دانلود مقاله تشیع خلیفه الناصر لدین الله با word دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله تشیع خلیفه الناصر لدین الله با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله تشیع خلیفه الناصر لدین الله با word

چکیده    
الف) خلافت الناصر لدین الله (575 ـ 622ق)    
ب) دلایل تشیع خلیفه ناصر لدین الله    
نقد و نظر    
در پاسخ به شبهات مطرح شده باید گفت:    
ج) نقش شیعیان در ساختار قدرت در عصر ناصر لدین الله    
1 وزراى شیعه در دوره خلافت ناصر    
الف ـ وزارت ابن قصاب و نقش او در تقویت شیعیان    
ب ـ وزارت ابن مهدى    
ج ـ وزارت ابن امسینیا (604 – 606 ق)    
د ـ وزارت مؤید الدین قمى (606ـ622 ق)    
2 مناصب دیگر شیعیان در عهد ناصر    
نتیجه    
کتابخانه    

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله تشیع خلیفه الناصر لدین الله با word

1 قرآن کریم

2 ابن طقطقى، محمد بن على، تاریخ فخرى، ترجمه وحید گلپایگانى، چاپ دوم: تهران، بنگاه نشر و ترجمه، 1360

3 نخجوانى، هندوشاه، تجارب السلف، به اهتمام سید حسن روضانى اصفهان، نشر نفائس محفوظات، 1402ق / 1361

4 عینى، بدرالدین محمود، عقدالجمان فى تاریخ اهل الزمان، تحقیق محمد محمود امین، قاهره، الهیئه المصریه العامه الکتاب، 1407ق/1987م

5 ابن فوطى، کمال الدین ابوالفضل عبدالرزاق بن احمد، الحوادث الجامعه، ترجمه عبدالحمید آیتى، چاپ اول: تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگى، 1381

6 ابن عماد حنبلى، شذرات الذهب فى اخبار من ذهب، بیروت، دارالکفر، 1414ق/ 1994م

7 همدانى، خواجه رشیدالدین فضل الله، جامع التواریخ، تصحیح محمد روشن و مصطفى موسوى، چاپ اول: تهران، البرز، 1373

8 ابوشامه مقدسى، عبدالرحمن بن اسماعیل، تراجم القرنین السادس و السابع، (الذیل على الروضتین)، چاپ دوم: بیروت، دارالجمل، 1974م

9 ذهبى، شمس الدین محمد بن احمد بن عثمان، سیر اعلام النبلاء، تحقیق شعیب ارنؤوط و محمد نعیم عرقسوسى، چاپ نهم: بیروت، موسسه الرساله، 1413 ق / 1993 م

10 ذهبى، شمس الدین محمد بن احمد بن عثمان، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر والاعلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمرى، چاپ دوم: بیروت، دارالکتب العربى، 1409ق/ 1989م

11 صفدى، صلاح الدین خلیل ایبک، الوافى بالوفیات، بیروت، دارصادر، 1405ق / 1985م

12 جوینى، عطامک، تاریخ جهانگشاى، چاپ چهارم: تهران، انتشارات ارغوان، 1370

13 سیوطى، جلال الدین، تاریخ خلفاء، چاپ اول: بیروت، دارالکتب العلمیه، ]بى تا[

14 ابن فوطى، مجمع الآداب فى معجم الألقاب، تحقیق محمد کاظم، چاپ اوّل: قم، موسسه الطباعه و النشر وزاره الثقافه و الإرشاد الاسلامى ـ مجمع احیاء الثقافه الاسلامیه، 1416ق

15 قمى، شیخ عباس، تتمه المنتهى فى وقایع أیّام الخلفاء، تصحیح على محدث زاده، تهران، کتاب فروشى مرکزى، 1373ق/ 1333

16 تهرانى، شیخ آغا بزرگ، طبقات أعلام الشیعه، چاپ دوم: قم موسسه اسماعیلیان،]بى تا[

17 مظفر، محمد حسین، تاریخ شیعه، ترجمه سید محمد باقر حجتى، چاپ اول: تهران، دفتر نشر و فرهنگ اسلامى، 1368

18 سبط ابن جوزى، یوسف بن قزاوغلى ترکى، مرآه الزمان فى تاریخ الأعیان، چاپ اول: حیدر آباد دکن ـ هند ـ دائره المعارف العثمانیه

19 حسینى، غیاث الدین، حبیب السیر، محمود دبیر سیاقى، چاپ سوم: تهران، کتاب فروشى خیام، 1362

20 ابن اثیر، عزالدین على، الکامل فى التاریخ، ترجمه عباس خلیلى، ]بى جا[، موسسه مطبوعاتى علمى، ]بى تا[

21 ابن خلّکان، شمس الدین احمد، وفیات الاعیان فى أنباء أبناء الزمان، چاپ اول: بیروت، دارالاحیاء الترات العربى، 1417ق/ 1997م

22 ابن جوزى، ابوالفرج، المنتظم تاریخ الملوک والامم، بیروت، دارالفکر، 1415ق/ 1995م

23 اربلى، عبدالرحمن، سنبط، خلاصه الذهب المسبوک مختصر من سیر الملوک، تصحیح مکى سید جاسم، بغداد، یطلب من مکتب المثنى، ]بى تا[

24 ابن تغرّى بردى، جمال الدین ابى المحاسن یوسف، النجوم الزاهره فى ملوک مصر و القاهره، تحقیق ابراهیم على طرفان، مصر، الهئیه المصریه العامه للتألیف و النشر، 1391ق / 1971م

25 ابن ساعى، على بن انجب تاج الدین، الجامع المختصر فى عنوان التواریخ و عیون السیر، اصلاح و تعلیق مصطفى جواد، المطبعه السریانیه الکائولیکیه، 1353ق / 1934م

26 شوشترى، نورالله، مجالس المؤمنین، تهران، کتابفروشى اسلامیه، 1354

27 خلعتبرى، تاریخ خوارزمشاهیان

28 ذهبى، سیر اعلام النبلاء

چکیده

یکى از مسائل مورد توجه در مورد خلفاى عباسى گرایش هاى مذهبى آن ها است; مسئله اى که بر روابط شیعه و سنّى و تحولات زمانه تأثیر گذار بود. عموم خلفاى عباسى پیرو مذهب تسنن بودند و برخى از آن ها در این مسیر تعصب ورزیده و به خصومت با شیعیان مى پرداختند. در مقابل، برخى از خلفاى عباسى به دلایل مختلفى روابط خوب و برخوردى مثبت با شیعیان داشتند. الناصر لدین الله یکى از خلفاى عباسى است که منابع تاریخى در مورد گرایش شیعى او و بلکه شیعه بودن او سخن گفته اند. بررسى مستندات تاریخى و دلایل گرایش عقیدتى او و اقداماتش در تکریم شیعیان، موضوع این مقاله است

واژگان کلیدى: الناصر لدین الله، تشیع و وزراى شیعه.

الف) خلافت الناصر لدین الله (575 ـ 622ق)

ابوالعباس احمد الناصر لدین الله سى و چهارمین خلیفه عباسى بود که در سال 553 ق متولد شد. مادر او کنیزى ترک به نام زمرد بود.2 دوران خلافت ناصر، طولانى ترین دوره خلافت خلفاى عباسى است که نزدیک به چهل و هفت سال طول کشید;3 یعنى از سال 575 ـ 622 ق

ناصر خلیفه اى مقتدر در عین حال باهوش و توانا بود. او توانست با تدبیر و دوراندیشى خود، خلافت عباسى را احیا و به دوران اوج آن، یعنى دوران اولیه عباسیان نزدیک کند. وى به مسائل اجتماعى ـ اقتصادى و وضع رعایا و مردم ضعیف توجه ویژه اى داشت، حتى آن گونه که در تاریخ فخرى آمده است ناصر شب ها در محلات بغداد گردش مى کرد تا از حال مردم آگاه شود.4 ناصر در جهت رفاه حال مردم دستور داد در محله هاى بغداد خانه هایى را بسازند و در آن به نیازمندان افطارى بدهند.5 او سیستمى اطلاعاتى و قوى را در دستگاه خود به وجود آورد و هدف از آن، کنترل تمام مسائل سیاسى ـ اجتماعى بود و در این راه از افراد مختلف به عنوان جاسوس و خبرچین استفاده مى کرد. این سیستم به گونه اى بود که مردم و صاحب منصبان در تمام اوقات فکر مى کردند تحت کنترل هستند و حتى ناصر از اخبار درون خانه آن ها هم مطلع است!

