در فراز و فرود جریان‌های فکری ـ سیاسی دهة ‌اول جمهوری اسلامی) با word

چکیده  
مقدمه  
1 مفهوم‌شناسی  
الف .جریان  
ب . هویت ملی  
2 جریان‌های 1360ـ1357  
الف. جریان اسلامی  
ب . جریان ملی  
ج . جریان چپ  
د . جریان بینابینی و التقاطی  
هـ . جریان منتقد غرب  
3 جریان‌های تأثیرگذار پس از سال 1360  
4تبیین افول و صعود جریان‌ها بر مبنای هویت ملی  
ضمیمه: بررسی انتقادی کتاب «جریان‌شناسی سیاسی در ایران»  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله هویت ملی و جریان‌های انقلاب اسلامی (نقش هویت ملی ایرانیان در فراز و فرود جریان‌های فکری ـ سیاسی دهة ‌اول جمهوری اسلامی) با word

آبراهامیان، یرواند، ایران بین دو انقلاب، ترجمه کاظم نیرومند، حسن شمس‌آوری و محسن مدیر‌شانه‌چی، چ سوم، تهران، مرکز، 1379

ابوالحسنی (منذر)، علی، کارنامه‌شیخ فضل‌الله نوری، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، تهران، عبرت، 1380

الویری، محسن، زندگی فرهنگی و اندیشه سیاسی شیعیان از سقوط بغداد تا ظهور صفویه، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، 1384

بیانی، شیرین، دین و دولت در ایران عهد مغول، ‌تهران، مرکز نشر دانشگاهی، ج 2، چ2، 1381

جبهه ملی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ج1، 1379

جعفریان، رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی ـ سیاسی ایران سال‌های 1357ـ1320، قم، مؤلف، چ6، 1385

ـــــ ، میزگرد «سیر تحول تاریخی هویت ملی در ایران از اسلام تا امروز»، مطالعات ملی، ش 5، پائیز 1379

جوادزاده، علیرضا، «بررسی نوشته‌های غربی درباره موضع و نقش حوزه علمیه قم در انقلاب اسلامی، با تکیه بر معیارهای تاریخی»، آموزه 9: غرب و انقلاب اسلامی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1387

خسروپناه، عبدالحسین، جریان‌شناسی فکری ایران معاصر، چ دوم،قم،مؤسسه فرهنگی حکمت نوین اسلامی، 1389

دارابی، علی، جریان‌شناسی سیاسی در ایران، چ دوم، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1388

رجایی، فرهنگ، مشکله هویت ایرانیان امروز: ایفای نقش در عصر یک تمدن و چند فرهنگ، چ دوم، تهران،نی، 1383

رهدار، احمد، «گفتارهای پریشان»، 15 خرداد، دوره سوم، ش 12، تابستان 1386

صالح، محسن، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 8 ج، 1385

امام خمینی(ره)، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج 20، 1379

طبری، احسان، کژ راهه: خاطراتی از تاریخ حزب توده، چ دوم، تهران، امیرکبیر، 1366

عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران، کتابخانه ابن سینا، 1337

فورن، جان، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران، از سال 1500میلادی مطابق با 879 شمسی تا انقلاب، ترجمه احمد تدین، تهران، خدمات فرهنگی رسا، چ 4، 1377

کدی، نیکی، ریشه‌های انقلاب ایران، ترجمه عبدالرحیم گواهی، چ سوم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1381

کریم، مجتهدی، آشنایی ایرانیان با فلسفه‌های جدید غرب، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1379

مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج14، تهران و قم، صدرا

معین، محمد، فرهنگ فارسی (متوسط)، چ چهارم، تهران، امیرکبیر، 1360

میرسلیم، مصطفی (زیرنظر)، جریان‌شناسی فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران (1380ـ1357)، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران، 1384

نجفی، موسی، تکوین و تکون هویت ملی ایرانیان، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، 1385

چکیده

جریان‌های فکری، سیاسی دهه اول انقلاب، به دو مقطع قابل تقسیم است: جریان‌های فعّال در سه سال اول پیروزی انقلاب، که به نوعی ادامه همان جریان‌های مبارز قبل از انقلاب می‌باشند، عبارتند از: «اسلامی»، «ملی»، «چپ»، «التقاطی» و «منتقد مدرنیته»؛ و از سال 1360 به بعد، به جز جریان «اسلامی»، سایر جریان‌ها به تدریج به انحلال یا انزوا رفتند. قدرت‌تأثیرگذاری خود را در صحنه سیاسی از دست داده، یا تأثیرشان کم شد. در این دوره، عرصه سیاسی عمدتاً در اختیار جریان اسلامی قرار گرفت. علت این فراز و فرود، و بقاء یا انزوا نسبتی بود که هر یک از جریان‌ها با عناصر هویت ملی ایرانی برقرار کرده بودند. «ایرانیت» (با مؤلفه‌هایی چون زبان فارسی، آداب و رسوم ایرانی و ; به ویژه استقلال سیاسی) در کنار «تشیع»، دو عنصر اساسی و درهم‌تنیده هویت ایرانی پس از دوره صفویه بوده‌اند. هر یک از جریان‌ها به میزان ارتباط و حساسیت نسبت به این عناصر هویتی، باقی یا حذف و منزوی شدند.

کلید واژه‌ها: جریان، هویت ملی، ایرانیت، استقلال، تشیع، مدرنیته.

مقدمه

سال‌های اول انقلاب اسلامی ایران، دوره‌ای بسیار مهم در تاریخ معاصر ایران ارزیابی می‌شود. در این دوره، جریان‌های مختلف و بلکه متضاد فکری ـ سیاسی، فعالیت‌های گسترده‌ای داشتند. جریان‌های مذکور را از ابعاد مختلف می‌توان مورد بررسی قرار داد. یکی از مسائل مطرح درباره این جریان‌ها، علت فراز و فرود آنها است. اینکه چرا جریان‌های« ملی»، «چپ» و «التقاطی»، که در اوایل پیروزی انقلاب فعالیت‌های قابل توجهی داشتند، پس از مدت کوتاهی، از صحنه سیاسی، حذف شده یا به انزوا رفتند. در متقابل، چگونه جریان اسلامی توانست عمده عرصه‌های سیاسی را به دست گیرد؟

نوشتار حاضر در پی آن است که با بررسی عناصر هویتی ایرانیان، به این مسأله پاسخ دهد. مدعای مقاله این است که افول و صعود جریان‌های سیاسی، در این مقطع تاریخی ـ و نه لزوما همه دوره‌های تاریخی ـ در نسبتی است که با عناصر هویت ملی برقرار کرده‌اند

آنچه در این بخش مورد عنایت قرار گرفته، نوآوری در ارائه دسته‌بندی از جریان‌ها و زیرمجموعه‌های فکری، سیاسی آنها در دوره مذکور می‌باشد. در نهایت، به تبیین هویت تاریخی ایرانیان از عصر صفویه به بعد پرداخته شده، سؤال تحقیق، پاسخ داده می‌شود

1 مفهوم‌شناسی

الف .جریان

«جریان» در لغت به دو معنای ‌«‌روان شدن»‌ و «وقوع یافتن امری»‌ آمده است.1 اما در اصطلاح، در معانی مختلفی به کار رفته است. یکی از موارد، مفهومی نزدیک به« حزب»، «تشکّل» و «گروه» است. اما باید توجه داشت، معنایی که از «جریان» برداشت می‌شود، با این سه واژه متفاوت است؛ خلاصه اینکه، مفهوم «جریان» از دو جهت با مفهوم«حزب» متفاوت است: 1 مفهوم جریان در مقایسه با مفهوم حزب، نوعاً، شمولیت بیشتری نسبت به افراد دارد2؛ 2 مفهوم حزب، از مجموعه‌ای منظم و منسجم و نیز قانونی حکایت می‌کند. در حالی که، در مفهوم جریان، نظم و انسجام و نیز قانونیت أخذ نشده است. مفهوم «تشکل» نیز شباهت به مفهوم حزب دارد، جز آن که میزان نظم و قانونیت آن کمتر از حزب است. اما مفهوم «گروه»، از جهتی شباهت به حزب دارد و از جهتی به جریان، از زاویه کم‌شمول بودن شبیه به حزب و از جهت نظم و انسجام و سازمانمند نبودن شبیه جریان است

با توجه به آنچه بیان شد، می‌توان «جریان سیاسی» را چنین تعریف کرد: «مجموعه افراد، گروه‌ها، تشکل‌ها و احزابی که به خاطر وجود برخی مشترکات سیاسی، در یک عنوان عام قرار گرفته، به دنبال دستیابی به اهداف مشترک می‌باشند.» طبعاً طبق معنای فوق، لازم نیست وجه یا وجوه مشترکِ میان افراد و گروه‌های تشکیل‌دهنده یک «جریان سیاسی»، ویژگی‌های اعتقادی و اندیشه‌ای باشد.3 اما در توضیح »جریان فکری ـ سیاسی»‌، باید در بخش مشترکات، اصول و مبانی فکری مشترک لحاظ شده و معیار تفاوت جریان‌ها، ویژگی‌های اعتقادی و فکری باشد

بیان دو نکته لازم است: 1 نمی‌توان جریان‌ها را از یکدیگر به صورت کامل و دقیق تفکیک کرد و معمولاً طیفی از افراد در حد واسط جریان‌ها وجود دارند که اشتراک‌ها و افتراق‌هایی با هر یک از جریان‌ها دارند؛ 2 «جریان‌ها» ‌به لحاظ کمّی دارای سطوح مختلفی هستند. از این رو، می‌توان در داخل هر جریان، خرده‌جریان‌هایی را شناسایی نمود و به آنها نیز جریان اطلاق کرد. در نتیجه، به خرده‌جریان‌ها، هم می‌توان جریان اطلاق کرد و هم ـ بسته به میزان وجود نظم و سازمان در آن ـ عناوین دیگری چون حزب، تشکل و یا گروه

ب . هویت ملی

1 «هویت» در اصطلاح، آن چیزی است که در پاسخ از چیستی و کیستی شیء و فرد یا اشیاء و افراد ذکر می‌شود. در نتیجه، هم‌چنان که اختصاص به اشیاء یا انسان‌ها ندارد، استعمال آن منحصر در جمع و گروه نبوده، درباره یک شیء و فرد نیز به کار گرفته می‌شود. هویت، آن دسته از ویژگی‌های اصلی را که متمایز کننده شیء یا فرد از غیر خود است، مشخص می‌سازد، این مسئله بیانگر اهمیت وجود «غیر» هنگام تبیین هویت می‌باشد. گرچه هر وجودی، فارغ از مقایسه آن با غیر، دارای مشخصات و ویژگی‌هایی است. اما هنگام بیان مشخصات، هرچند به صورت ناآگاهانه، با غیرسنجیده می‌شود. به عنوان نمونه، مشخصات بیان شده برای شخص «الف» هنگام مقایسه آن با شخص «ب»، با مشخصاتی که برای همان شخص«الف» هنگام مقایسه با شخص «ج» بیان می‌کنیم، متفاوت است. این أمر در واقع به دلیل آن است که همه مشخصات و ویژگی‌ها در هر مورد بیان نمی‌شود. اساساً ممکن است برخی از مشخصات مجهول باشد و در موارد خاص به دلیل حضور و بروز آن ویژگی، آگاهی حاصل گردد

2 «ملت»‌ واژه‌ای است عربی به معنی راه و روش. این واژه تا یک ـ دو سده قبل، بیشتر به معنای دین و راه و روشی، که یک رهبر الهی از طرف خداوند بر مردم عرضه می‌نمود، به کار می‌رفت. البته به تناسب در پیروان دین نیز استعمال می‌شد. اما در سده اخیر، مفهوم مغایری با مفهوم اصلی خود پیدا کرده است.5طبق مفهوم جدید، ملت یک واحدِ بزرگ انسانی است که قلمرو جغرافیایی مشترک داشته و افراد آن نسبت به سرزمین مذکور و نسبت به یکدیگر احساس تعلق و دلبستگی دارند. این افراد، دارای حکومتی واحد بوده، اکثر آنها در اموری چون سابقه‌ تاریخی، زبان، نژاد، دین، آداب و رسوم یا در برخی از این موارد، دارای اشتراکاتی هستند

 دانلود مقاله سلوک سیاسی آیت الله بروجردی ره؛ پیش درآمد نهضت امام خمینی ره با word دارای 33 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله سلوک سیاسی آیت الله بروجردی ره؛ پیش درآمد نهضت امام خمینی ره با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله سلوک سیاسی آیت الله بروجردی ره؛ پیش درآمد نهضت امام خمینی ره با word

چکیده  
مقدمه  
تبیین مفاهیم کلیدی بحث  
اندیشه سیاسی آیت الله بروجردی در ناروایی زمام دارای حکّام جائر یا طاغوتی  
دیدگاه آیت الله بروجردی درباره رابطه دین با سیاست و موضوع ولایت فقیه  
دیدگاه آیت الله بروجردی در اختیارات فراحسبه ای ولی فقیه  
نظر شیعه بر حاکمیت اختصاصی ائمّه اطهار علیها السلام و منصوبان ایشان  
تعامل و مناسبات میان آیت الله بروجردی و پهلوی دوم و علل آن  
تعامل منتقدانه و رو به خصومت آیت الله بروجردی علیه اقدامات مخالف دین و مصالح مملکت رژیم شاه  
1 سابقه مبارزاتی آیت الله بروجردی پیش از کودتای 28مرداد؛ مطلوب نظر امام خمینی ره  
2 رفتارهای سیاسی تند و معترضانه آیت الله بروجردی پس از کودتای 28مرداد علیه اقدامات ضدارزشی رژیم شاه  
اول. صراحت لهجه در نهی از منکر نسبت به اعمال ناشایست شاه  
دوم. اعتراض به شاه در قبال دست بوسی پاپ در ایتالیا  
سوم. برخوردهای تند با برنامه های مبتذل و بی حجابی  
چهارم. مخالفت صریح با لایحه مشارکت انتخاباتی زنان  
پنجم. هشدار تهدیدآمیز به رژیم شاه در صورت ایجاد مزاحمت برای آیت الله کاشانی  
ششم. بیانیه عربی علیه اشغالگران فلسطین و ابراز مخالفت با رسمیت شناختن آن رژیم توسط دولت ایران  
هفتم. اعتراض به تصمیم رژیم شاه در تغییر خط فارسی به لاتین  
هشتم. اعتراض به اجازه فعالیت بهائیت توسط رژیم شاه  
نهم. اوج انتقاد و تهدید نسبت به طرح اصلاحات ارضی  
دهم. سایر اقدامات فرهنگی ـ سیاسی تأمین کننده عقبه نظری جمهوری اسلامی  
اول. تلاش مجدّانه آیت الله بروجردی در بالندگی علمی حوزه علمیه در واکنش به اقدام پهلوی در حذف حوزه ها  
دوم. آیت الله بروجردی طلایه دار اندیشه وحدت اسلامی و درهم شکننده مقاصد شوم استعمار  
سوم. نواندیشی آیت الله بروجردی در اعزام سفیران دینی به جهان غرب  
نتیجه گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله سلوک سیاسی آیت الله بروجردی ره؛ پیش درآمد نهضت امام خمینی ره با word

ابراهیم پور، ابراهیم، 1387، اسوه مرجعیت، در: ویژه نامه آیت الله العظمی بروجردی، قم، دفتر عقل

احمدی طباطبایی، سیدمحمدرضا، 1390، آیت الله بروجردی در: اندیشه سیاسی متفکران مسلمان، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

اردبیلی، احمد، 1414ق، مجمع الفایده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، قم، مؤسسه نشر اسلامی

آذرشب، محمدعلی، 1384، پیشینه تقریب، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

بدلا، سیدحسن، 1378، هفتاد سال خاطره از آیت الله سیدحسن بدلا، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برجی، یعقوب علی، 1380، سیر تاریخی نظریه ولایت فقیه، اندیشه صادق، ش 3 و 4، ص94-96

بروجردی، حسین ، 1388، مجموعه استفائات، قم، مؤسسه حضرت آیت الله العظمی بروجردی

پهلوی، محمدرضا، 1345، انقلاب سفید، تهران، چاپخانه بانک ملی ایران

جمعی از نویسندگان، 1379، چشم و چراغ مرجعیت، قم، دفتر تبلیغات اسلامی

جمعی از نویسندگان مجله حوزه، 1382، آیینه داران حقیقت، قم، دفتر تبلیغات اسلامی

حسینیان، سیدحامد، 1382، آیت الله بروجردی و سیاست، دانش پژوهان، ش4، ص24-29

حلی (محقق)، حسن بن محمد، بی تا، شرایع الاسلام، بی جا، دار الهدی

حوزه، 1370(الف)، مصاحبه با آیت الله فاضل لنکرانی، حوزه، ش43-44، ص137-161

ـــــ ، 1370(ب)، مصاحبه با حجت الاسلام والمسلمین بدلا، حوزه، ش43-44، ص85-106

ـــــ ، 1371، مصاحبه با آیت الله میرزا غلامحسین جعفری همدانی، حوزه، ش52، ص25-46

دوانی، علی، 1372، زندگانی زعیم بزرگ;، تهران، مطهر

ـــــ ، 1379، مفاخر اسلام، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

ـــــ ، 1382، خاطرات و مبارزات حجت الاسلام فلسفی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