در واقع، هدف اصلى ناصر از این سیستم جاسوسى و اطلاعاتى کنترل اوضاع شهرها و مناطق مختلف بود تا از شورش هاى احتمالى و تضعیف خلافت جلوگیرى شود و شاید همین مطلب یکى از دلایل کاهش آشوب ها و درگیرى ها در عهد ناصر بود. کنترل ناصر به حدى بود که مردم ساده اندیش گمان مى کردند او با ارواح و جنّیان در ارتباط است. این شیوه اطلاعاتى در تمام دوره ناصر وجود داشت تا این که در دوره خلافت ظاهر کنار گذاشته شد، حتى اطرافیان خلیفه از او خواستند که شیوه ناصر را ادامه دهد، ولى او این پیشنهاد را نپذیرفت و گفت فایده کشف حال مردم در چیست؟

ناصر به مسائل علمى و علماء نیز اهمیت مى داد، به طورى که شیخ شهاب الدین سهرودى (مؤسس فلسفه اشراق) از بزرگان صوفیه و صاحب فتوا به دربار ناصر راه یافت و نماینده سیاسى خلیفه شد.8 خود ناصر نیز مطالعات کامل فقهى داشت، به گونه اى که از علماى زمان خود عقب نبود و در دانش و فهم، بسیار ممتاز بود و مانند دانشمندان آگاه با علما گفتوگو مى کرد.9 ناصر کتابى در زمینه احادیث تصنیف کرد که نامش روح العارفین بود و علماى مذاهب چهارگانه، یعنى شافعى، حنفى، مالکى و حنبلى از آن استقبال کردند. وى اجازه روایت آن کتاب را براى چهار طایفه با خط خود صادر کرد.10 ناصر کتابخانه بزرگى در جنب مدرسه نظامیه بغداد ساخت و کتاب هاى نفیس زیادى را که نایاب بود به آن جا منتقل کرد.11 از آن جا که مى دانست علما و اهل مذهب در جامعه نفوذ زیادى دارند تلاش مى کرد تا با نزدیک شدن به آن ها نفوذ خود را در جامعه تقویت بخشد. البته این بدان معنا نیست که تمام هدف ناصر را سیاسى معنا کنیم، زیرا از ویژگى هاى کلى ناصر مى توان دریافت که او به علم و دانش نیز اهمیت مى داد

فتوت مسئله اى دیگر بود که ناصر به آن توجه داشت. فتیان گروهى بودند که اساس کار آن ها بر آداب جوانمردى استوار بود. چهار ویژگى شخصیتى این گروه، عفت، شجاعت، سخاوت و عدالت بود. ناصر که به اهمیت و نفوذ این گروه پى برده بود به جمع آن ها پیوست و لباس فتوت پوشید و زمانى که مالک بن عبدالجبار، بزرگ گروه فتیان از دنیا رفت ناصر خود ریاست گروه فتیان را بر عهده گرفت و اعلام کرد کسوت فتوتِ همه افراد باطل است و باید مجدداً با دست خود او لباس فتوت بپوشند

ناصر با تیزبینى خاصى که داشت این گروه را نیز تحت سلطه خود درآورد تا از نفوذ آن ها بهره مند شود. شاید بتوان گفت هدف دیگر ناصر از توجه به فتوت، این بود که این امر، امت اسلامى را به یکپارچگى نزدیک مى نمود و موجب توجه همگان به بغداد مى شد، چنان که به همین منظور گروه زیادى در شرق وغرب عالم در دایره فتوت قرار گرفتند

دوران خلافت ناصر (575 ـ 622 ق) با تحولاتى در جهان اسلام مقارن بود: در مصر و شام خلافت فاطمیان به دست ایوبیان در 567 ق منقرض شد و ایوبیان مجدداً مذهب اهل سنت را در قاهره رسمى کردند و به نام عباسیان خطبه خواندند

هم چنین سلسله سلجوقیان در ایران رو به ضعف و انقراض نهاده، و جاى خود را به خوارزمشاهیان دادند. بنابراین، خلافت عباسى در ایران باقى مانده سلجوقیان و قدرت رو به گسترش خوارزمشاهیان روبه رو بود

در دوران خلافت عباسى قبل از آغاز حکومت الناصرلدین الله، به تدریج عباسیان قدرت خود را احیا کردند و ـ چنان که اشاره شد ـ دوران الناصر یکى از دوره هاى اقتدار و ثبات براى عباسیان بود

 دانلود مقاله امام خمینی(ره) و اتخاذ رویکرد کلامی در به چالش کشیدن گفتمان سیاسی سکولار با word دارای 29 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله امام خمینی(ره) و اتخاذ رویکرد کلامی در به چالش کشیدن گفتمان سیاسی سکولار با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله امام خمینی(ره) و اتخاذ رویکرد کلامی در به چالش کشیدن گفتمان سیاسی سکولار با word

چکیده:  
مقدمه  
الف. مفاهیم  
ب. گفتمان سازی سیاسی اندیشه سکولار از دیدگاه امام خمینی  
1 نقش کلیسای قرون وسطا و روحانیت مسیحی در پیدایش گفتمان سیاسی سکولار  
2 قدرت های استعماری و ترویج اندیشه جدایی دین از سیاست  
3 وابستگان به اجانب و تبلیغ جدایی دین از سیاست  
4 نقش روحانیون دنیاپرست یا غافل در تحقق جدایی دین از سیاست  
5 سهم تفکر تک بعدی حوزوی در زمینه سازی تفکر سیاسی سکولار  
رویکرد کلامی امام در اثبات ولایت فقیه  
1 منطق کلامی امام در طاغوت ستیزی  
انواع حکومت های طاغوتی از نظر امام  
برهان کلامی امام در طاغوت ستیزی  
2 منطق امام خمینی در ظلم و استبدادستیزی  
3 منطق کلامی امام در مقابله با استعمار  
4 منطق کلامی امام در تجزیه ناپذیری دین اسلام از سیاست  
5 منطق کلامی امام در اثبات ولایت فقیه  
نتیجه گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله امام خمینی(ره) و اتخاذ رویکرد کلامی در به چالش کشیدن گفتمان سیاسی سکولار با word

نهج البلاغه (بی تا)، ترجمه صبحی صالح، بی جا، بی نا

آذری قمی، احمد (1372)، ولایت فقیه از دیدگاه فقیهان اسلام، قم، دارالعلم

آل احمد، جلال (1356)، خدمت و خیانت روشنفکران، شیراز، طلوع

اراکی، محمدعلی (1413ق)، المکاسب المحرّمه، قم، در راه حق

ـــــ (1346ق)، البیع، قم، در راه حق

الیاده، میرجا (1374)، فرهنگ و دین، تهران، طرح نو

انصاری، مرتضی (1366)، مکاسب، قم، مطبوعات دینی

بهنام، جمشید (1375)، ایرانیان و اندیشه تجدّد، تهران، فروزان

بیات، عبدالرسول (1381)، فرهنگ واژه ها، قم، اندیشه و فرهنگ دینی

بیرو، آلن (1370)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجم باقر ساروخانی، تهران، بهبهان

بیگدلی، علی (1374)، تاریخ اندیشه سیاسی در غرب، تهران، لادن

جواد زاده، علیرضا، «حاکمیت سیاسی فقیهان از دیدگاه آخوند خراسانی» (1389)، حکومت اسلامی، ش2

جوادی آملی، عبدالله (1367)، ولایت فقیه، رهبری در اسلام، تهران، رجا

حر عاملی، محمدبن حسن (1412ق)، وسایل الشیعه، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی

حلبی، علی اصغر (1376)، علم کلام در ایران و جهان اسلام، تهران، اساطیر

دفتر مطالعات سیاسی وزارت خارجه (1370)، نهضت مشروطه ایران، تهران

دهخدا، علی اکبر (1373)، لغت نامه، زیر نظر محمد معین و سیدجعفر شهیدی، تهران، دانشگاه تهران

دهشیری، محمدرضا (1380)، درآمدی بر نظریه سیاسی امام خمینی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

ذبیح زاده، علی نقی (1387)، مرجعیت و سیاست در عصر غیبت، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

رضوانی، محمداسماعیل (بی تا)، انقلاب مشروطیت ایران، بی جا، امیرکبیر

فاستر، مایکل ب (1362)، خداوندان اندیشه سیاسی، ترجمه فواد شیخ الاسلامی، تهران، امیرکبیر

فوزی، یحیی (1386)، اندیشه سیاسی امام خمینی، قم، معارف

کدیور، محسن (1376)، نظریه های دولت در فقه شیعه، تهران، نی

ـــــ (1385)، کتاب سیاستنامه خراسانی، قطعات سیاسی در آثار آخوند، تهران، کویر

مدنی، سیدجلال الدین (1376)، مبانی و کلیات علوم سیاسی، تهران، علامه طباطبایی

ـــــ (1360)، تاریخ سیاسی معاصرایران، چ سوم، قم، جامعه مدرسین

محمدی ری شهری، محمد (1383)، میزان الحکمه، قم، دارالحدیث

مصباح، محمدتقی (1367)، معارف قرآن، قم، در راه حق

معرفت، محمدهادی (1377)، ولایت فقیه، قم، تمهید

ـــــ، «تأملی در مبانی اندیشه سیاسی امام خمینی» (پاییز 1378)، علوم سیاسی، ش 6، ص10

ممدوحی، حسن (1380)، حکمت حکومت فقیه، قم، بوستان کتاب

منذر، علی (1368)، پایداری تا پای دار، تهران، مؤسسه تحقیقاتی و انتشاراتی نور

موسوی خمینی، سیدروح الله (1378 الف)، صحیفه نور، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)

ـــــ (1378 ب)، آئین انقلاب اسلامی؛ گزیده ای از اندیشه و آراء امام خمینی(ره)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)

ـــــ (بی تا الف)، ولایت فقیه، جهاد اکبر، بی جا، بی نا

ـــــ (بی تا ب)، کشف اسرار، بی جا، بی نا

ـــــ (1366)، کتاب البیع، قم، اسماعیلیان

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1369)، شئون و اختیارات ولی فقیه از کتاب البیع، ترجمه اداره کل مراکز و روابط فرهنگی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

چکیده

یکی از پرسش‌های مطرح در محافل علمی، چگونگی توانمندی امام در به چالش کشیدن اندیشه‌های سیاسی سکولار حاکم در عصر مدرنیته و گفتمان‌سازی پارادایم ولایت فقیه، و به کرسی نشاندن آن در ایران است. پاسخ به آن، رهاوردی است در توانمندسازی پیروان مکتب امام خمینی(ره) در تشریح ابعاد سیاسی، اجتماعی دین مبین اسلام، با شیو امام، که توانست شبهات احتمالی را پاسخگو باشند. این پژوهش، به تبیین تحلیل کلامی و عقلانیت امام پرداخته، نتیجه به‌دست آمده حاکی است که امام تنها با اتخاذ رویکرد کلامی در اندیشه‌های سیاسی، توانست نظریه توأمانی دین اسلام با سیاست و ولایت فقیه را نزد صاحب‌نظران مخالف مطرح نموده و با تشکیل حکومت اسلامی، به گفتمان‌سازی پارادایم ولایت فقیه جامه عمل بپوشاند و دست استبداد و استعمار را از این سرزمین قطع نمایند