ذبیح زاده، علی نقی، 1392، مطالعه تطبیقی میان سلوک سیاسی آیت الله بروجردی و امام خمینی در تعامل با پهلوی دوم، پایان نامه مقطع دکتری، علوم سیاسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره

رابینسون، ریچارد، 1337، جمهوری اول ترکیه، ترجمه ایرج امینی، تهران، بی جا

روزنامه شرق، فروردین 1385، ویژه نامه فقیه ماندگار

طبری، ابی جعفر محمد، 1385ق، تاریخ الامم و الملوک، قاهره، مطبعه الاستقامه

طرح ولایت، 1391، ناگفته های خورشید، طرح ولایت، ش3، ص52-55

طوسی، محمد، بی تا، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، قم، قدس محمدی

علوی طباطبایی، محمدحسین، 1341، خاطرات زندگانی آیت الله بروجردی، تهران، اطلاعات

علی آبادی، محمد، 1378، الگوی زعامت، سرگذشت های ویژه حضرت آیت الله العظمی بروجردی از زبان علما و مراجع، قم، انتشارات اسلامی

عمید زنجانی، عباسعلی، 1368، انفلاب اسلامی و ریشه های آن، تهران، کتاب سیاسی

کرباسچی، غلامرضا، 1380، تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

کرکی، علی، 1408ق، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسه آل البیت علیها السلام

ـــــ ، 1409ق، رسائل المحقق الکرکی، قم، مکتبه آیت الله مرعشی

گروه تدوین خاطرات و تاریخ شفاهی، 1382، انقلاب اسلامی به روایت خاطره (از دوران زعامت آیت الله بروجردی تا قیام 15 خرداد)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

گلپایگانی، مرتضی، 1380، واژگان علوم اجتماعی، تهران، بهینه

مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1379، روحانی مبارز آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد، تهران

مرکز بررسی تاریخی وزارت اطلاعات، 1378، قیام پانزده خرداد به روایت اسناد (زمینه ها)، تهران

مطهری، مرتضی، 1365، تکامل اجتماعی انسان، قم، صدرا

معرفت، محمدهادی، 1377، ولایت فقیه، قم، تمهید

مفید، محمدبن نعمان، 1413ق، مقنعه، قم، جامعه مدرسین

ـــــ ، 1414ق، اوائل المقالات (سلسله مؤلفات الشیخ المفید)، بیروت، دار المفید

مکتب اسلام، 1340، ش46

ممدوحی، حسن، 1380، حکمت حکومت فقیه، چ دوم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی

منتظری، حسینعلی، 1361، مبانی فقهی حکومت اسلامی (دراسات فی ولایه الفقهیه و فقه الدوله الاسلامیه)، ترجمه محمود صلواتی، قم، تفکر

ـــــ ، 1409ق، دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه، قم، منشورات المرکز العالمی

المدرسات الاسلامیه

ـــــ ، 1369، البدر الزاهر فی صلاه الجمعه و المسافر، قم، دفتر تبلیغات اسلامی و مطبعه الحکمه

ـــــ ، 1379، متن کامل خاطرات آیت الله حسینعلی منتظری، بی جا، اتحاد ناشران ایرانی در اروپا

منصوری، جواد، 1378، قیام 15 خرداد به روایت اسناد، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

منظور الاجداد، حسین، 1379، مرجعیت در عرصه های اجتماع و سیاست، تهران، شیراز

مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام، 1386، سیر مبارزات امام خمینی درآیینه اسناد به روایت ساواک، تهران

موسوی خمینی، سیدروح الله، بی تا، ولایت فقیه، بی جا، بی نا

ـــــ ، 1372، صحیفه نور، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره

واعظ زاده خراسانی، محمد و جلال میرآقایی، 1379، زندگی و مکتب فقهی، اصولی و حدیثی و رجالی آیت الله العظمی بروجردی، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

واعظ زاده خراسانی، 1360، سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مطهری، یادنامه استاد مطهری، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی

الوردی، علی، بی تا، وعاظ السلاطین، بی جا، بی نا

یزدی، محمد، 1380، خاطرات آیت الله محمد یزدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

چکیده

آیت الله بروجردی، یکی از فقها و مراجع نامدار معاصر شیعه، دارای مبانی نظری و رفتار سیاسی در تعامل با پهلوی دوم بود. معاصرت ایشان و امام خمینی ره با آن رژیم و مسئولیت مرجعیت پیاپی آن دو در آن ایام، مقتضی مطالعه تطبیقی میان سلوک سیاسی آن دو در تعامل با پهلوی دوم است تا همسویی یا ناهمگونی سلوک آنان بررسی گردد و معلوم شود که آیا آیت الله بروجردی در صورت ادامه حیات و اصرار رژیم شاه در اجرای اصلاحات آمریکایی، واکنشی همانند امام خمینی از خود نشان می داد؟ این نوشتار با رویکرد تحلیلی و مطالعه اسنادی، به بررسی اندیشه و رفتار سیاسی آیت الله بروجردی در قبال اقدامات رژیم سابق و مقایسه آن با امام خمینی در همین زمینه پرداخته و نتیجه به دست آمده از همسویی و پیش درآمدی سلوک سیاسی آیت الله بروجردی نسبت به نهضت منجر به انقلاب اسلامی امام خمینی ره حکایت دارد

کلیدواژه ها: سلوک، مرجعیت، ولایت فقیه، آیت الله بروجردی، تعامل، طاغوت، امام خمینی ره

مقدمه

سلوک سیاسی آیت الله بروجردی و نقش آن در شکل گیری نهضت و انقلاب اسلامی امام خمینی ره یکی از پرسش های مجامع علمی است. این پژوهش با بررسی اندیشه سیاسی آیت الله بروجردی و سایر اقدامات فرهنگی ـ سیاسی ایشان، به ویژه در دهه سی در تعامل با رژیم شاه، نقش وی در پیدایش نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی را بررسی کرده است

تاکنون درباره اندیشه سیاسی آیت الله بروجردی و چگونگی تعامل ایشان با رژیم شاه، کتاب ها و مقالات متعددی نوشته شده، اما تبیین نقش ایشان در پیدایش نهضتِ منجر به انقلاب امام خمینی ره تلاش علمی نسبتاً نوی است

این نوشتار به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا سلوک سیاسی آیت الله بروجردی در دو بخش نظری و رفتاری در دهه سی در تعامل با رژیم شاه، توانست زمینه ساز پیدایش نهضت امام خمینی باشد؟ و آیا آیت الله بروجردی در صورت ادامه حیات، در واکنش به اقدامات ضد ارزشی بعدی رژیم، همانند امام خمینی دست به موضع گیری های تند علیه شاه می زد؟

در پاسخ به این پرسش ها، تلاش خواهد شد با استفاده از روش تحلیلی و اسنادی، پس از بررسی نقطه نظرات آیت الله بروجردی در ضرورت طاغوت ستیزی و ضرورت تشکیل حکومت اسلامی به رهبری ولی فقیه در عصر غیبت، به چگونگی تعامل این مرجع با رژیم شاه، سیره مداراتی اولیه مطابق مصالح عالی، در حفظ دارالاسلام شیعی در دوران کنش های انقیادی شاه تا برخوردهای تند و خصمانه ایشان علیه اقدامات ضد ارزشی رژیم پس از کودتا و عمدتاً در نیمه دوم دهه سی و سایر اقدامات فرهنگی ـ سیاسی زمینه ساز نهضت امام خمینی بررسی شود

 تبیین مفاهیم کلیدی بحث

سلوک: گرچه سلوک از ریشه سلک افاده پیمایش می کند، ولی در اینجا، با توجه به پیوست واژه سیاسی به آن و در ارتباط با آیت الله بروجردی، همان اندیشه ها و رفتارهای سیاسی ایشان در تعامل با پهلوی دوم منظور است

تعامل: غالباً مشارکت دادن دو نفر یا دو گروه را تعامل گویند که معادل interaction است، و در فارسی، برهم کنش معنا گردیده است (گلپایگانی،1380، ص110). از عصر جدید، دولت ها به نوعی، بر امور زندگی تمامی طبقات وارد شده مردم را نیازمند و مرتبط به خود می نمایند. از سوی دیگر، هر یک از طبقات اجتماعی در جوامعی همانند کشورمان، که دارای ساختار دینی است، از بدو تولد و مراحل بعدی زندگانی و در مشاغل خود، با رهبران دینی و مرجعیت مرتبط می گردند، و رهبران دینی نیز دارای قدرت اجتماعی و از جایگاه تصمیم سازی برخوردارند. ازاین رو، در گذشته نیز زمام داران در ایران، مشروعیت اجتماعی خود را با جلب نظر مساعد مرجعیت دست و پا می کردند. این دو واقعیت رهبران دینی و سیاسی را به همکاری به منظور برقراری امنیت ملزم می نمود. تعامل در این پژوهش، در ایام روابط به دور از تنش فیمابین این دو نهاد، به تعامل مثبت و سازنده و در صورت عکس، به روابط خصمانه منجر گردیده است (ذبیح زاده، 1392، ص11)