کلیدواژه‌ها: سکولار، امام خمینی(ره)، حکومت اسلامی، طاغوتی، استبداد، استقلال، استعمار

مقدمه

بنیادهای هر یک از نظام های سیاسی در جهان، ریشه در چگونگی اندیشه رهبری و مؤسس آن دارد. یکی از نظام های نوبنیاد، که نظر پژوهشگران مجامع جهانی را به خود جلب کرد، پیدایش حکومت دینی در ساختار جمهوری اسلامی ایران به رهبری امام خمینی در معنای اندیشه های سیاسی سکولار حاکم بر جوامع بشری در اوج مدرنیته است. هم اینک هر یک از دو طیف موافق و مخالف، درصدد فهم واقعیت و مبانی کلامی و منطق عقلانی بر تفکر سیاسی امام هستند. مسئله مورد تحقیق این پژوهش، نقش منطق کلامی امام در به چالش کشیدن هژمونی گفتمان سیاسی سکولار است

پاره ای از مفردات و مؤلفه های این موضوع به صورت مستقیم در آثار امام، همچون کشف اسرار، کتاب البیع، و ولایت فقیه و با شرح و بسطی در سایر کتاب ها و مقالات، تحت عناوین مختلف در سلسله منشورات مرکز تنظیم و نشر آثار امام از جمله مجموعه تبیان و صحیفه نور به طبع رسید. با وجود این، کتاب یا مقاله مستقلی در این زمینه تدوین نشده است. طرح چنین مسئله ای درصدد است تا شیوه امام و علت موفقیت وی را در سکولارستیزی، احیای روحیه ضداستبدادی، استکبارگریزی، استقلال خواهی، عدالت طلبی، و تشکیل جمهوری اسلامی روشن سازد

امام با توجه به دوران طولانی هژمونی گفتمان اندیشه های سیاسی سکولار در عصر مدرنیته، و پس از دریافت بازخوردهای منفی برخی متفکران شیعی نسبت به ادله فقهی ولایت فقیه و در نتیجه، انحراف گزینش شیوه محافظه کارانه در برابر حکومت جائر و سلطه اجانب درصدد درمان مشکلات موجود برآمدند؛ ایشان برای مداوای دردهای ناشی از تفکر سکولار، که پس از ناکامی آرمان های نهضت مشروطه و پیدایش دولت وابسته و مستبد ستیزه گر با دیانت، با ابتکاری مناسب به برجسته کردن منطق عقلانی و براهین بدیهی کلامی، در کنار ادله یا مؤیدات فقهی روآوردند. ایشان با شفاف سازی منطق خود، طلسم هژمونی یاد شده در دو قرائت لائیسیته و دینی تقیه مآب رو به گسترش میان برخی اصحاب حوزوی را شکسته، و به چالش کشانده و در سطح بین الملل احیاگر گفتمان اندیشه سیاسی دینی و تفکر ولایت فقیه شدند. تبیین و بررسی روش امام در مقابله با رشد تفکر سکولاری، می تواند برای معرفی صحیح اسلام به جهانیان و جلوگیری از گرایش سکولاری استعمارزده، که زمینه ساز سلطه مجدد اجانب بر ایران و سایر کشورهای اسلامی است، ارزشمند باشد

بررسی روش کلامی امام خمینی نسبت به برخی از اندیشه های سیاسی وی، برای اثبات تجزیه ناپذیری دیانت اسلام از سیاست و حقانیت ولایت فقیه، نگاه جدیدی است که قبلاً با این رویکرد در تحقیقاتی که تاکنون ارائه گردید، مشاهده نشد

سؤال اصلی این پژوهش این است که براهین کلامی امام خمینی و نقش آن در به چالش کشیدن هژمونی گفتمان سیاسی سکولار چیست؟

الف. مفاهیم

از میان تعاریف متعدد ارائه شده برای سکولاریسم، امروزه تفکیک و جداسازی حوزه دین از حوزه دنیا، بخصوص از سیاست با انگیزه های گوناگونی معروف شده است. «دین در عملکرد نظام اجتماعی به حاشیه رانده می شود و کارکردهای اساسی در عملکرد جامعه، با خارج شدن از زیر نفوذ و نظارت عواملی که اختصاصاً به امر ماورای طبیعی عنایت دارند، عقلانی می گردد» (الیاده، 1374، ص129). برخی چون آلن بیرو، به روند پیدایش سکولاریسم توجه کرده و سکولاریزاسیون را فرایندی می داند که بر طبق آن، واقعیاتی که در قلمرو دینی، جادویی و مقدس جای داشتند، به محدوده امور غیرمقدس و طبیعی منتقل شدند و در زمینه حیات اجتماعی، غیردینی ساختن با زدودن بُعد تقدس آمیز برخی مظاهر جهان و مقام انسان در جهان همراه است. در این فرایند، جنبه های عقلانی، علمی و فنی، جایگزین مظاهر دینی و تبیین جهان از امور مقدس و الهی می شوند (بیرو، 1370، ص334)

در نتیجه، سکولاریزم مصطلح عبارت از گرایشی است که طرفدار و مروّج حذف یا بی اعتنایی و به حاشیه راندن نقش دین در ساحت های گوناگون حیات انسانی از قبیل سیاست، حکومت، علم، عقلانیت، اخلاق و; می باشد (بیات، 1381، ص328)

علم کلام رشته ای از علوم اسلامی است که با استفاده از براهین بدیهی عقلی و یا نقلی مستدل، از اندیشه و عقاید اسلامی دفاع می گردد (ر.ک: حلبی، 1376، 30 و 35 – 36). تفاوت خاستگاه کلامی با فقهی در اندیشه سیاسی این است که چون موضوع علم کلام، ذات، افعال، اسماء و اوصاف خدای متعال است، متکلّم سیاسی به بررسی عدم حجیت عقلی سلطه طاغوت (مستبدین ستمگر و استعمارگران) و حجیت و مشروعیت ولایت الهی و جانشینان و منصوبین او می پردازد. ولی موضوع علم فقه، تعیین تکالیف و حقوق عباد است که فقیه با تمسک به متون اسلامی آیات و روایات، به ممنوعیت پذیرش سلطه مستکبران، و ضرورت و وجوب پذیرش حاکمیت الهی و بایدها و نبایدهای سیاسی زمامداران الهی تحت عنوان فقه سیاسی، حکم صادر می کند

ب. گفتمان سازی سیاسی اندیشه سکولار از دیدگاه امام خمینی

در اینجا به گوشه هایی از تحلیل امام خمینی در سهم نهادها و گروه های گفتمان ساز تفکر جدایی دین از سیاست و اهداف آنان می پردازیم

1 نقش کلیسای قرون وسطا و روحانیت مسیحی در پیدایش گفتمان سیاسی سکولار

گفتمان غالب سیاسی قرون وسطا، اندیش سیاسی نظام دوقطبی سلطانی و یزدانی بود که حوز اقتدار برنامه ریزی و جعل قوانین سیاسی و مذهبی، به غیر از برهه ای از زمان*(ر.ک: مدنی، 1376، ج1، ص155-158) از همدیگر منفک بودند. هریک از این دو نهاد تفکیک شده بنفسه مشروعیت داشتند و افراد جامعه در حوزه های مربوطه مکلّف به اطاعت از هردوی آنها بودند. ولی هیچ یک از این دو قوه، نباید به حوزه اختصاصی دیگری دست اندازی کند. قوانین حاکم بر این دو حوزه، از هم مجزا بوده و تفاوت داشتند. قوانینی که امور دنیوی انسان را برای او تنظیم می کنند، «قوانین انسانی» و قوانینی که با تأمین سعادت وی در دنیای دیگر سروکار دارند، «قوانین یزدانی» نامیده می شدند. ریشه و مبنای این تفکیک را باید در فرمان مشهور و منسوب به مسیح دانست که در انجیل آمده است: «گفت مال قیصر را به قیصر ادا کنید و مال خدا را به خدا» (انجیل متی، باب 22، فقره 21)

تعلیمات مذهبی پولس و پطرس قدیس هم که در نامه های انجیلی آنها منعکس است، از دو آی انجیل الهام گرفته اند: «هر شخص مطیع قدرت های برتر بشود، زیرا که قدرتی جز از خدا نیست و آنهایی که هست از جانب خدا مرتب شده است* حتی هر که با قدرت مقاومت نماید، مقاومت با ترتیب خدا نموده باشد» (رساله پولس رسول برومیان، باب 13، فقره 1)

گلازیوس (Gelasius) از پاپ های قرن پنجم میلادی نیز به اصل تفکیک و وظایف رهبران سیاسی و دینی در امور انسانی و یزدانی تأکید داشت (فاستر، 1362، ج 1، ص401). تقریباً هفت قرن بعد نیز استیفن تورنی (Stephen of Turnai)، از رهبران مسیحی قرن دوازدهم به همان نظام دوقطبی و پایگاه منفک روحانیت و سلطنت، اهتمام ورزید و از حوز قانون انسانی سخن به میان آورد (ر.ک: همان، ص 503)

یکی از ممیزه های مذهب پروتستانتیسم لوتری، پس از رنسانس نیز جدایی سازمان دینی از سیاست بود که مورد استقبال برخی زمامداران سیاسی قرار گرفت، آنگاه سکولاریسم به مثابه یک نظام منسجم فکری به صورت یک جهان بینی درآمد که بر انسان گرایی، تجربه گرایی و عقلانیت ابتناء یافت. در یک روند به تدریج، حقوق، وظایف و امتیازات کلیسا به نهادهای غیرمذهبی منتقل شد که از آن به سکولاریزاسیون یاد می شود (ر.ک: الیاده، 1374، ص124 ـ 129؛ بیگدلی، 1374، ص120 و 135)

این تجربه تاریخی نظام دوقطبی در غرب، زمینه ساز طرح برخی دیدگاه های مشابه در جهان اسلام شد که به دفاع از سکولاریزم بپردازند. در حالی که آنان به تفاوت ماهوی دین اجتماعی اسلام، با مسیحیت تحریف شده توجهی نداشتند. به همین دلیل، امام خمینی با توجه به تاریخ سیاسی قرون وسطا و حاکمیت نظریه سیاسی نظام دوقطبی، میان عمده رهبران مسیحیت، یکی از عوامل شکل گیری و گسترش تفکر سکولاریسم، بخصوص یکی از ابعاد مهم آن، یعنی جدایی دین از سیاست را مواضع کلیسای قرون وسطا و پس از آن خواند و در جمع روحانیون گفت

شما می بینید که از اول یک جریانی در کار بود که شماها را از ملت منعزل کنند; همان چیزی که در غرب نسبت به کلیسا می گفتند: کلیسا برای خودش علی حدّه برود و مسائل ناسوت و لاهوت بگوید و مملکت را بدهند ما اداره اش بکنیم (موسوی خمینی، 1378 الف، ج15، ص10-11); سیاست مال قیصر و محراب مال آخوند!; (همان، ج6، ص43)

البته امام مسیحیت اصیل را چون اسلام محیط بر احکام عبادی و سیاسی می دانست و انزوای مسیحیت در قرون وسطا را امر عارضی دانسته و می گوید: «چپاولگران حیله گر کوشش کردند به دست عمال به اصطلاح روشنفکر خود اسلام را همچون مسیحیت منحرف به انزوا کشانند و علما را در چارچوب مسائل عبادی محبوس کنند» (همان، ج18، ص 89)

این سخنان امام، حاکی از اوضاع بحران فکری متأثر از قرون وسطای حاکم بر بخشی از مجامع دینی و برخی از رهبران مذهبی در حوزه و در میان معدودی از دانشگاهیان بود. به طوری که وجود انحراف در پندار جدایی دین مسیحیت از سیاست نزد عمده آبای کلیسا در قرون وسطا محرز است

2 قدرت های استعماری و ترویج اندیشه جدایی دین از سیاست

 دانلود مقاله عرفان و عبادت در سیره پیامبراعظم(صلى الله علیه وآله) با word دارای 36 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله عرفان و عبادت در سیره پیامبراعظم(صلى الله علیه وآله) با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله عرفان و عبادت در سیره پیامبراعظم(صلى الله علیه وآله) با word

چکیده    
سیره عبادى    
1 معرفت و بصیرت    
2 مقام خوف و حضور    
2 1 خشوع و خداترسى    
2 2 خوف از عذاب الهى    
3 جلوه هاى عبادت    
3 1 نماز و ذکر    
3 2 تهجد و نوافل    
الف) تلاش و اهتمام    
ب) عبادات سنگین و طولانى    
ج) فراهم سازى لوازم و مقدمات    
د) تقسیم نماز بر ساعات شب    
هـ) هنگام بیدارى    
و) نظر به آسمان و قرائت آیات آخر سوره آل عمران    
ز) شمار رکعات نافله شب    
3 3 قرائت قرآن و مناجات    
3 4 روزه    
3 5 اعتکاف    
3 6 حج    
نتیجه    
کتابنامه    

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود مقاله عرفان و عبادت در سیره پیامبراعظم(صلى الله علیه وآله) با word

1 نهج البلاغه، تحقیق صبحى صالح

2 ابن بابویه قمى (شیخ صدوق)، ابوجعفر محمد بن على، عیون اخبارالرضا(علیه السلام)، تحقیق حسین اعلمى، اعلمى، بیروت، 1404ق

3 ابن بابویه قمى (شیخ صدوق)، ابوجعفر محمد بن على، علل الشرایع، حیدریه، نجف، 1386ق

4 ابن حنبل، احمد، مسند احمد، دارصادر، بیروت

5 ابن بابویه قمى (شیخ صدوق)، ابوجعفر محمد بن على، من لایحضره الفقیه، تحقیق على اکبر غفارى، نشر جامعه مدرسین، قم، 1404ق

6 ابن شهر آشوب، محمد بن على، مناقب آل ابى طالب، تحقیق لجنه من اساتذه النجف الاشرف، مطبعه محمد کاظم حیدرى، نجف، 1376ق

7 ابن بابویه قمى (شیخ صدوق)، ابوجعفر محمد بن على، الخصال، تحقیق على اکبر غفارى، نشر جامعه مدرسین، قم، 1403 ق

8 ابن سعد، محمد، الطبقات الکبرى، دار صادر، بیروت، [بى تا]

9 ابن بابویه قمى (شیخ صدوق)، ابوجعفر محمد بن على، الامالى، مؤسسه البعثه، قم، 1417 ق

10 ابن طاووس، رضى الدین سید على بن موسى، الدروع الواقیه، تحقیق و نشر مؤسسه آل البیت، قم، 1414 ق

11 ابن طاووس، سید رضى الدین على، الاقبال بالاعمال الحسنه فى ما یعمل مره فى السنه (اقبال الاعمال)، تحقیق جواد قیومى اصفهانى، مکتب الاعلام الاسلامى، قم، 1414 ق

12 ابن انس، مالک، الموطّأ، تحقیق محمد فؤاد عبدالباقى، داراحیاء التراث العربى، بیروت، 1406 ق

13 ابن بابویه قمى (شیخ صدوق)، محمد بن على، فضائل الاشهر الثلاثه، تحقیق غلامرضا عرفانیان، چ دوم، دارالمحجه البیضاء، بیروت، 1412 ق

14 ابن بابویه قمى (شیخ صدوق)، محمد بن على، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، با مقدمه سیدمحمدمهدى السید حسن خرسان، چ دوم، منشورات الشریف الرضى، قم، 1368

15 الاشعرى القمى، ابى جعفر احمد بن محمد بن عیسى، کتاب النوادر، تحقیق و نشر مدرسه الامام المهدى(علیه السلام)، قم، 1408ق

16 البخارى، محمد بن اسماعیل، صحیح البخارى، دارالفکر، بیروت، 1401 ق

17 البرقى، احمد بن محمدبن خالد، المحاسن، تحقیق سیدجلال الدین الحسینى، دارالکتب الاسلامیه

18 البیهقى، احمد بن الحسین بن على، السنن الکبرى، دارالفکر، بیروت، [بى تا]

19 الترمذى، محمد بن عیسى، الشمائل المحمدیه(صلى الله علیه وآله)، تحقیق سید عباس الجلیمى، مؤسسه الکتب الثقافیه، بیروت، 1412ق

20 الترمذى، محمد بن عیسى بن سوره، الجامع الصحیح (سنن ترمذى)، تحقیق عبدالوهاب عبداللطیف، دارالفکر، بیروت، 1403ق

21 الحارثى العاملى، بهاءالدین محمد بن الحسین بن عبدالصمد، الحبل المتین، بصیرتى، قم، [بى تا]

22 الحاکم الحسکانى، عبیدالله بن احمد، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل فى الآیات النازله فى اهل البیت(علیه السلام)، تحقیق محمدباقر محمودى، مجمع احیاء الثفافه الاسلامیه، تهران، 1411 ق

23 الحرّ العاملى، محمدبن الحسن، وسائل الشیعه، تحقیق محمد رازى، اسلامیه، تهران

24 الحسنى الراوندى، فضل الله بن على، النوادر، تحقیق سعید رضا على عسکرى، دارالحدیث، قم، 1377

25 الحمیرى البغدادى، ابوالعباس عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، تحقیق و نشر مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، قم، 1413ق

26 الخطیب البغدادى، احمد بن على، تاریخ بغداد، تحقیق مصطفى عبدالقادر عطا، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1417 ق

27 الدار قطنى، على بن عمر، العلل الوارده فى الاحادیث النبویه، تحقیق محفوظ الرحمان زین الله السلفى، دار طیبه، ریاض، 1405ق

28 السجستانى، سلیمان بن الاشعث، سنن ابى داوود، تحقیق سید محمد اللحام، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع، 1410 ق

29 السیوطى، جلال الدین عبدالرحمان بن ابى بکر، الجامع الصغیر، دارالفکر، بیروت، 1401 ق

30 الصنعانى، ابوبکر عبدالرزاق بن همام، المصنف، تحقیق حبیب الرحمان الاعظمى، [بى جا، بى نا، بى تا]

31 الطبرانى، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، تحقیق حمدى عبدالمجید السلفى، داراحیاء التراث العربى، بیروت، [بى تا]

32 الطبرسى، ابومنصور احمد بن على بن ابى طالب، الاحتجاج، تحقیق سیدمحمدباقر خرسان، دارالنعمان، نجف، 1386ق

33 الطبرى، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، چ چهارم، مؤسسه الاعلمى للمطبوعات، بیروت، 1403 ق

34 الطوسى، محمدبن الحسن، تهذیب الاحکام، تحقیق سیدحسن خرسان و شیخ محمد آخوندى، چ چهارم، درالکتب الاسلامیه، تهران، 1365

35 الطوسى، محمدبن الحسن، الامالى، تحقیق مؤسسه البعثه، دارالثقافه للطباعه والنشر والتوزیع، قم، 1414ق

36 الطوسى، محمدبن الحسن، الاستبصار فى ما اختلف من الاخبار، تحقیق سید حسن موسوى خرسان، چ چهارم، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1363

37 العاملى، زین الدین على، رسائل الشهید الثانى، بصیرتى، قم، [بى تا]