اندیشه سیاسی آیت الله بروجردی در ناروایی زمام دارای حکّام جائر یا طاغوتی

در اصطلاح فقهای شیعه، حاکم جائر کسی است که بدون اذن امام معصوم علیهم السلام یا نایب او بر مردم حکم رانی کند. در این صورت، علاوه بر آنکه ولایت او غصبی است، در حق صاحب اصلی این مقام نیز ظلم کرده، و اگر در این منصب، نتواند به خوبی از عهده کار برآید حقوق مردم را نیز تضییع نموده و ظلم بر آنان به شمار می آید، هرچند وی مسلمان باشد. مرحوم محقق حلّی می نویسد: هر حاکمی که شرایط و صفات لازم برای حکومت را نداشته باشد حاکم جائر بوده و حکومتش نامشروع است و به تبع آن، همکاری و کمک به او نیز حرام است (حلی، بی تا، ص266)

فقهای شیعه اتفاق نظر دارند که حاکمان جائر ولایت ندارند و حکومتشان نامشروع است. شیخ مفید درباره نحوه رفتار با حکومت های جور، پنج مسئله را به تفکیک بیان کرده است (مفید، 1414ق، ج4، ص376)

مفاد آیات قرآن، از جمله آیه 60 سوره نساء می فرماید: آیا نمی نگری به حال آنان که به گمان خود، به قرآن تو و کسی که پیش از تو فرستاده شده ایمان آورده اند، چگونه باز می خواهند داوری به طاغوت برند، در صورتی که مأمورند به طاغوت کافر شوند؟! امام حسین علیهم السلام نیز می فرمایند: هر کسی سلطان ستمگری را ببیند که حرام خدا را حلال; آنگاه علیه او با کردار و گفتار خویش و جهاد با سلاح و زبان قیام نکند، سزاوار است که خداوند او را با همان ستمگر محشور سازد (طبری، 1358، ص304). طبق مضمون سایر روایات از این دست نیز ناروایی حاکمیت ظالمان و یا افراد غیر منصوب از ناحیه شارع مقدس، اعم از متصل و منفصل، چنان بداهت دارد که آیت الله بروجردی در استدلال خود، برای اثبات ولایت فقیه، آن را مفروض دانسته، می گوید: حال، آیا کسی می تواند احتمال دهد که ائمه علیها السلام شیعیانشان را از رجوع به طاغوت ها و قضاوت جور برحذر داشته باشند، اما در مقابل، کسی را در فصل خصومات ; و دفاع از حوزه اسلام و همانند آن ; مشخص نفرموده باشند؟! (منتظری، 1369، ص52). مبارزه با طاغوت نزد شیعه، چنان شهرت دارد که الوردی، دانشمند معاصر اهل سنت، نیز طاغوت ستیزی را از مشخصات شیعه برشمرده است (الوردی، بی تا، ص293؛ عمید زنجانی، 1368، ج2، ص122)

دیدگاه آیت الله بروجردی درباره رابطه دین با سیاست و موضوع ولایت فقیه

آیت الله بروجردی در درس خارج نماز جمعه، به اجمال، به ادلّه نقلی و عقلی ولایت فقیه پرداخت، ولی پیش از ورود به اصل بحث، به صورت مجمل و مقدمه، درباره ضرورت آمیختگی دین اسلام با سیاست بحث نمود. ایشان درباره همراه بودن احکام سیاسی و اجتماعی اسلام با احکام عبادی و فردی، فرمود: برای کسی که قوانین اسلام و ضوابط آن را بررسی کند، تردیدی باقی نمی ماند که اسلام دین سیاسی ـ اجتماعی است و احکام آن به اعمال عبادی محض، که هدفش تکامل فرد و تأمین سعادت اخروی است، منحصر نمی گردد، بلکه بیشتر احکام آن مربوط به امور سیاسی و تنظیم اجتماع و تأمین سعادت دنیای مردم است

به تعبیر دیگر، اسلام دین دنیا و آخرت و جامع هر دو نشئه است، و این با نگرش به احکام معاملات و سیاسات و جزائیات، از قبیل حدود و قصاص و دیات و احکام قضایی و مالیات هایی نظیر خمس و زکات، که حفظ دولت اسلام بر آن متوقّف است، به روشنی آشکار می گردد و به همین سبب، علمای خاصّه و عامّه بر این معنا اتفاق دارند که در محیط اسلام، وجود سیاست مدار و رهبری که امور مسلمانان را اداره کند، لازم و ضروری و بلکه از ضروریات اسلام است، گرچه در ویژگی ها و شرایط و اینکه تعیین او از سوی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله یا انتخاب عمومی است، اختلاف نظر دارند

ایشان در ادامه آورده است، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله شخصاً به تدبیر امور مسلمانان می پرداختند و امور آنان را سیاست گذاری می کردند و مسلمانان برای حل و فصل خصومت های خویش، به ایشان مراجعه می کردند و آن حضرت برای ولایات، حاکم و کارگزار منصوب می فرمودند و مالیات هایی نظیر خمس و زکات از آنها مطالبه می نمودند (منتظری، 1409ق، الجزء الاول، ص457؛ همو، 1369، ص53)

با نگاهی گذرا به سیر تاریخی نظریه ولایت فقیه چنین به دست می آید که در آثار مشاهیر علمای امامیه، این نظریه از اوایل عصر غیبت وجود داشت، اما با وجود حاکمان جائر، فرصتی برای عهده داری آن برای فقهای شیعه موجود نبود. آنها بالاجبار در حالت تقیه، برای پاسداشت از مذهب و مصالح شیعه، به شکل های گوناگونی با زمام داران خود تعامل می کردند. شخصیت هایی همچون شیخ مفید (مفید، 1414ق، ج2، ص120-121 و 276؛ همو، 1413ق، باب امر به معروف، ص810-811؛ معرفت، 1377، ص22)، شیخ طوسی (طوسی، بی تا، ص301؛ معرفت، 1377، ص45؛ ممدوحی، 1380، ص45، 134 و 145)، محقق کرکی (کرکی، 1408ق، ج11، ص266؛ همو، 1409ق، ج1، ص3-142؛ ذبیح زاده، 1392، ص19)، محقق اردبیلی (اردبیلی، 1414ق، ج2، ص18) و سایر اعلام امامیه تلویحاً یا تصریحاً به نظریه ولایت فقیه پرداختند و آن را اثبات نمودند (ذبیح زاده، 1392)

 دانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با word دارای 23 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با word

چکیده 
مقدمه 
روش تحقیق 
1 مقیاس اضطراب اجتماعی 
2 آزمون سبک دلبستگی به هر والد 
3 آزمون سبک دلبستگی به خدا 
4 پرسش‌نامه سبک اسنادی 
یافته‌ها 
بحث و نتیجه‌گیری 
منابع 

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با word

باچر، جیمز، مینکا، سوزان و هولی، جیل، آسیب شناسی روانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران، ارسباران،

پاکدامن، شهلا، سیدموسوی، پریسا سادات و قنبری، سعید، «کیفیت دلبستگی و مشکلات رفتاری هیجانی در نوجوانان: بررسی نقش پدران»، روانشناسی کاربردی، ش17، 1385، ص 85-100

تقی‌یاره، فاطمه، مظاهری، محمد علی و آزاد فلاح، پرویز، «بررسی ارتباط با سطح تحول من، دلبستگی به خدا و جهت‌گیری مذهبی در دانشجویان»، مجله روانشناسی، ش 33، 1384، ص21-3

حمیدی، فریده، «بررسی ساخت خانواده، سبک دلبستگی در دختران فراری و اثر بخشی خانواده درمانی و درمانگری حمایتی در تغییرآن ها»، نشریه علمی-پ‍ژوهشی خانواده پ‍ژوهشی، ش 1، 1384، ص 23-5

خداپناهی، کریم و خاکساربلداچی، محمدعلی، «رابطه جهت‌گیری مذهبی و سازگاری روانشناختی در دانشجویان»، مجله روانشناسی، سال نهم، ش3، 1384، ص 320-310

رازقی، نرگس، غباری بناب، باقر، مظاهری، محمد علی، «مهد کودک و سبک‌های دلبستگی کودکان: پژوهشی در خانواده‌های تهرانی»، تازه‌های علوم شناختی، ش 1، 1385، ص 38-46

رجبی، غلام رضا، چهاردولی، حجت الله، عطاری یوسفعلی، « بررسی رابطه عملکرد خانواده و جو روانی ـ اجتماعی کلاس با ناسازگاری دانش آموزان دبیرستان شهرستان ملایر»، مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی، ش 14، 1386، ص211 ـ 128