38 العاملى، عزالدین شیخ حسین بن عبدالصمد، العقد الحسینى، تصحیح سیدجواد مدرسى یزدى، گلبهار، یزد، [بى تا]

39 القزوینى، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، تحقیق محمد فؤاد عبدالباقى، دارالفکر، بیروت، [بى تا]

40 القزوینى، محمد بن یزید بن ماجه، سنن ابن ماجه، تحقیق محمد فؤاد عبدالباقى، دارالفکر، بیروت، [بى تا]

41 القمى، على بن ابراهیم، تفسیرالقمى، تحقیق سید طیب الموسوى الجزائرى؛ مؤسسه دارالکتاب، قم، 1404 ق

42 الموصلى، احمد بن على، مسند ابى یعلى الموصلى، تحقیق حسین سلیم اسد، دارالمأمون للتراث، بیروت، [بى تا]

43 النسائى، ابوعبدالرحمان احمد بن شعیب، السنن الکبرى، تحقیق عبدالغفار سلیمان البندارى و سید کسروى حسن، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1411ق

44 النیسابورى، مسلم بن الحجاج، صحیح مسلم، دارالفکر، بیروت

45 الهندى، علاءالدین على المتقى بن حسام الدین، کنز العمّال فى سنن الاقوال و الافعال، تحقیق بکرى حیانى، مؤسسه الرساله، بیروت، 1409ق

46 بخارى، محمد ابن اسماعیل، شرح صحیح مسلم، النووى، دارالکتاب العربى، بیروت، 1407 ق

47 تمیمى مغربى، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام

48 حسینى، محمدباقر (میرداماد)، الرواشح السماویه، تحقیق غلامحسین قیصریه ها و نعمه الله جلیلى، دارالحدیث، قم، 1422 ق

49 راغب اصفهانى، حسین بن محمد، معجم مفردات الفاظ القرآن، دارالفکر، بیروت، [بى تا]

50 سبزوارى، ملاّ هادى، شرح الاسماء الحسنى، بصیرتى، قم، [بى تا]

51 سبزوارى، ملا محمدباقر، ذخیره المعاد فى شرح الارشاد، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، قم، [بى تا]

52 شرف الدین الموسوى، سید عبدالحسین، الفصول المهمه فى تألیف الامه، مؤسسه البعثه، تهران، [بى تا]

53 صفّار، محمد بن الحسن، بصائرالدرجات، تحقیق میرزا حسن کوچه باغى، منشورات الاعلمى، تهران، 1404 ق

54 طبرسى، رضى الدین ابى نصر الحسن بن الفضل، مکارم الأخلاق، مؤسسه الاعلمى للمطبوعات، بیروت، 1392ق / 1972م

55 عیاشى، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشى، تحقیق سیدهاشم رسولى محلاتى، مکتبه العلوم الاسلامیه، تهران، [بى تا]

چکیده

عرفان و عبادت از مهم ترین محورهاى بحث در سیره نبوى(صلى الله علیه وآله) است. عبادت، فرع و مترتب بر معرفت است، و از همین روى، پیامبراعظم(صلى الله علیه وآله)تحت تربیت الهى مسیر کسب معرفت را چنان طى کرد که آماده پذیرش رسالت عظیم الهى شد. درجات بالاى معرفتى آن حضرت، حالتى قرین با ذکر و احساس حضور دایم در پیشگاه حق به او بخشیده بود. این حالت به صورت خشوع و خداترسى و خوف حقیقى از سخط الهى در عبادات آن حضرت متجلى مى شد. جلوه هاى عبادت در سیره پیامبراعظم(صلى الله علیه وآله) در نماز و ذکر، تهجد و نوافل، روزه، اعتکاف و حج رخ نموده است. نماز ایشان، که آن را نور چشم خود مى خواند، همراه بود با اوج توجه و حضور دل. حضرت رسول(صلى الله علیه وآله) بر تهجد و نوافل نیز اهتمام خاصى داشتند. همچنین عبادات سنگین و طولانى همراه با فراهم سازى لوازم و مقدمات آن از قبل، و نیز آداب خاصى چون تقسیم نماز بر ساعات شب، بیدارى پس از ثلث یا نصف شب و قرائت قرآن و مناجات در گزارش هاى مربوط به سیره عبادى آن حضرت به چشم مى خورد

واژگان کلیدى: عرفان، عبادت، سیره عبادى، سیره نبوى(صلى الله علیه وآله)، نماز، نافله، تهجد، حج، اعتکاف و روزه.

سیره عبادى

سیره عبادى2 پیامبر عظیم الشأن اسلام از مهم ترین محورهاى مطرح در سیره نبوى(صلى الله علیه وآله) است؛ چرا که مى توان عبادت و عرفان را غایت حرکت انسان به ویژه پیامبراکرم(صلى الله علیه وآله) در سیر معنوى دانست. اهمیت بعد عرفان و عبادت، مربوط به ارتباط این دو امر با هدف نهایى و متعالى خلقت انسان هاست. به حکمِ گفته الهى در آیه نورانىِ «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاّ لِیَعْبُدُون»3 هدف از خلفتِ بخشِ تکلیف مدار هستى، یعنى انسان و جن، عبادت است، و عبادت نیز بدون معرفت ارزشى ندارد و عبادتِ مورد نظر این آیه نیز عبادتى قرین و ملازم با معرفت است؛ بدین معنا که هر درجه از عبودیت، درجه اى از معرفت را مى طلبد، و با هر عبادتِ عارفانه، درجه اى برتر از معرفت به دست مى آید. این روندِ رو به کمال و رشد، تا بالاترین مراحل امکان معرفت ادامه مى یابد، و به این ترتیب، مفهوم سخن برخى مفسران که «لیعبدون» را در آیه یاد شده «لیعرفون» معنا کرده اند،4 روشن مى شود

با آنچه گفته آمد روشن شد که معرفت و بصیرت از نظر رتبه مقدم بر عبادت و عبودیت است، و عبادتِ بى معرفت و شناخت را ارجى نتوان نهاد؛ زیرا تا عبد شناختى هرچند اندک به آنچه مى پرستد نیابد، عبادتش جز کارى لغو، بى مبنا، بى هدف یا تقلیدى صرف نیست، و عبادى که این چنین اند همواره در روایات ملامت شده اند و درجه عبادتشان بر اساس درجه عقل و معرفتشان محک خورده است

عبادت نبوى(صلى الله علیه وآله) عبادتى بود همراه با بالاترین درجات معرفت به معبودِ هستى؛ و این سیر معرفتى با زمینه هاى تربیت نبوى(صلى الله علیه وآله) از دوران کودکىِ ایشان توسط برترین ملک الهى ادامه یافت،6 و سرانجام با اتصال نبى اکرم(صلى الله علیه وآله) به منبع وحى الهى پس از رسالت به اوج رسید. پس از مرتبه معرفت، نوبت به ذکر و حضورِ دل مى رسد و نیز توجه دایم به منبع عظیم هستى؛ و با این توجه و حضورِ دل، اعضاء و جوارح نیز در مراتب بعدى همراه شده، عبادات جارحه اى قرین عبادات جانحه اى مى گردند. بدین ترتیب شایسته است که مباحث این نوشتار در سه بخش معرفت و بصیرت نبوى(صلى الله علیه وآله)، ذکر دایم و خدامحورى، و بالأخره عبادت نبوى(صلى الله علیه وآله)طرح شود

1 معرفت و بصیرت

پیامبراکرم(صلى الله علیه وآله) خود، معرفت را سرمایه اصلى خویش معرفى مى فرمود،7 و چنان که گذشت، خداوند متعال مسیرى رو به کمال را براى فزونىِ معرفت آن حضرت ترسیم کرده بود. رخدادِ بعثت براى آن حضرت، همراه بود با پیدایش درجه والایى از معرفت در باب هستى؛ به گونه اى که با کنار رفتن پرده ها از مقابل دیدگانِ حقیقت بین آن حضرت، حقایق هستى براى روح متعالى ایشان منکشف و متجلى شد. بنابر روایتى از امام صادق(علیه السلام)، هنگامى که از آن حضرت پرسیدند پیامبران چگونه به رسالت خویش پى مى برند؟ فرمود: «پرده از مقابل دیدگانشان کنار مى رود».8 در روایتى دیگر نیز آن حضرت در پاسخ زراره که پرسید: چگونه رسول الله(صلى الله علیه وآله) خوف نداشت که آنچه بر او نازل مى شد، از نزغات و القائات شیطان باشد، فرمود: «خداوند هنگامى که بنده اى را به منزله رسول خویش بر مى گزیند آن چنان آرامش و اطمینان درونى اى بر او نازل مى کند که دریافت هایش از جانب خدا همچون چیزهایى است که به چشم مى بیند»

 دانلود مقاله پانلهای سه بعدی (3D) با word دارای 12 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله پانلهای سه بعدی (3D) با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله پانلهای سه بعدی (3D) با word

مقدمه                              
1- مرکز تحقیقات شرکت سپ                        
1-1مشخصات کلی پانل های پیش ساخته                  
2- انعطاف در معماری                           
3- مزایای استفاده از سازه های پیش ساخته                  
3-1 مقایسه روش پیش ساخته سازه ای با روش سنتی               
3-2 استانداردهای مورد استفاده در صنعت پیش ساخته سبک (3D PANELS)      
4- نحوه و مراحل اجراء                           
4-1 بتن پاشی                              
4-2 نصب                              
4-3 تاسیسات مکانیکی                           
4-4 تاسیسات برقی                           
منبع                                 

مقدمه :

صنعت سازه های پیش ساخته سبک ، یکی از روشهای نوین صنعت ساختمان است کع اخیرا در کشور ما با توسعه روز افزون مراجعه بوده و با استقبال بی سابقه مهندسین و مجریان طرحهای عمرانی روبروست . با توجه به توسعه قابل توجه و کاربرد این صنعت در پروژه های انبوه سازی مسکن ، مراکز تحقیقاتی و مراجع صادر کننده گواهی فنی نیز به موازات کاربرد وسیع این صنعت فعالیت بی سابقه ای آغاز نموده اند که از جمله می توان به مهمترین آنها اشاره نمود

1- مرکز تحقیقات شرکت سپ :

تهیه و تدوین دانش فنی سیستم توس پانل و انجام مطالعات ، تحقیقات و آزمایشات مختلف اجزای پانلی سازه های پیش ساخته سبک

- کمیته فنی سازمان ملی زمین و مسکن : تهیه و تدوین مجموعه معیارها برای نظام صفحات ساندویچی
( 3D )

- موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی : تهیه و تدوین استاندارد ملی سیستم (3D)

- مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن : ارائه گواهی فنی ساختمانهای دو طبقه پانلی و اقدامات تحقیقاتی در زمینه تست full scale صدور گواهی فنی سیستم 3D

- پژوهشگاه زلزله نگاری : انجام آزمایشات ترکیبی و تستهای دینامیکی المانهای دیواری و سقف در خصوص رفتار پانلهای ساندویچی در برابر نیروهای جانبی

- شرکت BVQI فرانسه : همکاری های گسترده در خصوص صدور گواهی فنی انجام آزمایشات و نیز دور استاندارد مدیریت کیفیت براساس Iso 9001 –

- شرکت TUV Rheinland : صدور استاندارد مدیریت کیفیت براساس استاندارد ISO 9002 –

1-1مشخصات کلی پانل های پیش ساخته :

پانل های پیش ساخته سبک شامل دو صفحه شبکه جوش فولادی می باشند که یک لایه عایق پلی استایرن در میان آن قرار گرفته و توسط تعدادی اعضای خرپایی به یکدیگر متصل شده اند . این پانلها به عنوان المان دیوار و سقف ساختمان به کار می روند . مدول عرضی پانل ها 120 سانتیمتر می باشد و بسته به کاربردهای متفاوت ، طول و ضخامتهای مختلف دارند

پانلهای دیوار علاوه بر اینکه جداکننده فضاهای معماری هستند ، نقش دیوار باربر قائم و دیوار برشی در برابر بارهای جانبی را هم ایفا می کنند . بنابراین عموما در این گونه سازه ها ، اسکلت فلزی یا بتنی وجود ندارد . پانلهاب سقفی ، دیافراگم کف را تشکیل می دهند . این پانلها در کنار یکدیگر مستقر شده و روی پانلهای دیوار نصب می گردند . لایه پلی استایرن نقش قالب برای بتن پاشی و همچنین عایق حرارتی و صوتی را ایفا می کند

پانلها پس از استقرار ، بتن پاشی شده و تشکیل یک سازه سه بعدی با عملکرد جعبه ای ( BOX ) می دهند . پانلها علاوه بر استفاده به عنوان اعضای باربر ساختمان ، بدلیل عایق حرارتی ، صوتی و مزایای دیگر برای تیغه های غیر باربر ساختمانهای مختلف نیز به کار می روند . از پانلهای دیوار به عنوان المان باربر قائم و همچنین عنصر مقاوم در برابر زلزله استفاده می شود . بار گسترده ثقلی با توجه به میزان سطح بارگیری هر دیوار روی آنها توزیع می گردد . بار جانبی ناشی از زلزله از طریق دیاگرام صلب کف به نسبت سختی بین دیوارها توزیع می شود . فرمولاسیون المان پانل براساس المان ایزوپارامتریک غشایی با تغییر شکلهای داخلی سازگار قرار دارد . این المان دارای سختی خمشی در صفحه خود می باشد

شبکه مش به کار رفته در پانلهای دیوار عبارتند از

wwf * ( ( 80 / 80 35 / 35) / (L/1200 ) )

ضخامت لایه پلی استایرن 6 سانتیمتر و فاصله دو شبکه از یکدیگر 10 سانتیمتر می باشد . همچنین قطر اعضای خرپایی در این پانل ها 35 میلیمتر است . ضخامت بتن شاتکریتی 4 سانتیمتر در هر طرف دیوار است . به عبارتی پوشش بتن روی شبکه 2 سانتیمتر می باشد . روابط طراحی براساس روش مقاومت حدی ایت که در آئین نامه بتن ایران آمده است در این روش دیوار برای بار برشی طراحی شده و برای لنگر خمشی و بار محوری ( رفتار ستونی ) کنترل می گردد . به علت گستردگی دیوارهای موجود در ساختمان اکثرا ، مفتولهای شبکه پاسخگویی بار وارده خواهند بود . در موارد خاص با تعبیه آرماتور میتوان پانل دیوار را تقویت نمود . در محل تقاطع دیوارها بصورت (–) ، (L) ، (†) ، (-) اتصالات خاص طراحی شده است تا عملکرد هماهنگ و پیکنواختی بین دیوارها وجود داشته باشد . دیوارهای برشی دارای بازشو بایستی به نحو مناسبی تقویت گردند . پانل کف بصورت دال یکطرفه عمل می کند . این رفتار بدلیل وجود اعضای برشگیر در جهت طولی پانل می باشد

شبکه بکار رفته در پانل کف عبارتند از

wwf * ( ( 80 / 80 35 / 35) / (L/1200 ) )

ضخامت لایه پلی استایرن براساس طراحی دال کف بین 6 تا 10 سانتیمتر متغیر می باشد . به طبع آن فاصله شبکه های جوش ده از یکدیگر در محدوده 10 تا 14 سانتیمتر تغییر می کند . قطر مفتولهای خرپایی 35 میلیمتر می باشد . از آنجا که شبکه بکار رفته در پانل دارای مقدار فولاد کمی است بایستی دال کف تقیوت گردد . این کار به دو صورت انجام می گیرد : با توجه به طول دهانه و بار وارده ، لنگر مقاوم محاسبه شده و یک سری آرماتور تقویتی با فواصل معین در پانل تعبیه می گردد . بین هر دو پانل سقفی در عرضی حدود 20 سانتیمتر ، عایق پلی استایرن حذف شده و میلگردهای تقویتی در آن ناحیه متمرکز می شوند . در واقع یک سیستم تیر و دال با فواصل حدود یک متر ایجاد می گردد

مبنای طراحی دال کف در برابر خمش ، روابط بتن مسلح در حالت حدی است . ضخامت بتن شاتکریتی در زیر پانل 4 و در روی آن 6 سانتیمتر می باشد . برای بارهای متعارف ، دال کف پانلی تا 6 متر طراحی و اجرا می گردد و در دهانه های بزرگتر نیز می توان با ایجاد تمهیداتی از این سیستم استفاده کرد

در دال بتنی تخت خمش ، یک جریان برشی افقی باعث لغزش دو لایه بتن به یکدیگر می شود . اتصالات خرپایی در پانلها بایستی به اندازه ای باشد که دولایه کاملا پیوسته عمل کرده و لغزش بین لایه ها وجود نداشته باشد . براین اساس اتصالات برشگیر بصورت المانهای خرپایی مدل شده و طراحی می گردند

جزئیات دیوار پانلی ( تیغه بندی )

آستر ماسه سیمان معمولی 75 = 1500 * 05

آستر ماسه سیمان سبک 55 = 1100 * 05

ضخامت و نوع در پانلهای ساندویچی بتنی بستگی به خواص حرارتی ماده عایق و مقاومت حرارتی مطلوب پانل دارد . عموما برای عایق بندی مورد استفاده در پانلهای ساندویچی از فوم پلی ایستایرن و با پلی یورتان ( ترکیب پلی یول و ایزوسیانات ) استفاده می شود

 دانلود تحقیق درآمدی بر نظریه شخصیت بر مبنای اندیشه دینی با word دارای 31 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود تحقیق درآمدی بر نظریه شخصیت بر مبنای اندیشه دینی با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود تحقیق درآمدی بر نظریه شخصیت بر مبنای اندیشه دینی با word

چکیده  
مقدمه  
الف) روش پژوهش  
ب) مبانی نظری مربوط به ماهیت انسان  
ج) ساخت شخصیت  
1 الگوی ریخت‌شناختی  
2 الگوی ابعادی عاملی  
3 الگوی پویشی  
4 الگوی دینی  
د) مفاهیم اساسی  
ه‍ ) ابعاد شخصیت  
و) تحول شخصیت  
1 مبانی نظری تحول از دیدگاه اسلام  
2 انواع تحوّل  
ز) آسیب‌شناسی روانی  
ح) شخصیت سالم در رویکرد دینی  
بحث و نتیجه‌گیری  
پی‌نوشت‌ها:  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه دانلود تحقیق درآمدی بر نظریه شخصیت بر مبنای اندیشه دینی با word