رحیمی، جعفر، حقیقی، جمال، مهرابی زاده هنرمند، مهناز، « بررسی تأثیر آموزش جرات ورزی بر مهارت‌های اجتماعی، اضطراب اجتماعی و ابراز وجود در دانش‌آموزان پسر سال اول مقطع متوسطه»، مجله علوم تربیتی و روانشناسی، ش، 1، 1385، ص124-

شهابی زاده، فاطمه، «بررسی رابطه ادراک سبک دلبستگی دوران کودکی، سبک دلبستگی بزرگسال با سبک دلبستگی به خدا»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی تهران،

شهابی زاده، فاطمه، شهیدی، شهریار، مظاهری، محمد علی، «ادراک دلبستگی دوران کودکی و رابطه آن با دلبستگی به خدا در بزرگسالی»، مجله روانشناسی، ش4، 1385، ص 422-

شهابی زاده، فاطمه، سپاه منصور، مژگان، خوشنویس، الهه، «ادراک دلبستگی کودکی، دلبستگی بزرگسال و دلبستگی به خدا»، فصلنامه روانشناسان ایرانی، ش15، 1387، ص 256-

شهابی زاده، فاطمه، «تدوین مدلی جهت تبیین پایگاه‌های هویت در ارتباط با نقش دلبستگی به والد و خدا، کارکرد خانواده و مقابله مذهبی»، پایان نامه دکتری، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی،

شکوهی امیرآبادی، لیلا، خلعتبری، جواد، رضابخش، حسین، «استرس ادراک شده در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج با سبک‌های اسنادی مختلف در سال 87»، فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، ش4، 1389، ص 107-129

طاهری، محمد، پورمحمد رضا تجریشی، معصومه، موللی، گیتا، رهگذر، مهدی، عرشی، بهار، «رابطه سبک دلبستگی مادران و بلوغ اجتماعی دانش آموزان پسر عقب مانده ذهنی دوره راهنمایی شهر شیراز ( سال تحصیلی 1387-88)»، مجله پژوهشی حکیم، ش2، 1389، ص 199-107

عبدی، رضا، بیرشک، بهروز، محمودعلیلو، مجید، اضغرنژادفرید، علی اصغر، «سوگیری تعبیر در اختلال هراس اجتماعی»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، 1385، شماره4، ص 159-143

معتمدی شارک، فرزانه، افروز، غلامعلی، «بررسی رابطه سبک‌های اسنادی و سلامت روان در دانش آموزان تیز هوش و عادی»، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، شماره2، 1386، ص181-173

میلانی، مهدیه، شهیری، محمدرضا، قائدی، غلامحسین، بختیاری، مریم، طاولی، آزاده، «اثربخشی درمان شناختی و رفتاری گروهی مبتنی برالگوی هیمبرگ در کاهش نشانه‌های اضطراب اجتماعی»، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، شماره1، 1388، ص 49-42

Arkin, R. M., et al, “Social aدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordiety, self-serving bias self-presentation in causal attribution”. Journal o personality and social psycholog, v 38, 1980, p 23-

Brumariu, L. E., & kerns, k. A., “mother-child attachment and social aدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordiety symptoms in middle childhood”. Journal of applied development psychology, v29, 2009, p 393-

Bradshaw, M, “Attachment to God, image of God, and psychologyical distress in a nationwide sample of presbyteryians”. The international journal for the psychology of the psychology of religion, v20, 2010, p 130-

Bell-Dolan, & D, Wessler, A, “Attributional style of aدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordiety children: extension from cognitive theory and research on adult aدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordiety”. Journal of aدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordiety disorder, v8(1), 1994, p79-

Ellison, C, et al., “Blessed assurance: religion, aدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordiety, and tranquility among us adults”, social science research, v 38(3), 2009, p 656-

Erozkan, A, “the relationship between attachment style and social aدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordiety: an investigation with Turkish university student”, social behavior and personality, v37(6), 2009.p 835-

Gilboa-schechment, E, et al., “Anticipated reactions to social events: difference among individuals with generalized social phobia, obsessive compulsive disorder, and nonaدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordious controls“, cognitive therapy and research, v24, 2000, p 731-

Greenberger, E, & Mclaughlin, C, “attachment, coping, and explanatory style in late adolescence”.Journal of youth and adolescence, v27(2), 1998, p121-

Hernandaz, G, “Attachment to god, spiritual coping and Alcohol use”. the international Journal for the psychology of religion, v 20, 2010, p97-

Joules, Shaalon, “The mediating role of god attachment between religiosity and spirituality and psychology adjustment in young adults”, unpuplished doctoral dissertation, school of the ohio state university,

Kirkpatrick, L.A, shaver, P. R, “An attachment theoretical approach to love and religious belief”,personality and social psychology bulletin, v 18, 1992, p 266-

Miner, M., “The impact of child parent attachment, attachment to God and Religious orientation on psychological adjustment”. Journal of psychology and theology, v37(2), 2009, p 114-

Neal, J. & Edelmann, R., “The etiology of social phobia: toward a development profile” . Clinical Psychology Review, v 23, 2003, p761-

Loewenthal, K, et al., “comfort and Joy Religion, cognition and mood in mood in protestants and jews under stress”. cognition and emotion, v14, 2000, p 355-

Okozi, I. f. “Attachment to God: its impact on the psychologyical wellbeing of persons with Religious vocation”. unpublished Doctoral Dissertation, Seton Hall University,

Splika, B., et al., “a General attribution theory for the psychology of Religion”. Journal for the scientific study of Religion, v24(1), 1985, p 1-

Spence, S., et al., “Social skills, social outcome and cognitive features of childhood social phobia”.Journal of Abnormal psychology, v108 (2), 1999,p 211-

Taylor, S, & Wald, J. “Expectation and attributions in social aدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordiety disorder: Diagnostic distinction and relationship to general aدانلود تحقیق بررسی نقش دلبستگی دوران کودکی، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان با wordiety and depression”, Cognitive Behaiour Therapy, v23, 2003, p 166-

چکیده

هدف این پژوهش، بررسی نقش دلبستگی به والد، دلبستگی به خدا و سبک‌های اسنادی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان شهر بیرجند است. از میان جامعه آماری، 700 دانشجو به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی از بین دانشجویان دانشگاه پیام نور و دانشگاه آزاد شهر بیرجند انتخاب شده‌اند. پرسش‌نامه‌های دلبستگی به والد (هازن و شیور، 1986م)، دلبستگی به خدا، سبک‌های اسنادی (ASQ) و اضطراب اجتماعی (SD) تکمیل و از طریق تحلیل مسیر بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهد که سبک اسنادی شکست، و دلبستگی ناایمن به پدر به طور مستقیم اضطراب اجتماعی را پیش‌بینی می‌کنند. همچنین دلبستگی دوران کودکی از طریق دلبستگی به خدا و اسناد موفقیت بر افزایش یا کاهش اضطراب اجتماعی، مسیرهای معناداری نشان می‌دهد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، می‌توان گفت: دلبستگی ایمن دوران کودکی، سبک‌های اسنادی مثبت و دلبستگی ایمن به خدا در کاهش اضطراب اجتماعی مؤثر هستند.

کلیدواژه‌ها: دلبستگی به والد، دلبستگی به خدا، سبک‌های اسنادی و اضطراب اجتماعی.

مقدمه

اختلال اضطراب اجتماعی با ترس ناتوان‌کننده پایدار و نامعقول از یک یا چند موقعیت اجتماعی یا عملکردی مشخص می‌شود که فرد در موقعیت‌های اجتماعی می‌ترسد که با بررسی و ارزیابی بالقوه منفی دیگران روبه‌رو شود و ممکن است به صورت خجالت‌آور یا تحقیرآمیز رفتار کند. همچنین افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی به سبب ترس‌های خود، از این موقعیت‌ها دوری کرده یا با ناراحتی زیاد آن را تحمل می‌کنند.1 روند اضطراب اجتماعی معمولاً مزمن و پیوسته است و در مقایسه با اختلال‌های اضطرابی2 دیگر، با دوران کودکی بیشتر در ارتباط است. بنابراین، بررسی فاکتورهایی مانند دلبستگی در زمینه علیتی اضطراب اجتماعی، امری اجتناب ناپذیر است

نظریه دلبستگی به تعامل مادر و کودک اشاره می‌کند و نتیجه عمده این تعامل را به وجود آمدن نوع دلبستگی عاطفی بین آنان می‌داند. در واقع، رشد سالم فرد در هر دوره، معلول عواملی است که یکی از مهم‌ترین آنها، ایمنی دلبستگی است. به این ترتیب، دلبستگی ایمن، کودک را به داشتن یک شخصیت منعطف هدایت می‌نماید. وقتی انسان به دیگران اعتماد داشته و از پذیرفته شدن از طرف آنان مطمئن باشد، به کاوش در محیط اشتیاق بیشتری نشان می‌دهد، عواطف مثبت‌تری می‌یابد، از عزت نفس بالاتری بهره‌مند می‌شود، در حل مسئله، پافشاری می‌نماید، ابتکار و پشتکار پیدا می‌کند و به عبارت دیگر، از سازگاری اجتماعی و عاطفی بیشتری بهره‌مند می‌شود.4 همچنین ارتباطات والد ـ کودک به عنوان مدلی که ارتباطات اجتماعی را شکل می‌دهد، در نظر گرفته می‌شود و کودکانی که به طور ضعیف دلبسته می‌شوند، ممکن است در شروع و تداوم تعاملات اجتماعیِ موفقیت‌آمیز، مشکل داشته و دچار گوشه‌گیری اجتماعی و دوری از همسالان شوند. بنابراین، دلبستگی ضعیف فرصت‌هایی را که کودکان به تمرین مهارت‌های اجتماعی مؤثر می‌پردازند، محدود می‌کند، و طبیعی است که این فرآیند در افزایش بازداری از اجتماع و ناآرامی در موقعیت‌های اجتماعی نقش ایفا می‌کند.5 در این زمینه می‌توان به نتایج پژوهش‌هایی مانند اروزکان6 اشاره کرد که وی دریافت سطح اضطراب اجتماعی افرادی که دلبستگی ایمن داشته‌اند، کمتر از افرادی دانسته است که سبک دلبستگی ناایمن دارند. همچنین نتایج تحقیق بروماریو و کرنز7 نیز حاکی از آن است که دلبستگی ایمن و دلبستگی دوسوگرا به مادر، به ترتیب با کاهش و افزایش اضطراب اجتماعی رابطه معناداری دارد. آنها به این نتیجه رسیده‌اند که افراد دارای دلبستگی ایمن به مادر، شایستگی‌های اجتماعی بیشتری داشته و ارتباط آنها با همسالان، کیفیت بالاتری دارد

دیدگاه‌های مختلف روان‌شناسی و جامعه‌شناسی عصر جدید بر این اصل قرار دارند که یک عامل به تنهایی تعیین‌کننده رفتار افراد نیست، بلکه عوامل متعددی در ایجاد و شکل‌گیری رفتار نقش دارند و بیشتر رفتارهای انسان تابع چند عامل است.8 اضطراب اجتماعی نیز از این قاعده مستثنا نیست و به نظر می‌رسد مؤلفه‌های مذهبی، از جمله چگونگی ارتباط فرد با خدا نیز بر میزان اضطراب اجتماعی اثر داشته و نمی‌توان نقش آن را نادیده گرفت. تاریخ بشریت نشان داده است که دین‌ورزی9 در میان انسان‌ها قدمتی دیرینه دارد. آن چنان که از مطالعات باستان‌شناسی و انسان‌شناسی از اعصار دور بر می‌آید، مذهب جزء لاینفک زندگی بشر در تمامی اعصار بوده است، زیرا بشر از همان آغاز زندگی خود به حامی مقتدر و تکیه گاهی نیرومند احساس نیاز کرده است و به گفته کیریک پاتریک10 مقصود انسان از پرداختن به مذهب و دین، ارتباط با با خداست

پاتریک از حدود دهه نود میلادی، دلبستگی را چارچوبی توانمند برای درک و یک‌پارچه کردن بسیاری از جنبه‌های باور دینی اختیار کرده است.12 وی مدعی شده است که مؤمنان ارتباط متقابل شخصی با یک خدای محبوب، دانا و نیرومند برقرار می‌کنند و این ارتباطات را ارتباطات دلبستگی در نظر گرفته است.13همچنین وی فرض کرده است که دو فرضیه برای ورود افراد به دلبستگی به خدا مطرح می‌شود: نخست، اینکه خدا به عنوان چهره دلبستگی، در قالب رفتارهای جبرانی به عنوان یک جایگزین برای افرادی که چهره دلبستگی‌شان بهینه نبوده است، عمل می‌کند (فرضیه جبران) و دیگر اینکه دلبستگی به خدا ناشی از انطباق با مدل‌های درونی مربوط والد است (فرضیه انطباقی هم‌زمان). در این زمینه بعضی شواهد حمایت کننده برای تطابق بین سبک‌های دلبستگی و شاخص‌های دلبستگی به خدا وجود دارد،14 که می‌توان به نتایج پژوهش شهابی زاده15 اشاره کرد که وی دریافته است که رابطه معناداری بین ادراک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا به خدا با ادراک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا به مادر و پدر وجود دارد. مینر16 نیز دریافته است که همخوانی مثبتی بین دلبستگی به والدین و دلبستگی به خدا وجود دارد. با توجه به یافته‌ها و نظریه‌های فوق، خداوند چهره دلبستگی مطلق است و به عنوان کسی که از پیروانش محافظت و آنها را هدایت می‌کند، همانند والدین دیده می‌شود

بنابراین، خدا به عنوان چهره دلبستگی، پایگاه امنی برای رفتارهای کاوش و پناهگاه ایمن در زمان پریشانی یا تهدید برای مؤمنان در نظر گرفته می‌شود و زمانی که مؤمنان از خدا دور یا جدا می‌شوند، احساس اضطراب می‌کنند. مؤمنان خواستار نزدیکی به خدا هستند و این تماس برای آنان در میان ارتباط با خدا در شکل‌های دعا و مشارکت در فعالیت‌های مذهبی دلپذیر است. همچنین زمانی که مؤمن خبرهایی در مورد مرگ و از دست دادن عزیز خود دریافت می‌کند، تمایل دارد که به خدا به عنوان پناهگاه امن، نزدیک شود تا دوباره حس امنیت و آرامش را به دست آورد.18 همچنین فرد با اعتقاد به اینکه خدا اساس ایمنی است، احساس قدرت نموده، اعتماد به نفسش هنگام اضطراب و ترس افزایش می‌یابد. این احساس ایمنی به آرامش درونی در فرد منجر شده، وی را برای مقابله با مشکلات و چالش‌های زندگی آماده می‌کند. بنابراین، این احساس ایمنی، پادزهری در برابر ترس و اضطراب است

 دانلود مقاله نقش شخصیت ها در تاریخ با word دارای 35 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله نقش شخصیت ها در تاریخ با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله نقش شخصیت ها در تاریخ با word

چکیده    
مقدمه (جامعه شناسى تاریخى پویا و فلسفه تاریخ)    
چند تعریف از عنوان شخصیّت    
الف) تعریف شخصیت از نگاه روان شناسى    
ب) شخصیت و نقش آن از منظر جامعه شناسى    
ج) شخصیت از نگاه فیلسوفان تاریخ    
نگرش ها درباره نقش انسان در تعیین سرنوشت34    
جمع بندى و ارزیابى دیدگاه هاى فوق    
دیدگاه اسلام    
کدام شخصیت ها در تاریخ مؤثرند؟    
دیدگاه اسلام در مورد نقش شخصیت ها در روند کلى تحولات اجتماعى و تاریخى    
نتیجه    
کتابنامه    

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله نقش شخصیت ها در تاریخ با word

1 قرآن کریم

2 نهج البلاغه

3 آرون ریمون، مراحل اساسى سیر اندیشه در جامعه شناسى، ترجمه باقر پرهام، چاپ پنجم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1381

4 آکویناس، سن توماس، «حکومت الهى»، ترجمه سید عبدالله انوار، به نقل از: فلسفه نظرى، تألیف گروه فلسفه و منطق، چاپ سوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1362

5 اپیکور، «اصول نظریات اپیکور»، ترجمه رضا صدوقى، به نقل از: فلسفه اجتماعى، تهیه شده توسط مجموعه فلسفه و منطق وزارت فرهنگ و آموزش عالى، چاپ دوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1362

6 ارسطو، «اخلاق نیکو ماخوس»، ترجمه ع.احمدى، به نقل از: فلسفه اجتماعى، تهیه شده توسط مجموعه فلسفه و منطق وزارت فرهنگ و آموزش عالى، تهران، انتشارات علمى وفرهنگى، 1362

7 ارسطو، سیاست، ترجمه حمید عنایت، چاپ سوم: تهران، شرکت سهامى کتاب هاى جیبى، 1358

8 ادواردز پل، فلسفه تاریخ (مجموعه مقالات از دائره المعارف فلسفه)، ترجمه بهزاد سالکى، چاپ اول: تهران، پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى، 1375

9 اسپینوزا باروخ، مبانى زندگى اخلاقى، ترجمه ابوطالب صارمى، به نقل از: فلسفه نظرى، تهیه شده توسط مجموعه فلسفه ومنطق وزارت فرهنگ وآموزش عالى، چاپ سوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1362