ابن بابویه القمی(الشیخ الصدق)، علل الشرایع، بیروت، داراحیاالتراث، 1414ق
احمدبن فارس، معجم مقاییس اللغه، تحقیق:عبدالسلام محمد هارون، مصر، شرکه مکتبه مصطفی البابی و اولاده، 1404 ق
التمیمی الآمدی، عبدالواحد، غررالحکم، تهران، انصاری، 1371.
انجمن روانپزشکی امریکا، راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ترجمه محمد رضا نیکخو، چ چهارم، تهران، سخن، 1388
باقری، خسرو، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، چ دوم، تهران، مدرسه، 1370
بشیری، ابوالقاسم، «ارزیابی و مقایسه سطح پرخاشگری و ارتباط آن با مولفه‌های شخصیت»، پایان نامه ارشد، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، 1378
ـــــ ، الگوی انسان کامل با رویکرد روانشناختی، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، 1389
جوادی آملی، عبدالله، فطرت در قرآن،قم، اسرا، 1384
بی‌نام، الحدیث، فرید، چ پنجم، بی‌جا، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1366
الحر العاملی، محمدبن حسن، وسایل الشیعه، قم، موسسه ال البیت، 1409 ق.
الحرانی، الحسن بن علی(ابن شعبه)، تحف العقول، تحقیق: علی اکبر الغفاری، قم، موسسه النشر الاسلامی، 1404ق
دادستان، پریرخ، روانشناسی مرضی، چ نهم، تهران، سمت، 1387
راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، تحقیق:صفوان عدنان داوودی، بیروت، دارالقلم، 1412ق
شجاعی، محمد صادق، نظریه‌های انسان سالم با نگرش به منابع اسلامی، قم، موسسه امام خمینی، 1389
شرفی، محمدرضا، مراحل تحول و رشد انسان، چ ششم، تهران، وزارت ارشاد، 1375
شولتز، دوان، نظریه‌های شخصیت، ترجمه یوسف کریمی، چ هفتم، تهران، ارسباران، 1387
طباطبایی، محمد حسین، تفسیر المیزان، قم، موسسه نشر اسلامی، 1370، ج 16
طبرسی، رضی‌الدین ابونصر بن فضل، مکارم الاخلاق، بیروت، موسسه اعلمی، 1392ق
فیاضی، غلامرضا، علم النفس فلسفی، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، 1389
کریم زاده،صادق، «بنیان‌های نظری تحول اخلاقی از دیدگاه قرآن» رساله دکترا، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، 1390
کریمی، یوسف، روانشناسی شخصیت، چ نهم، تهران، ارسباران، 1388
مای لی و ربرتو، ساخت، پدیدآیی و تحول شخصیت، ترجمه محمود منصور، چ پنجم، دانشگاه، 1387
محمدبن یعقوب الکلینی، تحقیق: علی اکبر الغفاری، بیروت، دارصعب و دارالتعارف، 1401ق
محمدی ری شهری، محمد، لعقل والجهل فی الکتاب واسنه، قم، دارالحدیث، 1421ق
_____ ، میزان الحکمه، قم، دارالحدیث، 1385
مصباح‌یزدی، محمد تقی، اخلاق در قرآن، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، 1388، ج اول
ـــــ ، محمد تقی، به سوی او، چ دوم، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، 1388
موسوی نسب کرمانی، سید محمد رضا، «بررسی تحول دعا در کودکان و نوجوانان»، پایان‌نامه دکتری، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)
نوذری، محمود، «بررسی تحول ایمان به خدا در دوره کودکی، نوجوانی و آغاز جوانی»، پایان‌نامه دکتری، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، 1390
نورعلیزاده، مسعود، «رابطه خداآگاهی با خودآگاهی و تأثیر آن بر سلامت روان»، پایان نامه ارشد، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، 1390

چکیده

هدف پژوهش حاضر آن است که با استفاده از آموزه‌های دینی، الگوی جدیدی با نگرش به متون دینی برای مطالعه شخصیت ارائه کند؛ الگویی که بر اساس آن بتوان ساخت، پدیدآیی و تحول شخصیت را تبیین کرد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی بوده که ابتدا به شناسایی مفاهیم اساسی الگو در متون دینی پرداخته، سپس ارتباط این مفاهیم با یکدیگر در چارچوبی منطقی بررسی شده تا مؤلفه‌های اصلی ساخت شخصیت به دست آید. یافته‌های پژوهش، حکایت از آن دارد که مفاهیم اساسی به دست آمده از متون دینی عبارت‌اند از: نفس، فطرت، عقل، جهل و قلب. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نفس بیانگر ساخت اولیه شخصیت است که درون خود، عناصری فطری و غریزی را دارد. این عناصر در تعامل با یکدیگر قرار می‌گیرند، سپس کل ارگانیزم با عوامل محیطی تعامل بر قرار می‌کند. این تعامل دو سویه جنبه کنش‌وری و پویشی شخصیت را نشان می‌دهد و حاصل آن پدیدآیی شخصیت است.

کلید واژه‌ها: شخصیت، ماهیت انسان، نفس، فطرت، عقل، جهل و قلب.

مقدمه

در سال 1879م که علم روا‌ن‌شناسی به‌عنوان یک دانش مستقل پا به عرصه وجود گذاشت، اهمیت و ضرورت بحث شخصیت هنوز برای برخی چندان روشن نبود، چه اینکه روان‌شناسان با روش آزمایشی به مطالعه فرایندهای روان‌شناختی پرداختند. این روش تنها می‌توانست آن دسته از فرایندهای ذهنی، مثل احساس، ادراک و یادگیری را مطالعه کند که تحت تأثیر محرک‌های بیرونی قرار داشته و به‌وسیله آزمایشگران قابل دستکاری و کنترل بودند. بنابراین، با چنین رویکردی، دیگر امکان مطالعه موضوعی پیچیده و چند بعدی مثل شخصیت وجود نداشت

در دهه اول قرن بیستم «رفتارگرایی» توسط واتسون به‌عنوان رویکردی غالب شکل گرفت. در این رویکرد، تصویری مکانیکی از انسان ارائه شد؛ یعنی انسان ماشینی بدون فکر تلقی شد که محرک‌های گوناگون بر وی وارد می‌آیند و او متناسب با یادگیری‌های قبلی خود، پاسخ مناسبی به هر یک از محرک‌ها می‌دهد. رفتارگرایی، شخصیت را چیزی بیش از تجمع رفتارهای آموخته‌شده یا نظام‌های عادتی نمی‌دانست. به موازات این رویکرد و شاید کمی زودتر، از اوایل قرن بیستم «اولین گروه از نظریه‌پردازان شخصیت، تحت عنوان «روان‌تحلیل‌گران جدید» به دور از خط فکری روان‌شناسی آزمایشی و با الهام از رویکرد روان‌تحلیلی فروید شکل گرفت. این گروه از نظریه‌پردازان بر خلاف رفتارگرایان، هم بر تمامیت انسان و کارکردهای او در دنیای واقعی تأکید ورزیده و هم به تأثیر نیروهای هشیار و ناهشیار در رفتار اعتقاد داشتند. در نتیجه، نظریه‌پردازان اولیه شخصیت در نظریه خود به گمانه‌زنی پرداخته و بیشتر بر استنباط به دست آمده از مشاهده‌های رفتار بیماران خود متکی بودند تا به تحلیل خاصی که از روان‌شناسی آزمایشی نتیجه گرفته می‌شد

بنابراین، مطالعات شخصیت تا دهه سوم قرن بیستم در دو سنت جداگانه و با روش‌های متفاوت ادامه داشت تا اینکه از دهه 1930م به بعد تغییرات چشمگیری رخ داد. در این دوره، چاپ کتا‌ب‌های تخصصی متعدد، ارائه درس‌های دانشگاهی و انجام پژوهش‌های گوناگون در زمینه شخصیت و این آگاهی فزاینده که بعضی از جنبه‌های روان‌تحلیل‌گری را می‌توان وارد روان‌شناسی کرد، مطالعات شخصیت را در روان‌شناسی امریکایی به حوزه رسمی منظمی تبدیل کرد. بدین ترتیب، روان‌شناسان متقاعد شدند که امکان گسترش مطالعه شخصیت وجود دارد

از نیمه دوم قرن بیستم، جنبش جدیدی به‌نام جنبش استعدادهای بشری به‌وجود آمد که حاصل آن، شکل‌گیری نیروی سومی در روان‌شناسی شد با عنوان «روان‌شناسی کمال یا روان‌شناسی انسان‌گرایانه». حامیان این جنبش با دیدی نو به ماهیت انسان، و با دیدی انتقادی به سنت‌های قبلی، مدعی‌اند که انسان واجد ظرفیت‌های بالقوه زیادی است و سطح مطلوب کمال و رشد شخصیت را فراسوی بهنجاری می‌دانند. آنها بر این باورند که تلاش برای تحقق بخشیدن به تمامی استعدادهای بالقوه آدمی، امری ضروری است. به عبارت دیگر، رهایی از بیماری عاطفی یا نداشتن رفتار روان‌پریشانه برای اینکه فردی را سالم بدانیم کافی نیست. نداشتن بیماری عاطفی تنها نخستین گام ضروری به سوی رشد و کمال است و انسان پس از این گام، راهی دراز در پیش دارد

بنابراین، باید تغییرات اساسی‌تری، هم در زمینه روش‌شناسی و هم در قلمرو منابع مطالعاتی در حوزه شخصیت رخ دهد، تا تحولی عمیق در زمینه مطالعات شخصیت پدید آید. در این پژوهش سعی بر آن است که گام کوچکی در همین راستا، برداشته شود

بحث درباره شخصیت و ارائه هر گونه اظهار نظری در این زمینه، مستلزم شناخت ماهیت انسان است، زیرا اول باید مشخص شود که انسان از چه ساحت‌های وجودی بهره‌مند است، چه صفات و انگیزه‌هایی در وجود او نهفته است، چه کشش‌ها و غرایز و فطریاتی دارد، کدام‌یک از این خصوصیات، ذاتی اوست و به‌طور طبیعی در وی یافت می‌شود و کدامیک از این خصوصیات، اکتسابی است. آیا اساساً انسان سرشتی مخصوص به خود دارد؟ یعنی آیا انسان پاره‌ای از خصوصیات فراحیوانی دارد و این ویژگی‌ها به‌طور مشترک در همه افراد بشر یافت می‌شود یا نه، و در صورت وجود طبیعت مشترک، قلمرو آن کجاست؟