10 افلاطون، جمهوریّت، ترجمه فؤاد روحانى، چاپ پنجم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى

11 البرو مارتین، مقدمات جامعه شناسى، ترجمه منوچهر صبورى، چاپ اول: تهران، نشرنى، 1380

12 اورلیوس مارکوس، اندیشه ها، ترجمه رضا صدوقى

13 باب الحوائجى، نصراللّه، فروید چه مى گوید؟، چاپ دوّم: [بى جا]، انتشارات دریا، 1347

14 برس اولیور استُلى و بولک آلن، فرهنگ اندیشه نو، ترجمه گروه مترجمان، ویرایش ع.پاشایى، چاپ دوم: تهران، انتشارات مازیار، 1378

15 بنى صدر ابوالحسن، کیش شخصیت، [بى جا، بى نا]، 1355

16 پله خانف کَئورک، نقش شخصیت در تاریخ، ترجمه شهرام کامکار،[تهران]، انتشارات مهر، 2537 (1357)

17 ترنر جاناتان اچ، مفاهیم و کاربردهاى جامعه شناسى، ترجمه محمد عزیز بختیارى و محمد فولادى، چاپ اول: قم، انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(قدس سره)، 1378

18 حسنى على اکبر، تاریخ تحلیلى و سیاسى اسلام، چاپ اول: تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1373

19 حمید حمید، علم تحولات جامعه (پژوهشى در فلسفه تاریخ و تاریخگرایى علمى)، چاپ سوم: تهران، امیر کبیر، 2536 (1356)

20 حکیمى، محمدرضا و محمد حکیمى و على حکیمى، الحیاه، چاپ سوم: تهران، سازمان چاپ و نشر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1360

21 دیویى جان، «اخلاق و سلوک انسانى»، ترجمه ا.ج.آریانپور، به نقل از: فلسفه اجتماعى، تهیه مجموعه فلسفه و منطق، چاپ دوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1362

22 دفتر همکارى حوزه و دانشگاه، مکتبهاى روانشناسى و نقد آن، چاپ اول: تهران، سازمان سمت، 1372

23 دورانت ویل، لذات فلسفه، ترجمه دکتر عباسى رزیاب خویى، چاپ هشتم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1373

24 راسل برتراند، تاریخ فلسفه غرب، ترجمه نجف دریابندرى، چاپ پنجم: تهران، نشر پرواز، 1365

25 ساندل مایکل، لیبرالیسم و منتقدان آن، ترجمه احمد تدین، چاپ اول: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1374

26 سروش، عبدالکریم، فلسفه تاریخ، چاپ اول:[بى جا]، انتشارات حکمت، 1357

27 شریعتمدارى، على، مقدمه روانشناسى، چاپ سوم: اصفهان، انتشارات شعل، 1366

28 شریعتى، على، روش شناخت اسلام، چاپ دوم:[بى جا]، انتشارات شیدیز، 2536 (1356)

29 شهرستانى ابوالفتح محمد بن عبدالکریم، موسوعه الملل و النحل، چاپ اول: بیروت، مؤسسه ناصر للثقافه، 1981م

30 مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، چاپ اول: تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1353

31 شیرازى، محمد (صدرالمتألهین)، «جبر و تفویض»، به نقل از: دو رساله فلسفى در میان اراده انسان، چاپ اول: تهران، نشر علوم اسلامى، 1363

32 طاهرى، حبیب الله، تاریخ از دیدگاه مارکس و اسلام، چاپ اول: قم، مؤسسه در راه حق، 1362

33 طباطبایى، سید محمد حسین، المیزان فى تفسیر القرآن، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیّه قم،[بى تا]

34 طوسى، خواجه نصیرالدین محمد، «رساله جبر و اختیار»، به نقل از: دو رساله فلسفى در بیان اراده انسان، چاپ اول: تهران، نشر علوم اسلامى، 1363

35 عبدالحمید، صائب، علم التاریخ و مناهج المؤرخین، چاپ اول: بیروت، الغدیر، 1421 ق/ 2001م

36 عمید زنجانى، عباسعلى ، مبانى اندیشه سیاسى اسلام، چاپ اول: تهران، مؤسسه فرهنگى، 1374

37 فکوهى، ناصر، تاریخ اندیشه ها و نظریه هاى انسان شناسى، چاپ اول: تهران، نشرنى، 1381

38 کار، اى .اچ، تاریخ چیست؟، چاپ چهارم: تهران، انتشارات خوارزمى، [بى تا]

39 کنفوسیوس، کنفوسیوس خردمند، ترجمه رضا صدوقى، به نقل از: فلسفه اجتماعى، تألیف گروه فلسفه و منطق وزارت فرهنگ و آموزش عالى، چاپ دوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1363

40 کوزر لوییس اى. و روزنبرگ برنارد، نظریه هاى بنیادى جامعه شناسى، ترجمه فرهنگ ارشاد، چاپ اول: تهران، نشر نى، 1378

41 کلینى محمد بن یعقوب، اصول کافى، ترجمه سید جواد مصطفوى، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه،[بى تا]

42 کیا على، مقدمه اى بر اخلاق، چاپ اول: تهران، انتشارات مرصاد، 1358

43 مان نرمان ل، اصول روانشناسى، ترجمه و اقتباس محمود ساعتچى، چاپ یازدهم: تهران، انتشارات امیر کبیر، 1369

44 مجلسى، محمد باقر، بحارالأنوار، چاپ اول: بیروت، داراحیاء التراث العربى، 1412 ق/ 1992م

45 مجتهدى، کریم، فلسفه تاریخ، چاپ اول: تهران، انشارات سروش، 1381

46 مرتضوى، جمشید، ضرورت و فلسفه تاریخ، چاپ دوم: تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1359

47 مصباح یزدى، محمد تقى، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، چاپ پنجم: تهران، شرکت چاپ و نشر بین الملل سازمان تبلیغات اسلامى، 1380

48 مصباح یزدى، محمد تقى، فلسفه اخلاق، چاپ اول، تهران، انتشارات اطلاعات، 1367

49 مطهرى، مرتضى، انسان و سرنوشت، به نقل از: مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، چاپ دهم، تهران، انتشارات صدرا، 1380

50 مطهرى، مرتضى، جامعه و تاریخ،[بى جا]، انتشارات صدرا، [بى تا]

51 مطهرى، مرتضى، فلسفه اخلاق، چاپ سوم: تهران، انتشارات صدرا، 1367

52 مطهرى، مرتضى، فلسفه تاریخ، چاپ اول: تهران، انتشارات صدرا، 1369

53 ملّاح، هاشم یحیى، خلیل احمد ابراهیم، جواهرى د.عماد احمد، غانم محمد حنّو، دراسات فى فلسفه التاریخ، عراق، موصل، جامعه الوصل، 1408 ق / 1988 م

54 میل، جان استوارت، رساله درباره آزادى، ترجمه جواد شیخ الاسلامى، چاپ سوم: تهران، انتشارات علمى وفرهنگى، 1363

55 نجاتى، محمد عثمان، قرآن و روانشناسى، ترجمه عباس عرب، چاپ یازدهم: مشهد، انتشارات آستان قدس رضوى، 1369

56 نوذرى حسینعلى، فلسفه تاریخ: روش شناسى و تاریخ نگارى، ترجمه و تدوین حسینعلى نوذرى، چاپ اول: تهران، انتشارات طرح نو، 1379

57 والش دبلیو. اچ، مقدمه اى بر فلسفه تاریخ، ترجمه ضیاءالدین علایى طباطبایى، چاپ اول: تهران، امیرکبیر، 1363

58 هوک، سیدنى، قهرمان در تاریخ، ترجمه خلیل ملکى، [بى جا]، انتشارات رواق، 1357

59 هیئت تحریریّه مؤسسه امام خمینى(قدس سره)، فلسفه سیاست، [بى جا، بى نا، بى تا]

60 یروفه یف، ن.آ، تاریخ چیست؟، ترجمه محمد تقى زاد، چاپ اول:[بى جا، بى نا]، 1360

61 سبحانى، جعفر،مارکسیسم و نیروى محرّک تاریخ، چاپ اول: قم،پیام آزادى، 1357

62 توسّلى، غلام عباس، نظریّه هاى جامعه شناسى، چاپ هشتم: تهران، سازمان سمت، 1380

63 کارلایل، توماس، قهرمانان (زندگانى محمد(صلى الله علیه وآله))، ترجمه ابوعبداللّه زنجانى، به تحقیق عباسقلى واعظ چرندابى، تبریز، کتابفروشى سروش، چاپ چهارم، 1318