هدف اصلی پژوهش ارائه الگویی دینی برای مطالعه شخصیت است به گونه‌ای که زمینه نظریه‌پردازی در باره «شخصیت» را فراهم نماید. از آنجا که ارائه الگو در باره شخصیت با نگرش به متون دینی از مباحث مهم و کلیدی است، بررسی جامع آن مستلزم آن است که دست‌کم در حوزه روان‌شناسی و دین، مورد مطالعه قرار گیرد. تحقیقاتی که تاکنون در این زمینه انجام گرفته، هرکدام از زاویه‌ای خاص به موضوع نگریسته و در واقع، گوشه‌ای از دنیای پهناور درون و ابعاد پیچیده شخصیت آدمی را از دیدگاه خود توصیف کرده‌اند و حاصل آن نظریه‌های است که ارائه شده. با وجود این، هنوز زوایایی از شخصیت آدمی بر ما پوشیده است که نیازمند پژوهش‌های جدیدی است

به نظر می‌رسد که تاکنون مطالعات جدی و قابل توجهی در باره شخصیت با نگرش به منابع دینی انجام نشده است. و این فقر پژوهشی باعث شده افراد سطحی‌نگر با برداشت‌های ناقص و احیاناً نادرست به اظهار نظرهای خامی بپردازند و آن‌را به دین نیز نسبت دهند. بنابراین، انجام پژوهش‌های روشمند در موضوعات روان‌شناختی، به ویژه در حوزه شخصیت، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است

در این نوشتار، نخست به بررسی مبانی نظری و مفروضه‌های اساسی مربوط به ماهیت انسان با نگرش به منابع دینی پرداخته خواهد شد، زیرا منشأ بسیاری از مباحث در تفسیری است که از انسان ارائه می‌شود. آنگاه درباره مفاهیم اساسی و عناصر اصلی تشکیل‌دهنده نظریه شخصیت، بحث و گفت‌وگو صورت خواهد گرفت. با توجه به اهداف پژوهش این سؤال‌ها در اینجا مطرح می‌شود

1 آیا مفاهیمی در منابع دینی وجود دارد که در تبیین ساخت و پدیدآیی شخصیت بتوان از آن سود جُست؟
2 فرض‌های اساسی مربوط به ماهیت انسان با نگرش به منابع دینی کدام‌اند؟

3 آیا برای مطالعه شخصیت می‌توان الگوی دینی ارائه کرد، چگونه؟

الف) روش پژوهش

با توجه به اینکه این پژوهش بر اساس دو حوزه دین و روان‌شناسی انجام شده است، در وهله نخست باید با مطالعه متون دینی به مفهوم‌شناسی پرداخته، مفاهیم نزدیک به موضوع، یعنی شخصیت را در قرآن و روایات شناسایی کرده، سپس با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به مفهوم‌سازی پرداخته شود. در مرحله بعد ارتباط این مفاهیم را با یکدیگر در یک چهارچوب منطقی، بررسی کرده تا مؤلفه‌های اصلی ساخت اولیه شخصیت به دست آید

ب) مبانی نظری مربوط به ماهیت انسان

بحث در باره شخصیت و ارائه هر گونه اظهار نظری در این زمینه، مستلزم شناخت ماهیت انسان و مبانی مربوط به آن است، چه اینکه همه صاحب‌نظرانی که در باره انسان و ماهیت وی سخن گفته‌اند به‌طور ضمنی نوعی پیش‌فرض را در مورد انسان پذیرفته‌اند. این پژوهش نیز از این قاعده مستثنی نیست و باید موضع نگارنده در این زمینه با توجه به آموزه‌های دینی مشخص شود. بنابراین، نخست، مبانی وحیانی هستی‌شناسانه مربوط به ماهیت انسان، بررسی خواهد شد

منظور از مبانی وحیانی هستی‌شناسانه آن دسته از ویژگی‌هایی است که جنبه هستی‌شناسانه داشته و ناظر به ساحت‌های وجودی انسان، جایگاه او در نظام هستی و هدف نهایی او است. این مبانی که روان‌شناسان از آن به مفروضه‌های اساسی یاد کرده‌اند، عبارت‌اند از

انسان موجودی دو ساحتی است؛ یعنی علاوه بر جنبه‌ مادی و جسمانی از ساحت غیر مادی که عنصری ملکوتی و الهی است و در فرهنگ قرآنی از آن به «روح»3 تعبیر می‌شود، بهره‌مند است، و حقیقت واقعی‌اش را نیز همین ساحت غیر مادی تشکیل می‌دهد

انسان سرشتی مخصوص به خود دارد که از آن به «طبیعت مشترک» تعبیر می‌شود و منظور از طبیعت مشترک، ویژگی‌های فرا حیوانی است. این ویژگی‌ها به یک سلسله امور فطری ناظر است که مقوِّم ذات انسان است و جنبه هستی‌شناختی دارد. قلمرو امور فطری در دو حوزه شناخت‌ها و گرایش‌هاست. البته باید توجه داشت که لازم نیست همه این امور فطری فعلیت داشته باشد، بلکه بیشتر آنها ظرفیت‌های بالقوه‌ای است که به تدریج به بروز و ظهور می‌رسد

انسان موجودی هدفمند است. منظور از هدفمندی آن است که در جهان‌بینی توحیدی، آفرینش انسان و جهان، هدف مشخصی دارد. و درمتون دینی، به ویژه قرآن تعابیری وجود دارد که به خوبی بیانگر این حقیقت است

انسان موجودی جاودانه است؛ یعنی زندگی او در این دنیا خلاصه نمی‌شود و مرگ پایان زندگی نیست، بلکه زندگی او در سرای دیگر استمرار می‌یابد و نتیجه اعمال خود را در آنجا خواهد دید

انسان کرامت ذاتی دارد؛7 یعنی در مقایسه با سایر موجودات از جایگاه برتری بهره‌مند است، و این به علت آن است که انسان ظرفیت‌های بسیار بالایی دارد به گونه‌ای که او را در مقایسه با مخلوقات دیگر ممتاز کرده8 تا هم امانت‌دار الهی9 و هم شایسته مقام خلیفهاللهی قرار گیرد

انسان ماهیت از اویی و به سوی اویی دارد.11 به عبارت دیگر، مبدأ و منتهای زندگی انسان مشخص، و هیچ گونه ابهام سر درگم کننده‌ای در آغاز و فرجام زندگی‌اش مشاهده نمی‌شود

انسان موجودی است که ذاتاً به کمال گرایش دارد. به عبارت دیگر، هیچ انسانی نیست که نقص وجودی خود را خوش داشته باشد. هر انسانی به‌طور غریزی و فطری در پی آن است که روز به روز کامل‌تر شود.12 بنابراین، در مفروضه تعادل ـ تکامل که روان‌شناسان مطرح کرده‌اند، با توجه به گرایش ذاتی انسان به کمال، ماهیت انسان اساساً رو به تکامل است و رشد و کمال او به این دنیا محدود نمی‌شود، بلکه پس از مرگ نیز ادامه دارد. افزون بر این، انسان برای دستیابی به تکامل و اهداف عالی خود همواره تلاش می‌کند، اگرچه با برخی تنش‌ها و مشکلات نیز روبه‌رو شود

انسان موجودی است مختار و دارای اراده آزاد؛13 یعنی به‌رغم همه عوامل درونی، مانند غرایز و نیازها، و عوامل بیرونی، مانند مشوّق‌های محیطی و با حفظ حاکمیت قدرت و اراده الهی، انسان قادر است افعالی را انجام دهد که اگر می‌خواست، می‌توانست آنها را انجام ندهد و به گونه‌ای دیگر عمل کند

انسان بهره‌مند از نیروی عقل و اندیشه است، همان طور که نیروهای جهل نیز بر بعد زیستی او حاکم‌اند. به عبارت دیگر، ساحت‌های وجودی انسان همواره عرصه جدال و کشمکش نیروهای عقل و جهل است. برهمین اساس، انسان می‌تواند با استفاده از نیروی عقل فعالیت‌های خود را به صورت منطقی انجام دهد یا تسلیم قوای جهل قرار گیرد و غیر منطقی ظاهر شود

انسان موجودی مسئول است؛14 یعنی سرنوشت او در گرو اعمال و رفتار اختیاری اوست و نتایج اعمال خود را خواهد دید15 و باید در مقابل آنچه انجام داده یا کوتاهی‌ها و تقصیراتش پاسخ‌گو باشد

انسان موجودی تغییرپذیر است.16 به عبارت دیگر، ماهیت انسان به گونه‌ای است که مستعد تأثیرپذیری از تجربه‌های شخصی و عوامل ذهنی است و همچنین از عوامل وراثتی و ژنتیکی و عوامل محیطی متأثر می‌شود، اما اینکه سهم کدام‌یک بیشتر است، به عوامل گوناگونی، از جمله سطح شناخت، اهداف و انگیزه‌های وی بستگی دارد. بر این اساس، هر چه شناخت و قدرت تجزیه و تحلیل فرد بیشتر باشد، تأثیرپذیری از عوامل ذهنی و درونی را ترجیح می‌دهد

گفتنی است که توجه به این خصوصیات مهم در باره ماهیت و حقیقت آدمی، نگرش نظریه‌پرداز را درباره مفروضه‌های مربوط به ماهیت انسان دگرگون خواهد کرد و موضعی جز آنچه نظریه‌پردازان شخصیت تاکنون ارائه کرده‌اند، خواهد داشت و این یکی از اساسی‌ترین تمایزهای میان رویکرد دینی به شخصیت با سایر رویکردهاست

ج) ساخت شخصیت

بحث درباره ساخت شخصیت، مستلزم آن است که در مرحله اول، مؤلفه‌هایی که در ساخت شخصیت نقش کلیدی دارند، ملاحظه شود. برای بررسی این مؤلفه‌ها پژوهشگران از الگوهای‌های گوناگونی استفاده کرده‌اند. این الگوها عبارت‌اند از

1 الگوی ریخت‌شناختی