64 انصاریان، حسین، عرفان اسلامى، چاپ اول: تهران، انتشارات المهدى، 1362

چکیده

بحث «نقش شخصیت ها در تاریخ» از مباحث مهم فلسفه نظرى تاریخ و جامعه شناسى تاریخى پویا (کلان) است. با توجه به تعریف هاى مختلف از عنوان شخصیت در علوم مختلف و حتى از نگاه فیلسوفان تاریخ، منظور از شخصیت در این پژوهش، مجموعه ویژگى هاى روحى و جسمى یک فرد است، اعم از این که این فرد از نخبگان و نوابغ باشد یا یک فرد عادى. این تعریف با تعریف جامعه شناسى جدید و نیز تعریف برخى فلاسفه تاریخ از شخصیت، منطبق است

منظور از تاریخ در مباحث فلسفه تاریخ و جامعه شناسى تاریخ پویا، فرآیند کلى حوادث و تحولات جوامع انسانى در طول زمان است که معمولا پدیده اى وراى رخ دادها و انسان هاست و نیز هویتى مستقل از رخ دادها و اشخاص و محیط بر آن ها دارد

درباره نقش شخصیت ها در تاریخ، نظریه ها و مکتب هاى گوناگونى وجود دارد. آیین اسلام نیز در این زمینه دیدگاه خاصى دارد. در این پژوهش، دیدگاه ها و نظریه هاى مختلف، طرح و نقد مى شود و دیدگاه اسلام تبیین مى گردد

واژگان کلیدى: نـقش، شخصیت، تاریخ، فلسفه نظرى تاریخ، سـرنوشت، جبر و اخـتیار.

مقدمه (جامعه شناسى تاریخى پویا و فلسفه تاریخ)

از کهن ترین دوران حیات فکرى و علمى بشر، ادیان و اندیشمندان تحت عناوین مختلف به انسان و ساختار شخصیت و کم و کیف عمل او و رابطه و تعاملش با جهان خارج، توجه داشته اند

گسترش مطالعات و نظریه پردازى ها درباره انسان از ابعاد و زوایاى مختلف و با استفاده از روش ها و منابع متنوع از سویى، و انشعاب و تفکیک علوم از سوى دیگر، موجب شده است تا بحث انسان و شخصیت او و جایگاهش در جهان هستى، در پهنه وسیعى از مکاتب دینى و فلسفى و رشته هاى علمى طرح و بررسى شود و طبعاً طیف وسیعى از اندیشمندان قدیم و جدید و ارباب مکاتب و ادیان با تخصص ها و گرایش ها و سلیقه ها و مبانى فکرى گوناگون در این عرصه به ابراز ایده ها و افکار خود بپردازند

واقعیت فوق هر پژوهش گرى را ملزم مى کند تا قبل از هر چیز، زاویه و منظر بحث خود را در ارتباط با انسان مشخص سازد. البته نمى توان این واقعیت را نیز منکر شد که مرزبندى جامع و مانع میان رشته هاى علوم انسانى کارى بس دشوار و یا اساساً غیر ممکن است، زیرا با توجه به وحدت موضوع اصلى در همه رشته هاى علوم انسانى، وجود برخى مباحث مشترک و میان رشته اى بین دو یا چند رشته از علوم انسانى امرى گریزناپذیر است

با توجه به مقدمه فوق، باید توجه داشت که موضوع این پژوهش، یعنى «نقش شخصیت ها در تاریخ»، به خودى خود بحثى میان رشته اى و در ارتباط با دانش هایى چون تاریخ، فلسفه، روان شناسى، اخلاق، فلسفه اخلاق، انسان شناسى، جامعه شناسى، بهویژه جامعه شناسى تاریخى و جامعه شناسى پویا3 و فلسفه تاریخ است. علاوه بر این، از آن جا که ادیان الهى نیز در موضوعات مختلف و از جمله در مورد انسان و جایگاه او در جهان هستى و نوع رابطه او با جهان خارج و محیط اطراف خود و در نهایت، نقش انسان ها در فرایند تحولات جامعه و تاریخ سخن بسیار گفته اند، موضوع این پژوهش در حوزه علوم دینى، بهویژه علم کلام نیز قرار مى گیرد. با این همه، زاویه مورد مطالعه در این پژوهش و نوع نگاه به موضوع مزبور بُعد فلسفه تاریخى و جامعه شناسى تاریخى پویا (کلان) است

نکته دیگرى که توجه به آن ضرورى است این است که به رغم وجود برخى اصرارها بر تفکیک جامعه شناسى تاریخى پویا و فلسفه نظرى تاریخ و سوق دادن جامعه شناسى به سوى یک علم تجربى4 و فاصله گرفتن جامعه شناسى از حوزه فلسفه، گفته هاى اندیشمندان درمورد موضوع و مسائل و روش جامعه شناسى تاریخى پویا و فلسفه نظرى تاریخ حاکى از وحدت این دورشته است، هم چنان که نظریه پردازان دو عرصه نیز کاملا یکسان اند5 و اندیشمندان هردو رشته درتکاپوى کشف قوانین کلى حاکم برتاریخ ( روند کلى رویدادها و تحولات جامعه بشرى) هستند

باتوجه به آن چه گذشت، مفهوم واژه«تاریخ» که درعنوان مقاله آمده نیز مشخص مى شود و آن عبارت است از فرایند کلى و عمومى روى دادها و تحولات جامعه بشرى درفراخناى زمان. درخصوص مفهوم مورد نظر از «شخصیت» به طور جداگانه به بحث و بررسى آن خواهیم پرداخت

البته معمولا طرح مباحث مربوط به فلسفه نظرى تاریخ، متوقف است بر قائل شدن به هویّت مستقل و حقیقى براى«تاریخ» درکنار هویت مستقل براى «افراد و حوادث»،7 لکن منطقاً چنین تلازمى به نظرنمى رسد. البته لازمه نفى هویت مستقل «تاریخ» آن است که آن گاه که سخن ازفلسفه تاریخ به میان مى آوریم، قهراً منظور ما از «تاریخ» همان روى دادها و تحولات جامعه بشرى باشد و نه امرى وراى«روى دادها و افراد»، چنان که بنا بردیدگاه وجود هویت مستقل براى تاریخ، این «روى دادها و افراد» درون «تاریخ» قرار مى گیرند نه این که خود «تاریخ» باشند. ازنظر نگارنده، بنا بر هردو دیدگاه (وجود هویت مستقل براى تاریخ و عدم آن) بحث «نقش شخصیت ها در تاریخ» و نیز دیگر مباحث رایج در این عرصه، از قبیل هدف تاریخ، موتور تاریخ و چگونگى آهنگ و حرکت تاریخ، قابل طرح و بررسى است، لکن برداشت از واژه «تاریخ» طى این مباحث، اندکى تفاوت دارد

فرضیه این پژوهش (در چارچوب نظریه هاى چند عاملى درباره موتور حرکت تاریخ و تحولات تاریخى و اجتماعى) این است که شخصیت هاى بزرگ سیاسى، اجتماعى، نظامى، فرهنگى و علمى در هر سطحى از نفوذ واقتدار باشند، تنها بازیگران صحنه تاریخ نیستند، بلکه همه افراد با اراده آزاد خود و در چارچوب سنت هاى الهى (قوانین طبیعى و اجتماعى جبرى و تکوینى) در تحولات اجتماعى و حرکت تاریخ مؤثرند، گرچه شعاع تأثیر گذارى افراد یکسان نیست و شخصیت هاى پر نفوذ سیاسى ـ فرهنگى نقش و تأثیرگذارى بیشترى در تحولات اجتماعى ـ تاریخى دارند. البته نقش آفرینى نخبگان هرگز به معناى سوق دادن قهرى و بى اختیار توده مردم به سمت و سوى مورد نظر آنان نیست، بلکه آنان صرفاً نقش تسهیل نمودن مسیر را فراروى توده مردم دارند و بس

چند تعریف از عنوان شخصیّت

الف) تعریف شخصیت از نگاه روان شناسى

واژه شخصیت در کاربردهاى عامیانه غالباً بر «موقعیت فرد در جامعه و واکنش هاى مثبت یا منفى افراد در قبال وى» اطلاق مى شود که با نگرش جامعه شناسانه به انسان انطباق مى یابد. اما در روان شناسى هرگاه بحث شخصیت8 مطرح مى شود عمدتاً «ساختار جسمى و روانى و درونى و روحیات فرد» مورد نظر است. یکى از روان شناسان غربى مى نویسد

یکى از متمایزترین جنبه هاى حیات معنوى هر فرد شخصیت او مى باشد. شخصیت هر فرد همان الگوى کلى یا هم سازى ساختمان بدنى، رفتار، علایق، استعدادها، توانایى ها، گرایش ها و صفات دیگر او مى باشد. به این ترتیب مى توان گفت، منظور از شخصیت، مجموعه خصوصیات و صفات فرد است

یکى دیگر از صاحب نظران این عرصه نیز در این باره مى نویسد